Bergara aldeko hiztegia

konfusíño, konfusiñúa. (a). Izena. Confusión.
koniflóra, konifloría. (b). Izena. botanika. Brassica oleracea botrytis. koliflora. Coliflor. “Laster konifloria sartzeko sasoia.” Azen.: koníflora ere bai.. ohar bat
kónjuro, kónjurua. (c). Izena. konfuro. Urtero apaizak baserri guztietan bota ohi zuen bedeinkapena. · Conjuro. “Zenbaitt baserrittarrek diño aukeran konjurua baiño satsa obia dala lurrandako./ Len konjurua be eitten zan. Maietzan iruan asten zan, Santikurutz egunian. Mertz./ Abadiai Angiuzarrera imillen bat. Denpora txarra zanian arek konjurua ein biar eban, obligaziñua. Urtero-urtero imillen bat. Ben.”
konketa, konketia. Izena. Antzuola. "Katilua bezalako ontzia, baina askoz handiagoa, halako bi-edo. “Konketa katilluan doble inguruko ontzixa don. Artua ta esnia konketian artze giñunan." (Lar Antz).” ohar bat
kóño!. (a). Interjekzioa. Coño! ohar bat
kónorte, kónortia. (b). Izena. Kordea. · Conocimiento, sentido. “Bi orduan egon zan konorte barik.” content_copy sentidu. Esamoldeak: kónortia kendu. (c). Aditza. Anestesiar. “Konortia kendu barik ein ddotse operaziñua. ” kónortia joan. (b). kónortia galdu. Perder el conocimiento. kónortia etorri. (b). Recobrar el conocimiento.
konpañía. 1.konpañía, konpañía. (b). Izena. Lagunartea, laguna, lagunak. · Compañía. “Atsaldia konpañia ederrian pasau dou beintzet./ Konpañia ederrakin zatoz, Ximona./ Azelakotxe konpañia daukazun.” 2.eta konpañia. Esapidea. Eta besteak. Y compañía “Ze moduz Pedro ta konpañia?/ Uste juat karnazerua ta konpañia ziela atzo zarataka ibilli zienak.”
konpárau. (a). du Aditza. Comparar.
konparazíño, konparaziñúa. (a). Izena. Comparación. Esamoldeak: konparazíño batéra. (c). Esapidea. konparazíño baten, konparazíño baterako, konparazíñorako . Por poner un ejemplo, a modo de comparación. “Alikanten gure hoteletik plaiara egongo zan, konparaziño batera, emendik Osintxura lez./ Andaluzian babagorrixak eskatzia da, konparaziño baterako, Polo Nortian gazpatxua eskatzia moduan. ”
konpás
konpás, konpása. (a). Izena. Compás. content_copy eztenbiribil.
konplétamente. (c). Adberbioa. konpletamenteko . Completamente. “Etorri zan konpletamente mozkortuta.” KONPLETAMENTEKO dio Hilarik. Ze esangotsut pa, zan konpletamenteko beste bizimodu klase bat. .
kónpleto, kónpletua. (d). Adjektiboa. Completo, completamente. “Euskera bat dago lotsagarrixa Bergan, e, lotsagarrixa konpleto. Txotxo-berba konpletua dago Bergan. Mertz./ Arriua burdixan, konpleto, laixak eta be bai, erropia. Irixak, elegantiak, manta ederrekiñ da. Kanpanillak lepuan. Don./ Jaso esaten da ba estruturia gora jasotzen danian. “Etxia ein ddou”, konpleto. Don.” Norbait tontoa edo inuzentea dela esateko: Ori inuzente konpletua dok. .
konponbíde, konponbidía. (b). Izena. Arazo edo auzi bat konpontzeko bidea. · Componenda, arreglo. “Orrek konponbidia badauka./ Nausixakin berba ein ddabe baiña ezta konponbideik ikusten.”
konpóndu. 1.konpondu. (a). du Aditza. Arreglar. “Biar kotxia konpontzera eruan biot.” 2.konpondu. (b). da Aditza. Arreglarse, amoldarse. “Ze moduz konpontzen zate bi umekin?/ Erentzia asuntuan konpondu ezindda dabitz.” 3.konpondu. (c). da Aditza. Maite harremanak euki, ezkutukoak batik bat. “Sankristauan andriakin konpontzen zala zabaldu zuan./ Etzekizun ala? Orrek alkarrekin konpontzen die.”
konpónketa, konpónketia. (b). Izena. Componenda, arreglo. “Oso konponketa txarra dauka aberixa orrek./ Uste dot konponketa batera aillegauko gala.”
kónpontxo egin. (c). Esapidea. Elkar hartu, ezkutuko tratua egin. “Kontratitistia eta aiuntamentuko enpliaua konpontxo eindda zeren, itxuria.”
konpontzáille, konpontzaillía. (b). Izena. Zerbait konpontzen duena. · Componedor, reparador. “Len telebisiño konpontzaillia etorri da.”
kónporta
kónporta, kónportia. (c). Izena. pónporta. Antepara; errotak ondo-ondoan eukitzen duen ur-depositoa. · Depósito, presa, de agua del molino. “Jausi nok lur da guzti, ponportara. (Anizetaren iloba).”
kónpota, kónpotia. (a). Izena. Compota.
kónpra, kónpria. (a). Izena. Compra.