Bergara aldeko hiztegia

2.párra. (b). Adberbioa. Elkarrenganako zorrik gabe, ez irabazten eta ez galtzen. · En paz, empate. “Nik milla pezeta emon dotsat eta parra geldittu ga. ” Esamoldeak: párra izan. (c). Esapidea. parra-parra izan, parra jo. Berdin izan, bost axola. · No importarle, darle igual. “Neri ointxe parra jostak goixak beia jota be./ Bentanatik salto ein nai badau be parra-parra joten jostak.” parra egin. (b). Aditza. Ez irabazi eta ez galdu, enpatatu. “Jokuan parra eittia naikua izeten da./ Atzo Osasunak eta Bilbok parra ein juen.” Bola-jokoan oso erabilia da honako erronka: Baten parra bi baietz! Bat jo ezkero parra trabesa; bi jo ezkero joteileak irabazi. .
parrako.
párranda, párrandia. (b). Izena. fárranda. Juerga, parranda. “Atzo kriston parrandia bota giñuan da gaur ajia galanta./ Goizian goiz etorri da, gau guztia parrandan ibilitta.”
parrandéro, -a, parranderúa, ía. (b). Adjektiboa. farrandero, -a. Parrandazalea. · Parrandero, -a, juerguista. “Parrandero majua eindda ago i.”
3.parra-párra. (b). Adberbioa. Txixa-arrastararen onom. “Taberna aurrian parra-parra ziarduan txixaiñan.”
parra-parran.
párrape, párrapia. (c). Izena. Mahasparraren azpikaldea, lehen tabernetako terrazetan-eta egon ohi zena. · Emparrado, parral. “Gasparreneko parrapian afaldu giñuan.”
parrastara.
parrát!. (c). InterjekzioaOnomatopeia. Uzkerraren onomatopeia. “Eta parrat!!, puzkarra bota zeban.” Esamoldeak: bat martin parrat, bi martin ipurdi, iru kolkua bete diru, lau sardiña bakaillau, bost kaketan plost. (d). Esaera. haur hizkera Haurren berba-jolasa. sei. (a). Zenbatzailea. Seis.
parratáko, parratákuak. (d). Izena. Bola-jokoan, denek botata gero parra egin dutenen artean egiten den desenpatea. · Desempate, las bolas de desempate en los bolos. “Bi iruko dare, ta oiñ parratakuak bota biaittue kanpeoia erabaitzeko.”
parratu. (c). partu. Parra egin, enpate egin. “Ointxe puntuan parratu jok Realak. ” ohar bat
parráu. (c). da Aditza. Landare igokaria parran edo landare gerrian gora kiribildu. “Zalgia parrau eitten da, katiau eitten da dana. Garixa lotu eitten dau, garixa ukatu eitten dau atzenian. Don.”
párrill, parrílla. (a). Izena. Parrilla, tanto de portar bultos como de asar. “Parrilletik galdu jata poltsia./ Txuletak parrillian erreta bai gozuak.”
parrokiáno, -a. (d). Izena. Bezeroa. · Cliente. “Baneukan Mondraueko plazan parrokiana bat arkudun madarixak eskatzen zostana. Klem.” content_copy bezéro.
parrókixa. 1.parrókixa, parrókixia. (b). Izena. Parroquia. “Ubera Elgetakua da parrokixaz.” 2.parrókixa, parrókixia. (c). Izena. Bezeria. · Clientela. “San Juango Paotxak beti antzerako parrokixia eukitze jok.”
párroko, párrokua. (b). Izena. Párroco. Bergaran, Santa Marinakoari eta San Pedrokoari maixua esan izan zaio (San Pedroko maixua), eta Elgetakoari kuria. .
párte. 1.parte, partía. (a). Izena. Parte, lugar, lado. “Parte au obeto dago beste ori baiño.” 2.parte, partía. (b). Izena. La parte. “Bakoitzak bere partia artu eta alde ein zeban.” PARTÍAN IZAN (Z. 3.parte, partía. 4.parte, pártiak. (c). Izena. eufemismoa Sexoa, gizonarena, batik bat. · Las "partes pudendas", las del hombre, sobre todo. “Ostikaria emun dotsa partietan./ Plazan bere partiak erakusten ibilli i zan.” Pluralean. . 5.párte ártu. (b). du Aditza. Tomar parte, participar. “Karreran parte artu zebenak afarixa dauke.” 6.párte émon. (b). du Aditza. Dar parte. “Guardozobillei parte emun zotsen.”
párte ofizíal, parte ofiziála. (c). Izena. parte. Noticiario de Radio Nacional, durante el período franquista. “Gabeko amarretan izete zan parte ofiziala./ Entzun dozu partia?” Oraindik badira irratiko eta telebistako berri-saioei hala deitzen dietenak..
partéra, partería. (c). Izena. Comadrona, partera. content_copy komádrona.
párte txarréko, párte txarrekua(k). Izena. parte onekua ez. Deabruaren partekoa edo. Komeriante, kanpotar ezezagun eta oro har jende susmagarriaz "parte txarrekoak" edo "beste partekuak" ote ziren zurrumurrua zabaldu ohi zen. · Decíase con cierto misterio de la gente desconocida, que se le suponía de mal vivir, gente que presumiblemente estaba de parte del demonio. “Beste partekuak, parte txarrekuak ero, diabruan aldekuak ero; jente gaiztua danian ero. Bazittuan olako esaerak len. Klem./ Ijittuei eta olako parte txarreko jentiai etxako komestaziñoik emun biar.” Pluralean, batik bat. PARTE ONEKUA(K) EZ IZAN. esap. Goikoaren esanahi berdintsua. Gure etxe inguruan dabillen gizon ori nola ta nai be ezta parte onekua.. content_copy beste partéko.