Bergara aldeko hiztegia
káskara.
1.káskara, káskaria.
(b).
Izena.
Lokotxa, artakaskara. · Mazorca desgranada.
“Kaskara batekin igurtzixaz aletzen da artua.”
ohar bat
artákaskara.
Esamoldeak:
kaskarati erten.
Esapidea.
Antzuola.
"Neskatilla edo mutiko bat neska edo mutill egin. (Lar Antz)
“Orrek erten dau kaskarati." (Lar Antz)”
káskaratik endréauta egon.
(c).
Esapidea.
eufemismoa
Zoratuta egon.
2.káskara, káskaria.
(c).
Izena.
Zenbait landareren azala. · Cáscara.
“Gero liñua labian berotu ta kaskaria kentzen jakon. Aniz.”
3.kaskara.
kaskára-bátze, kaskára-bátzia.
(c).
Izena.
Ilaretan jarritako artakaskarak azkarren batzean datzan herri-kirol ezaguna.
Sin. txokor-batze (Eib.)..
kaskáriñ, kaskaríña.
(c).
Adjektiboa.
Buruarina. · Casquivano, -a, ligero, -a de cascos.
“Ain kaskariña ezpalitz oso jatorra litzake.”
burúariñ, txóliñ.
kaskarrálde, kaskarraldía.
(c).
Izena.
Burualdea. · La zona de la cabeza.
“Maixuak makillia pasiatzera etaratze zebanian ezkiñuan kaskarraldian otzik izaten.”
kaskarráldi, kaskarraldíxa.
(c).
Izena.
Osasun edo eguraldi txarreko aldia.
“Amak sekulako kaskarraldixa pasau zeban joan dan udan./ Biar ona baiña domekarako kaskarraldixa ei dator.”
kaskarrázur, kaskarrazúrra.
(b).
Izena.
Burezurra. · Cráneo.
“Ez igo teillatura kaskarrazurra apurtu nai ezpozu.”
kaskarréko, kaskarrekúa.
(b).
Izena.
koskorréko.
Golpe agudo en la cabeza, propinado con un palo, la yema de los dedos, etc., o por descuido contra algo.
“Ate-markua jota kaskarreko ederra artu dot./ Makiña bat kaskarreko artu giñuan eskolan.”
ohar bat
kaskáu.
(b).
Aditza.
Cascar(se).
“Arrautza geixenak kaskau egin jat bidian. ”
Arrautzez, batik bat..
Esamoldeak:
kaskáuta egon.
(b).
Esapidea.
Zoro samartuta egon.
“Orrekin abil ba? Ori ziero kaskauta jaok.”
kásk éiñ.
(c).
dio
Aditza.
adierazkorra
Txakurrak heldu. · Morder el perro.
“Txakurrai berai aintze jakonian kask esan eitte jako, baiña. “Kaxk eixok orri, kaxk”, ganauei ero. Don.”
kásket.
ohar bat
1.kasket, kaskéta.
(c).
Izena.
Kasketaldia. · Ventolera, capricho.
“Ume txikixak kasketak eukitzeittue.”
kasketáldi.
Esamoldeak:
kaskétak émon.
(c).
Esapidea.
2.kasket, kaskéta.
(d).
Adjektiboa.
Kasketosoa.
“Beti, izakeraz danian, kasketa: ori kasket bat dok. Klem.”
kasketóso.
kasketáldi, kasketaldíxa.
(b).
Izena.
Ventolera, capricho.
“Kasketaldixak emoten dotsanian bi ero iru egun egoten da iñoi kasoik eitteke./ Jentiai bentanatik ura botatzia, kasketaldi oixe dauka aspaldixan.”
KASKETALDIXA(K) EMON, gehienetan. ZER edo ZERK emon, bietara..
kasketada, kasket.
kasketóso, kasketosúa.
(c).
Adjektiboa.
Kasketaldiak izan ohi dituena. Buruan sartutako gauza bitxiak egin zalea. Aldi berean, inoiz, tematia, bereari eutsi zalea. · Persona a la que le dan ventoleras. A su vez, terco.
“Etxakixat zela artuko daben; kasketoso utsa dok eta kapaz dok danak aizia artzera bialtzeko./ Ari gauza bat buruan sartzen bajakok eingo jok, ain dok kasketosua eze.”
kasket.
kásko.
1.kásko, káskua.
(a).
Izena.
Buru babesgarria. · Casco.
“Kaskua bia da karreria korritzeko.”
2.kásko, káskua.
(b).
Izena.
Botila hutsa.
“Gero ekarri kaskua.”
3.kásko, káskua.
(d).
Izena.
Hitz konposatuaren bigarren osagai bezala, zatia, puxketa. · Cascote.
“Teilla-kaskuak botaittue basarriko bidia gogortzeko./ Ladrillo-kaskoz beteta zeuan poligonua.”
4.kásko, káskua.
(d).
Izena.
Pezuña de animal.
“Kaskuak gogortu eitteittu orrek; orrek e ankako pelua gogor-gogor eiñ. Enr.”
ankákasko.
kaso, kásua.
