Bergara aldeko hiztegia

pártez. 1.partez. (b). Posposizioa. De parte de. “Aman partez, bixkor joateko etxera./ Gorantziak ikastolako andereñuen partez.” NOREN/ ZEREN partez. . 2.partez. (b). Posposizioa. Ordez. · En vez de. “Neuk jokatukot zure partez./ Obe dozu ardauan partez ura eratia.” ZEREN/NOREN partez. .
partídu. 1.partido, partidúa. (a). Izena. Partido deportivo. 2.partido, partidúa. (a). Izena. Partido político. 3.partidu. (c). du Aditza. Banatu. Repartir. “Etara giñuan dirua danon artian partidu giñuan./ Ogixa etara ta partiduizu.” content_copy errepartídu, banatu.
partídu-fúbol, partídu-fubóla. (b). Izena. partido-fubol. Partido de fútbol. “Partidu-fubola dago telebisiñuan.” Bitxia bada ere, aurrekuaz atzera nahiz atzekoaz aurrera esaten da. Gauza bera fubol-kanpo eta kanpo-fubol.. content_copy fubol-partídu.
partíka. 1.partika, partikía. (b). Izena. Pértiga de carro. “Partikia apurtu jako burdixai.” content_copy burpartíka. Esamoldeak: írixak partikán sartu. (c). Gurdia ezarri idi pare uztartuari. 2.partika, partikía. (d). Izena. Antzinako goldaren zurajea. Don.
partikúlar. 1.partikular, partikulárra. (b). Adjektiboa. Particular, privado. “Bide ori partikularra da.” Esamoldeak: partikular joan medikuana. Esapidea. Norberaren kontura joan, segurutik aparte. 2.partikular, partikulárra. (b). Izena. Eskola orduetatik kanpoko eskola saioa, aparte ordaindua. · La particular. “Bi suspenso etaraittu ta partikularrera bialdu biou.” 3.partikular, partikulárra. (c). Adjektiboa. Pertsona berezi samarrez inoiz entzuna. · Se oye decir de las personas especiales. “Ori beti izan da partikular samarra.” 4.partikular, partikulárra. (d). Adjektiboa. Oso ona. “Baiña zan ura aparta, ura partikularra edarra. JJp.” Esaldian graduatzaile bezala edo darabil, oso, txit, zentzuan. .
partizíño, partizíñua. partíketa. 1.partiziño, partiziñúa. (c). Izena. Banaketa. · Partición, reparto. “Pastelan partiziñua ondo eiñ, bestela burrukia dago ta.” 2.partizíño, partizíñua(k). Izena. partíketa(k). Txerria hiltzen zenean auzotar eta senideei egiten zitzaien txerriki oparia. · Regalo que se hacía a vecinos y parientes cuando se mataba el cerdo. “Txarrixa iltze zanian auzoik urrenei tta senidiei, tta, eruate jakuen partiziñuak. Klem.”
pártu. (c). du Aditza. Joku batean, boletan batik bat, besteak adinako marka egin, besteak adina jo. · Igualar la marca; usado en los bolos, sobre todo. “Baietz iria partu.”
pártxe, pártxia. (b). Izena. Parche. Gurpilen zulatuak konpontzekoak, sendakuntzarako gorputzean pegatzen direnak, eta abar.
pása, pásia, -ak. (c). Izena. Pasa de fruta. “Etaraizu pasa batzuk.” Maats-pasa, okan-pasa, piku-pasa. .
pasádera, pasáderia. (c). Izena. Pasador, colador. content_copy pasadóre.
pasadízo. pasaizo. 1.pasadizo, pasadizúa. (d). Izena. Pasoa, jende-pasoa. “Pasadizo demasa dago gure etxe aurretik.” Gutxi erabilia. . Esamoldeak: pasádizuan. (c). Adberbioa. De paso. “Lanera doiala pasadizuan ogixa artzen dau Bolintxon./ Erratxu zanak erosi ei zetsezen pasadizuan zoiazen motxaillaren batzuri txerrikumeren batzuk. (SM Zirik)” 2.pasadizúa. (d). Izena. Igarobidea, pasalekua. “Esatia pasaizo bat da, ardixak eta esparrutik ertetzeko pasaizua.(Lar Antz).” 3.pasadizúa eiñ. (c). Kunplitu, minimoak bete. “Bazkai pasadizua ein zebenian, siestara joan zien danak.”
