Bergara aldeko hiztegia

igualéko, igualekúa. (b). Izenlaguna. adierazkorra Berdina, antzekoa, baina enfasiaz eta ezezko zentzuzko esaldietan. · Igual, semejante, pero sólo en frases enfáticas y de significado negativo. “Donostia eta Bitorixa igualekuak dittuk neguan!/ Bixak antzera estudixau arren etxittuek igualeko notak etaratzen./ Urtetan fundiziñuan ibilittakua dok ori. Igualeko bizimodua jaroiak oiñ.”
igualían. (b). Adberbioa. Baldintza berdinetan edo antzekoetan. · En condiciones o circunstancias iguales o parecidas. “Ik nai dokena esangok, baiña nik igualian bakillaua naixao angulak paiño./ Nik igualian jai egunak naixao astegunak paiño./ Retegi igualian Zezeaga baiño geixao dok.” Igualian... naixao, sarritan. .
igualménte. (b). Egunon edo gabon-en erantzuna. “” Formularik erabiliena, gure eta aurreko belaunaldikoen artean, bederen. —Berdin— ere esaten da..
igualtsu. 1.igualtsu. (b). Adberbioa. Berdintsu, antzera. · Parecido, casi igual. “Mendira joan ala plaiara joan neri igualtsu jatak./ Neguan igualtsu izaten dok kotxia garbittu ala ez.” content_copy berdintsu. 2.igualtsu, igualtsúa. (c). Adjektiboa. Berdintsua. · Parecido, -a. “Lanera joan biarra ero oe epeletan geratzia eztie igualtsuak./ Anai bixak die igualtsuak.” content_copy berdintsu.
iguiñ, igúiña. (b). Izena. Nazka. · Asco. “Pepinuak iguiña emoten dost.” Iguiña EMON..
iguinddu. (b). da du Aditza. Nazkatu. · Asquear(se). “Iguindduta nago tabernaik taberna ibiltzen./ Perretxikuekin iguindduta akabau giñuan azkenian.”
iguingarri, iguingarríxa. (b). Izena. Nazkagarria. · Asqueroso. “Iguingarri arek amar milla pezeta txapiau zoskun./ Iguingarrixak jartzen die eulixak.”
igurtzi. content_copy igurtzi, igurtzi, igurtzi, igurtzi.
iitta.
ijada, ijadia. Eibar. Arrainaren paparra. “Atunan ijadia erreta, onena. (AAG Eibes).” ohar bat
ijera. ohar bat 1.ijera, ijería. (d). Izena. Iztarrezur burua. Baita, agian, hezur-burua, artikulazio-gune borobila. · Tratándose de ganado, cabeza de fémur, punto de articulación del fémur. Quizás, también, punto de articulación entre dos huesos cualquiera. “Ijeria esate jako, ijeria, txorixa daukana, txorixa esate jotsau guk, borobill orri, azur orri. Ijeriak ikara ein jao, ijeratik ikara eindda dao. Don./ Arrama-azurra esate jakok goiko trabesekuai, ta an juten dok aren puntan ori bola ori sartuta, arrama-azurrian ijeria; ijeria dok berakua, atzeko anketan. Aurrian besapalia esaten jakok. Don.” 2.ijera, ijería. (d). Izena. Mokorra, orokorrean (?). · Cadera. “Ijerako miñez dabill aspaldixan.”
íjiji ta ájaja. (c). Adberbioa. Barrezka. · Haciendo risas. “Zuek oiñ ibili ijiji eta ajaja eta biar etorri esamiña gaizki ein ddozuela esanaz./ Ijiji eta ajaja pasau dabe atsalde guztia. Itxuria kontu barregarrin batzuk zeuzken.”
ijíttano, -a, ijíttanua, -ia. (b). Izena. Gitano, -a. “Dotore jantzittako ijitania ikusi dot./ Len karruan baiña oiñ kotxian dabitz ijittanuak.” content_copy íjitto.
íjitto.
íjitto
1.íjitto, íjittua. (b). Izena. Gitano. “Ijittuak dare Lezan-en.” content_copy ijíttano, -a. Esamoldeak: ijittuen astuana pasau. (c). Esapidea. Jan gabe bizitzera ia ohitu zenean hil. 2.íjitto, íjittua. (b). Adjektiboa. Negociante, tramposo. “Piñutari ori ijitto samarra da ta kontuz, bestela sartukotsu zirixa.”
ijitto-baba. 1.íjitto-baba, íjitto-babía. (c). Izena. Bestelako baben artean sortzen den baba pinttoa, zuri-marroixka, normalean jaten ez dena.
íjitto-baba
2.íjitto-baba, íjitto-babía. (c). Osintxu. Baba beltz (haba) txikia, kolore gorri argikoa.
íjitto-euskáldun, íjitto-euskálduna. (c). Izena. Euskaraz dakien ijitoa. · Gitano que habla vasco. “Len asko zien ijitto-euskaldunak. Etxeberria ei zeuken danak apellidua.”
ijittokeríxa, ijittokerixìa. (c). Izena. Engainua, azpijokoa. · Gitanada, engaño. “Neri, tratuan nabillenian, serixo berba eittia gustatze jatak, ijittokerixa barik.”
íjitto-zésto, ijítto-zestúa. (c). Izena. Zumezko otzara. · Cesto de mano de mimbre. “Gurian betik arrautzak ijitto-zestuan eruate zien plazara.”
íjitto zúri, íjitto zuríxa. (d). Adjektiboa. Bertako izanik, ijitoa, tranposoa, dena, azpikeriaz jokatzen duena (umorezkoa). · Persona, que sin ser de raza gitana, es bastante tramposa y de poco fiar. “Ezautzen doun bati Ijitto Zurixa esaten dotse.” Bazen Bergaran pertsona bat Ijitto Zurixa deitzen ziotena..
íka, iketan. (c). Adberbioa. Hika, hiketan. · Con tratamiento de hi. “Orrek aittai be ika berba eitte jotsak./ Oingo gaztiak eztakixe ika. izonai ez. Errespéto. Neri aittak beti zu esate ostan, amak pe bai. Anaiai ez, baiña. Aniz. Sin. to berba eiñ. (Lein.).” ÍKETAN ere bai, baina biak esaten dira gutxi. Batik bat I ESAN jaso dugu. Zera diosku Anizetak. Nik, porrejenplo, nere mutillei tta danei "i" esaten jet. Baina or Olatz da, Zorion da, arei ezin jet esan irik. Baitta umiei be. Da nere umiei, danei i. -Eta gizonari? -Gizonai ez. Errespéto. Neri aittak beti zu esate ostan, amak pe bai. Anaiai ez, baiña. Aniz..