(c).
Izena.
Gertaera bitxia.
“Jakin dozue Uberan pasau dan kasua?/ Kasua pasau jakon Pellori. Sinistia be. ”
Esaerak:
Artikulo 33, (entzundakoari) kasoik pez.
Esaera.
"Norbaiti kasorik ez egiteko aholkua ematen zaionean esaten da.
“Zu lasai, orrekin artikulo treintaitres, kasoik pez." (Lar Antz).”
Esamoldeak:
káso eiñ.
(a).
dio
Aditza.
Hacer caso a algo o alguien.
“Eztost kasoik eiñ parian pasauta./ Lapikuai kaso eiñ.”
- proba
- aasa
- abárketa
- abérats
- áborto
- adaríttu
- adóre
- afusilau
- agonixako
- ai
- áiña
- aintzakótzat artu
- aittazulo
- aixén txíki
- áizebe
- aiztatzáko
- ákats
- ála ála!
- albáilen
- aldákor
- aldera
- alegorri
- alkartasun
- almórrana
- altau
- amáika
- amásau
- Amériketa
- amortzu
- ánda
- andra-ikuste egun
- anikíllau
- ankábiur
- ankátrapu
- ánts
- antzeratu
- ao-sápai
- apárt
- apixo
- aprópos
- arabixa
- arántzarte
- arbide
- ardátz
- ardílana
- arénarri
- argínddar póste
- arílddu
- arkera egon
- armaixo aundi
- arotzérixa
- arráinddun
- arrana euki
- arrára
- arrauki
- arrébato
- arríbola
- arríttu
- artábirrin
- artámatxar
- arteroi
- artólapiko
- arúztu
- áski
- astákerten
- astegun soill
- astoperréjill
- asunur
- atekriskéta
- atrebídu
- átxur
- atzé-libre
- aukeráko
- auntz-bizar
- aurréra-kárga
- auspokerixa
- Autx-errixa
- azalatxúrtu
- ázi
- azkónar
- áztarka
- babábeltz
- báina
- bákarrik
- baldekára
- bána
- bapez
- bargázta
- barrandéro
- bárrika
- barruko naiez
- basáuntz
- básta
- batio
- be
- bedarrontze
- begilauso
- béiñ
- béla
- belaunbikótu
- belunka
- benpian
- beranéante
- berberdi
- beregándu
- bernamámiñ
- bertanbéra laga
- besteláko
- betózko
- bíar
- bidarri
- bietz-nárru
- bíkotx
- biñán
- birigatx
- bistúri
- bixk
- bizínai
- bizkárleku
- bokazíño
- bólu
- bórro
- botazíño
- brebenidu
- brotxilla
- bultzagarri
- burdíña-kósko
- burkúbeso
- burtárrasto
- buruázur
- burutazíño
- buztánikara
- damáikesa
- dantzáleku
- debozíño
- denbora
- desbárdiñ
- déskuidu
- déstera
- dilín-dalán
- diruzalétu
- domáu
- dra-dra-dra
- dulduríxo
- ebági
- edarto
- edur
- edurzúlo
- egiñáldi
- egóneziñ
- egúndoko
- Eibar
- elatz
- elízatar
- émendai
- enbído!
- enjeneral
- entañadera
- épai
- époka
- eraregi
- erderakára
- erdoi
- erkínddu
- Erlojuak dabil mundua
- erozeiñ
- erramillote
- errebez
- errége-errégiñak
- errékarri
- erremedíxau
- errengillára
- erréspetu
- érrez
- errí-lur
- érronka
- errubéra
- eságapeko
- esfórtzu
- eskástu
- eskillára-búru
- eskólau
- esku-errota
- eskúpeta
- esnati
- esnétela
- espínaka
- éstata
- estómagu
- estun
- étsai
- etxégintza
- etxóin
- euli-káka
- eupára
- euskalzále
- éxkel
- ezéla (be)
- ézinddako
- ézkondei
- ezpánaundi
- éztarri
- falsá-eskuadra
- farra-fárra
- fiésta
- fíxo izan
- fotografíxa
- frantzes-gólda
- frotáu
- fundídu
- gabióta
- gáinbera
- gaixozain
- galbíde
- gálera
- ganaudun
- gangárda
- garátu
- gari-azao
- garítxu bédar
- garraztásun
- gatzóntzi
- gazíttu
- gazté-dénpora
- geizto
- gérriko
- gibel bédar
- gírgerro
- gizátxarkerixa
- glu-glu
- goiága
- goldá-kútxillo
- gonaiza
- górantzia
- górriñ
- gosepásau
- gráda
- guardázibill
- gúriñ
- ibaazi
- idíau
- ígar
- igualéko
- ikára
- iketan
- íldako
- ille-joan
- íllúntzi bédar
- iñárra
- indizíño
- iñóra
- intxaur-káskal
- Inúzente égun
- ipúrbeltz
- ipurtázur
- irasagar
- irínddu
- irristo
