Skip to main content

Bergara aldeko hiztegia

sokadantza, sokadantzia. Izena. "Danza tradicional consistente en una cuerda formada por bailarines entrelazados." (SB Eibetno). San Juan egunean Untzagako plazan egiten da Eibarren. .
sokagíñan
sokagíñan. (c). Adberbioa. Sokagintzan, sokak egiten. Aittak eitten zeban sokagiñan. Eli.”
sokakára, sokakaría. (d). Izena. Sokakada. Aspaldiko luzeera neurria. 20 edo 30 metroko soka aipatzen du Hilarik. · Antigua medida de longitud. Ta gero ori neurri zanian, ba, asko izango zan, da esan i eban ala be: “Joño, ementxe beste sokakaa bat ogei metrokua ero, ogetamarrekua, ero, eztakiu sokioi ze ebixen. Hil.”
sokamútur, sokamutúrra. (b). Izena. Herri-jaietako jolasa, zezenak lepoan soka luze samarra lotuta duelarik kalez kale egiten dena. Paskuetan aurten be badago sokamuturra.
sokásalto, sokásaltua. (a). Izena. sokasaltoka. Haur-jolas ezaguna. Inesiboan ia beti. · La comba. Sokasaltua beste jolasik etzan izeten orduan./ Ibilliko ga sokasaltuan?/ Sokasaltuan artistak giñan txikittan. SOKASALTUAN IBILI, JOLASTU. SOKASALTOKA ere bai: Neguan tortoloska ta txikilleronka, da sokásaltoka. Klem..
sokátira
sokátira, sokátiria. (b). Izena. Sokaren bi aldetatik tira eginez jokatzen den kirol ezaguna. Sokatiria dago San Martzialen. SOKATIRAN, sarrien: Sokatiran gogorrak die Nuarbekuak./ Zer, eingou sokatiran? .
solámentian. (c). Juntagailua. botanika. Por cierto, desde luego. Solamentian etzeukan erropatan gastu aundirik./ Solamentian kalian egunen baten arrapatzen bot entzun biosta galantak./ Aspaldian ikusteke nenguan Bixente, ta solamentian eztago jaxo-jaxua. Esaldi hasieran gehienetan. .
soldáta, soldatía. (d). Izena. Kriadu eta kriadak bere lanagatik irabazten dutena. · El sueldo de criados y criadas. Leen kriauak eta kriadak soldatia eukitze juen, pagatze zotsena soldatia izete zuan. Klem./ Pentsaik orduko soldatak. Joan nintzuan amaika durokin. Eli.” Fabrikakoari jornal edo kintzena deitu izan zaio hemen, zaharren akorduan behintzat. Hitza berpizten ari da eta normaltzen "sueldo" zentzuan. .
soldáu. (a). Izena. Soldado. Soldau asko il zan./ Geronan dago soldau./ Ogetabost urtekin joan nitzan soldau.
soldáuxka, soldáuxkia. (b). Izena. sodaixka, soldáutza. Soldadutza. · El servicio militar. Iñok eztau soldauxkara joan nai.
soldíau. (b). du Aditza. Soldar. Soldiatzen ziarduala su artu zotsan kotxiak.
sóldu. (d). da Aditza. Grano bat heldu. · Madurar un grano. Grano bat eldu eitten danian
solímau, solimáua. (d). Izena. "Sublimado corrosivo". Lehengo zaharrek esana horrelakoetan: Orrek solimaua be erango leukek. Edale edo mozkor handiez, alegia, edozer gauza edango luketela esateko. Pozoi motaren bat ote den uste dute zaharrek. Maria Moliner-ek "solimán" edo "sublimado corrosivo"z zera dio. "Sustancia química formada por la combinación del cloro y el mercurio, venenosa y que se emplea en medicina como desinfectante". .
solísonbra, solísonbria. (c). Izena. Garai batean modan egon zen kopa: koñaka eta anisa nahastuta.
solo.
solómo, solomúa. (b). Izena. Lomo de cerdo. Solomo erria ogi bittartian, gauza gozua.
soltáu. (a). da du Aditza. Soltar(se). Atzo detenidu zabena soltau dabe./ Orrek eztau pezetaik soltatzen./ Ganaua soltau zanian ipursaltoka asi zan. Esamoldeak: gérrikua soltau, zintturóia soltau. (d). Esapidea. eufemismoa gérrikua. Kaka egin. Etxoingo dau puxkat berorrek, gerrikua soltatzera joan biarra daukat eta. Baina guretzat txikitan aittajunak zintturoia soltatzia beste gauza bat zen: praketatik zinturoia kentzea, gogait eragiten genionean, siesta denporan ohean saltoka-eta, zinturoiaz guri emateko..
sólte. 1.solte. (b). Adberbioa. Askatuta, libre. · Suelto, sin atar. Zapata-sokia solte daukazu./ Makiña bat zoro dabill solte. 2.sólte, sóltia. (c). Adjektiboa. Soltura handikoa. · Suelto, resuelto. Neskekin tratuan da, oso soltia zan./ Oso pelotari soltia da.