Bergara aldeko hiztegia

taillerdun, taillerduna. (c). Izena.

taillardun.

Empresario industrial.

tajáda, tajadía. (a). Izena.

Xerrada. · Filete.

“Ipiñidazu iru tajada mee ebaitta./ Zarran tajadak gusto geixao eukitzen dabe.” content_copy filete.

tajadera.

táju.

1.taju, tajúa. (b). Izena.

Taiua, antza, itxura. · Traza, parecido.

“Gure taillerrai kuartelan tajua artzen dotsat./ Antiajo orrekin Txiki Benegasen tajua daukak.”

TAJUA ARTU edo EUKI, gehienbat. . 2.taju, tajúa. (d). Izena.

Habilidad, maña.

“Eztauka bape tajuik aixkoran./ Eztotsat lan barrixai tajuik artzen.” 3.taju, tajua. Izena.

Eibar.

"Junguran fijo jartzen dan ebaketa-tresnia, burdiñia mailluakin jota bertan ebateko." (SB Eibetno). content_copy epáiki.

tajútu.

1.tajutu. (c). du Aditza.

Itxuratu, ondo jarri. · Acondicionar, arreglar.

“Lokal au, puxkat tajutu ezkero, ederki geratuko da.”

Sendatu zentzuan jaso diogu Hilariri: Errejimena ipiñi otxen, baiña errejimena ipiñi tta tajutu zanian e... . 2.tajutu. (c). da Aditza. adierazkorra

Nahikoa jan edo edan. · Saciarse de comida o bebida.

“Ze, oiñezkero tajutuko itzan orraittio.” content_copy itxuratu.

tájuz. (c). Adberbioa.

Itxuraz, ondo samar. · Debidamente, bastante bien.

“Etxia tajuz ipiñi arte ezkoiaz ezkontzera./ Tajuz jaten da Anguzarren.” content_copy itxuraz.

tajúzko, tajuzkúa. (b). Izenlaguna.

Itxurazkoa, on samarra. · Aceptable.

“Aspadixan eztabe botatzen tajuzko pelikulaik.”

tak.

1.tak. (d). IzenaOnomatopeia.

Onomatopeya que indica el despertarse en hora intempestiva.

“Naiz da oera berandu joan ni seiretarako tak..., argi./ Lo seko nenguan da tak!, esnatu naiz.”

Baita, halako ordutan, sinfalta (egon, esnatu...): Aura seiretan puntuan tak, antxe egongo da.. 2.tak!. (d). Onomatopeia.

Zerbait oso azkar gertatzen dela adierazten duen onomatopeia.

“ Azaoketarako ziri bat izeten dok, okerra, puntan kaku txiki batekin, tak, sartu ta arekin estututa geratzen jakok korapilluoi. Don./ Bat da kaparria; gelditzen da ola eldu ta azkura emuten dabena, eta artu ta erreza kentzen: tak, librau. Don./ Lapia bai. Orrek e, mutikuak eta, guk tak! bota. Don.”

taka!. (c). Onomatopeia.

Ekintza azkar baten onomatopeia.

“ Etorri tta, gure neskiak-eta erok alkarrekiñ igual taka erderaz. Don./ Arek ointxe be taka!, premixua irabazi jok. ”

-taka(k). Atzizkia.

OGE-ri erantsirik, hogei eta gehiago. Berdin berrogei, hirurogei eta abarri.

“Ogetaka lagunak kabitzen die zuen komedorian./ Berrogetaka urtiak zeuzkan ordurako./ Ogetakak il zien gripiakin.”

takada.

tákar.

1.takar, takarra. (b). Adjektiboa.

Torpe, bruto, -a, rudo, -a.

“Persona ona da, baiña astua baiño takarraua.” 2.takar, takárra. (c). Adjektiboa.

Soro erpiltsu, bide harritsu eta halakoez esana. · Se dice de caminos, sembradíos, etc., ásperos.

“Bide takarra dago zuenera./ Euri zakar onekin lur takarra geldittu da.”

takára.

takada.

1.takara, takaría. (c). Izena.

Golpecito.

“Atzetik takaratxo bat emun dotsa kotxiai.” Esamoldeak: takaría euki. (c). Esapidea. eufemismoa

Zoro ikutua euki.

“Antoniok jaukak takaria...”

Zartaria euki baino leunagoa. . 2.takara, takaria. (c). Izena.

Vez, tacada, golpe.

“Alustizak takara baten amar tanto ein jittuk sakian./ Amar milloi tokau jakok loterixan; takara edarra dok.”

TAKARA BATEN, batik bat. .

takarkeríxa, takarkerixía. (b). Izena.

Brusquedad.

“Kerten kuadrilla orrek takarkerixia besteik eztauka.”

takarrára, takarraría. (b). Izena. adierazkorra

takarrada.

Dinbirri-danbarra. · Estruendo, ruido.

“Lope atzeko tontorrian erezen falanjiak, da Udelaxko Egomendiñ gorrixak, San Mielen gorrixak, da ango takarradia. Fran./ Osintxuarrak etortze zien Uberara takarraria darixola./ Bart demaseko takarrarak izan die (trumoi-otsak).”

takarraran. (a).

Leintz.

takarran.

Lasterka.

Bergaran ez da esaten, baina askok ezagutu bai. Mondragoetarrei, adar-soinuan, zera esan izan zaie. An, bajátozak mondráutarrak takárran. .

takártu. (c). da du Aditza.

Takar bihurtu.

taka-taka. (a). Adberbioa. haur hizkera

ttaka-ttaka, tiki-taka, tapa-tapa.

Oinez. (haur., batik bat).

“Taka-taka goiaz Uberara./ Ibai, zelako ondo ikasi dozun taka-taka.”

TAKA-TAKA IKASI, IBILLI, etab. Nagusiez ere bai inoiz. Artu bi marmintt, olaxe, mokor banatan, olaxe eskuekin, abarka baltzak, buruko paiñeluak olaxe, taka- ttaka- ttaka- ttaka, Osintxura. Hil. .