pasadóre, pasadoría. (c). Izena. Colador, pasador. content_copy pasádera.
pasaéra, pasaería. (c). Izena. Pestillo pequeño.
pasai, pasaixa. Izena. Eibar. "Ibia. “Ibaixan alde batetik bestera zan pasaixa, arpozuekin eindda.”
pasákalle, pasákallia. (a). Izena. Pasacalle.
pásano bédar, pásano bedárra. (d). Izena. botanika. (?) Ezin izan dugu atera ez izen zientifikoa, ez erdarazkoa. Bere hostoak jeranioaren antzerakoak dira, baina txikixeagoak, eta ebagiak eta bestelako zauriak ixteko balio omen dute.
pasára. 1.pasara, pasaría. (b). Izena. Tunda, paliza. “Amak pasaria emun dotsa pitxarra apurtzearren.” PASARIA ARTU edo EMON, batik bat. Punturarte oso hitz arrunta, baina gero eta gutxiago entzuten da.. 2.pasara, pasaría. (b). Izena. Acción de pasar, en diversos sentidos. “Pasara bat emun jat periodikuai./ Atia pintau dot, baiña beste pasara bat emun bia jako.” Esamoldeak: pasarán. (c). Adberbioa. Pasadan. · De paso, de pasada. “Uberara bazoiaz, pasaran ura ekarri.” 3.pasara, pasaría. (b). Izena. Ekintza azkar eta azalekoa. “Bazkai pasaria ein ddot./ Ikasi pasaria einddakuan joango naiz oera.” 4.pasara, pasaría. (b). Izena. Baza en los naipes. “Oinguan eztou pasaraik pe eiñ; zapatero geldittu ga.”
pasáu. 1.pasáu. (a). da du Aditza. Igaro. · Pasar. “Iru urte pasau die./ Zure aurretik pasau naiz./ Urte txarra pasau dau. ” Esamoldeak: pasáuta. 1.pasáuta. (c). Adberbioa. Harri eta zur eginda. “Erabagixan berri jakin nebanian pasauta geldittu nitzuan./ Kotxiakin ein zeban eskapadiakin pasauta zeuan gizajua.” 2.pasáuta. 2.pasáu. (a). da Aditza. Gertatu. · Pasar, suceder. “” Erantzun hori eman ohi da norbaitek modu txarrez galdetzen duenean. . 3.pasáu. (b). da Aditza. Jaki batek bere puntua galdu. · Pasarse un alimento. “Aragi au pasauta dago./ Gaur arroza pasau ein jat.” 4.pasáu, pasáua. (c). Adjektiboa. Neurrian pasatzen dena zaletasun batean. · Exagerado, -a en una afición. “Bizikleta zalia izatia ondo jaok, baiña ori pasaua dok.” 5.pasau. (b). Posposizioa. ...baino gehiago. Denborari buruz. · Más de. “Illabete pasau ein ddau erretzeke./ Ordubete pasau egon nitzan zure zaiñ.” ZENBAT DENBORA-ren erantzuna. Baina: "-­Zenbat denporan? -Ordubete pasauan". Enitzan etxetik urten illabete pasauan.. Esamoldeak: pasáutxo. Poco más de. “Amalau minutu pasautxo tardau nittuan Elgetara igotzen.” PASÁUTXUAN. En poco más de. Iru gol sartuittue lau minutu pasautxuan. .
pasautako urekin presia egin nai izan. Esaera. Gauzak erremediorik ez dutelarik konpondu nahi direnean erabiltzen den esaera: Ori pasautako urekin presia egin nai izatia dok.
páse. 1.páse, pásia. (c). Izena. El pase de aves migratorias. “Pase sasoian astebeteko bakaziñuak artzeittu./ Uso-pasia udazkenian izaten da.” 2.páse, pásia. (b). Izena. Sakean atzeko marra baino gehiago ateratzen den pelotakada. · Pasa. “Bi pase eiñ ezkero falta da.” 3.páse, pásia. (a). Izena. Pase, tanto en el fútbol como en el toreo.