Bergara aldeko hiztegia

egúndoko, egúndokua. (a). Izenlaguna. eúndoko. Berebizikoa, sekulakoa. · Enorme, excepcional. “Egundoko zartaria artu zeban bizikletatik jausitta.” Esan E.
egunéko, egunekúa. (b). Izena. Lo del día. “Lasanian egunekua merke ta ondo. ” Eguneko ogixa, periodikua, etab. Baita "menú del dia". Lasanian egunekua merke ta ondo.
egunón. (a). Interjekzioa. Goiz parteko agurra, eguerdirarte edo bazkalordurarte. Buenos días.
egun-sari, egun-sarixa. Izena. Eibar. Jornal. content_copy jórnal.
egunsénti
egunsénti, egunsentíxa. (b). Izena. Amanecer, aurora. “Egunsentixan jaiki tta garotara joan giñan.”
égur.
egur
1.egur, egúrra. (a). Izena. Madera, leña. “Egurrezko mai ederrak jarrittue./ Egur xeetzera noia.” Esamoldeak: mendeko egur, mendeko egurra. Izena. Erraz manejatzen den egurra, mehe samarra. “Mendeko egurra, esan nai neuke, e, egur mee samarra erabiltzen giñuala guk. Mateo./ Mendeko egur bat. Subillak ibiltzen dia burtarasak eitteko, burterraillak eitteko. Sendua eztanian, meetxua danian. Don.” egurra xeetu. Aditza. Egurra txikitu. “Zakuak bete eitteko, gu anai bi ixete giñan jenealian, guk aura eitte giñuan bittartian bestiak egurra xeetu igual eitteben. Mart.” egurra eiñ. Aditza. Proveerse de leña. “Badauzku guk paa-txarak, mordua, baiña erabiltzen dou ori sutaako egurra eitteko. Mateo.”
egurra eba(g)i
egurra eba(g)i. Cortar leña. “Ilberan obe ixate zan; ilbarrixan ebaten danak, sutaa botateko be, ura etaatzen dau. Da ilberakuai ez, ilberakua da obe egurra-ta zertzeko. Cand.” egur-txikitze, egur-txikitzia. Izena. Egurra zatitze lana. “Aura einddakuen egur txikitzia eote zan, arek metroti metrora ingurura ebai danak. Jose.” egur se, egur seia. Izena. egur xee. Egur mehea. “Egur seia ba, ekonomikan da sartzen die ba... Jose.” egur berde, egur berdia. Izena. Ebaki berri den egurra. “Iketza obia egur berdiakin. Cand.” 2.egur, egúrra. (c). Izena. Castigo, represión. “Mutiko demonio orrek egurra merezi dau./ Fragak irabazten badau egurra etorri bia dau.” Esamoldeak: egúrra émon. (b). Esapidea. egurra ártu. Dar o recibir una paliza, represión, castigo. “Realak egurra emon dotsa Madrilli./ Deskuidatzen bazate egurra artuta etorriko zate. ” Baita kirolean edo lanean gogor saiatu, dena eman: azkenengo kilometruan egur baten hasi zuan eta ixa minutua etara jotsan bigarrenari.. 3.egur.
egur-zan. "Veta. Sin. izpi, hari." (SB Eibetno).. content_copy izpi, ari.
egur-baso, egur-basua. "Ejido. ·Terreno comunal para leña." (SB Eibetno)
egurdun, egurduna. Izena. "Maderero, que comercia con la madera, tratante de madera." (SB Eibetno)
egurgíñan. (c). Adberbioa. egurgiñían. Sutarako edo txendorra egiteko egurra prestatzen. “Goimendixan ikazgiñak eta bajanaz, da ikasiñ egurgiñan. Fran.”
egur-mútill, egur-mutílla. (c). Izena. Baso-langilea. content_copy baso-mútill.
egurréta, egurretía. (c). Izena. Su-egur garraioa. · Acarreo de leña. “” Gaur egun piñu-botatze eta garraiatzeari buruz ere esaten da. .
egúrrikatz, egúrrikatza. (c). Izena. Carbón vegetal. “Egurrikatza da onena billotxa erretzeko.”
egúrrots, egurrótsa. (c). Izena. Golpe, pelea, choque... con cierto estruendo. “Zezena sartu zuan tabernara ta aura zuan egurrotsa: basuak lurrian ziar, jentia txilixoka.../ Gaur Atotxan Kortabarriak-eta kriston egurrotsa erabilli dabe.”
egúrtoki, egúrtokixa. (b). Izena. Sutarako egurra gorde ohi den estalpea. · Cobertizo donde se guarda la leña. “Linternia egurtokixan laga dot aaztuta.”
egúrtu. 1.egurtu. (b). du Aditza. Paliza eman. · Dar una paliza, apalear. “Isilik ezpaago egurtu eingo aut.” 2.egurtu, egurtúa. (b). Izena. Paliza. “Tontoarro orri egurtu on bat komeni jako.”
egúrtza, egúrtzia. (d). Izena. Eibar. Usa, herri-basoa. · "Monte donde se saca leña. Ejido. “Lenago ziran errixan egurtzak, auzuak su-egurra eta etxegintzarako biar zan zura ataratzeko.” content_copy egur-baso.
egúsarittako errópa, egúsarittako erropía. (d). Izena. Oñati. Egusittako. Jai egunetako arropa. · Ropa de fiesta. “Zer eitten dozu zuk astelen buruzurixan egusarittako erropia jantzitta.” Egusittako ahoskatu ohi da. Ia galdua.
eguzki.
ei. (b). i. Omen. “Elgetan oinddio edurra ei dao./ Gasolinia merkatu biar ei da./ Ez i dator afaltzera. ” I bakarrik entzuten da askotan..