- irústarbi
- ittáixo bédar
- itxas-maria
- itxungi
- itzebaittu
- ixiltásun
- íxur
- izen
- ízpi
- jabóiur
- jakínai
- jangoikuán atzámar
- jataille
- jazban
- jesukriston atzapar
- joán
- jornaléro
- jotekalari
- jústuri
- kaiñabéra
- kakagúra
- kákatza
- kalbo
- káletartu
- Kamiñondo
- kángrejo, -u
- kanpó-fúbol
- kántu
- kapónera
- karakote
- karéarri
- karlistáda
- karráxika
- kártola
- káskara
- kastáko
- katamíxar
- katóliko
- kaxagiñ
- kejáu
- kili-kíli
- kinkilléro
- kiríka
- kízkur
- kóbarde
- koipétsu
- kola
- komádrona
- konbersaziño
- konfusíño
- konpradóre
- kontrabeta
- kóntu
- korapillótu
- korrídu
- koskábillo
- kota
- kriáu
- kuartóe, -i
- kukúfraka
- kunbo
- kúrtzelu
- labádero
- labóre-lúr
- laiñera
- lakirixo
- lanerátu
- lanzádera
- láranja
- lárre
- lástaxee
- láuki
- lebadúra
- lekaixári
- lepagorri
- lerako
- lez
- limako
- líñu
- litxarreríxa
- lízun
- lokaáldi
- lóra
- lóti
- lúarrigintza
- lur
- lurrúndu
- máats
- máietz
- máistra, -o
- mákatz
- maláletxe
- mama
- mangá-mútur
- mantsótu
- marijuana
- márkes
- Martin Abade
- Mastérrekako éuskera
- mátxar
- maxkáldu
- mekauben zotz
- menderau
- mengor
- merkeáldi
- mezáko
- milagro
- minbéra
- miradóre
- mítiñ
- modúan
- moldiatzaille
- móro
- mostu
- motxárda
- muga-urrátu
- murruskára
- mutil-kóskor
- mútxur
- nagitturri
- napar-jénte
- narrúta
- Nebereta
- negu-mútil
- nerbióso, -a
- néure
- nóizko
- nórbaitt
- nun ero nundik
- -obi
- ode-zaparrára
- odóltsu
- ogi-kóskor
- ógro
- oilloluma
- óinddioko
- ojal
- okela-trontzo
- ola obe
- olzirau
- ondóko
- onez-onian
- opátxur
- ordáittu
- ordúrarte
- órma
- orrenbesteko bat
- ortóstu
- oskórri
- óstia
- ota-jaiki
- otsuai be ez opa
- otzíkara
- padezídu
- pago-lízar
- palankári
- pantalónera
- paralítiko
- párra
- pártez
- páseko
- pasmo
- páttal
- pédal
- pelotóe, -i
- perípuesto
- perretxikutári
- petrálontzi
- pikatára
- pikutára joan
- pinplau
- piñu-zuritzeko
- piripo
- pitxitxi
- plánto!
- plúma
- ponderau
- porsíakaso
- pótijo
- potx-potx
- prakánarras
- présape
- príxako
- proporziño
- pulpá-záku
- púntilla
- púta
- púxika
- rarokóte
- repetezíño
- sábi
- saiétera
- sako euki
- salbazíño
- saltzáile
- san martiñ
- sáno
- santuártu
- sare
- sasbera
- sasoiko
- sator-sagu
- ségarri
- seiréun
- sendátu
- sepultúra
- sífilis
- sinískor
- sobízkar
- sokadantza
- soltéro
- sorgin-áize
- soségu
- suatz
- subill-txendor
- suiñ
- súr-lúze
- sutauts
- taillerdun
- táket
- tantái
- tarrapatan
- tato
- teillégin
- tenporak
- testígutza
- tínte
- tíroka
- tóbera
- tolostúra
- tópeka
- tórto
- trajébaiñu
- tránpa
- trenbíde
- trintxa
- tríste
- trópel
- ttir-ttir
- txábeta
- txakur míngaiñ
- txámarra
- txantxángorri
- txar
- txarri-ágiñ
- txártel
- txatxútu
- txíflo
- txíle
- txímutx txákur
- txínguan
- txipítta
- txírriki-txárraka
- txirtxil bedar
- txitáldi
- txixá-érreka
- txonbolo
- txori-opil
- txósna
- txúleta
- ua-uau
- ugartu
- úle
- umétoki
- untzilla-keixa
- urbédeinkatu
- uretz
- uróillo
- urretx
- urrúma
- Urtézar egun
- uskeríxa
- uuu
- xapi!
- xirbistu
- zái
- zakú-patata
- zan bédar
- zapabúru
- zápla
- zapuztu
- zarrára
- zátar
- zéken
- zénbatero
- zer
- zerráu
- zeterixa
- ziarro
- ziezto
- zílindro
- zintta-dantza
- zíriñ
- zíttal
- zor
- zoroétxe
- zótiñ
- zúek
- zupa-zupia egin
- zurittasun
- zutíttu