Bergara aldeko hiztegia

labádero
labádero, labáderua. (d). Izena. Lavadero de ropa.
lábaiña. 1.lábaiña, lábaiñia. (b). Izena. Navaja de afeitar. “Oinddio be bada labaiñiakin bizarra kentzen daben jentia.” Esamoldeak: lábaiñia baiño zorrótzaua. (c). Esapidea. Oso zorrotza. 2.labaiña, labaiñia. Izena. Eibar. "Damaskiñau bihar dan gaiñazala pikatzeko (arraixatzeko) erraminttia." (SB Eibetno).
lában. 1.laban, labána. (a). Adjektiboa. Irristakorra. · Resbaladizo. “Izotza ein ddau ta oso labana dago bidia.” Esamoldeak: lában eiñ. (a). du Aditza. Labandu. Resbalar. “Bedarretan laban ein dda estatara jausi naiz.” content_copy írrist eiñ, labandu. 2.laban, labana. (d). Adjektiboa. Lausengaria. · Adulador, -a.
labándu. 1.labandu. (a). da Aditza. Laban egin. Resbalar. “Miñ artu dau eskillaratan labanduta.” content_copy lában eiñ, írrist eiñ. 2.labandu. (c). da Aditza. Laban bihurtu. · Volverse resbaladizo. “Mendebala zeuan eta frontoia partidu erdirako ziero labandu zan.”
labankára. labankada. 1.labankara, labankaría. (b). Izena. Resbalón, patinazo, desliz. “Labankaria an da labankaria emen etorri giñan Urbixatik bera./ Bein ezkondu nitzuan baiña berriz etxuat eukiko olako labankaraik.” 2.labankara, labankaria. Izena. Antzuola. "Umeak jolasteko txirrista." (Lar Antz).
laban-labanka.
labari, labaríxa. Izena. Eibar. "Okina. “Eibarko labarixan seme bat deportista entzuna izan zan.”
laba-txirtxil. 1.laba-txirtxill, laba-txirtxilla. Izena. Eibar. "Etxeetan egoten den txirtxilla. “Laba-txirtxillak Gabonetan be ixildu gabe kantatzen dau.” 2.laba-txirtxill, laba-txirtxilla. Izena. Eibar. Cucaracha.
lábe, labía. (a). Izena. lába (Ub., Ang.).. Horno. El del pan, por antonomasia. “Ezta txarra antxumia labian erreta./ —Karabá! —Kaskaria labará!”
labeáldi, labealdíxa. (c). Izena. Labean ogia edo beste zerbait egiten den aldi bakoitza. · Hornada. “Aierdikuak egunian iru labealdi ta geixao be eitteittue.” content_copy labesu.
labe-atáka
labe-atáka, labe-atakía. (d). Izena. Labe-ahoa. · La boca del horno; del pan, generalmente. “Labe-tapia..., ba atakian tapia; labe-atakia esan izen dok, eta aretxen tapia. Atakia izaten dok pa auraxe, zulua. Klem.”
labe-itxuski, labe-itsuskixa. Izena. "Sutako brasa baztertzeko erabiltzen den erratza." (Lar Antz). content_copy labe-zátar.
labekára, labekaría. (c). Izena. Labealdi baten edukia. · El contenido de una hornada. “Labekara osua alperrik galdu jakuen azkarri txarra erabiltziagaittik.”
labeko su.
labépala, labépalia. (c). Izena. Pala de horno. content_copy ogí-pala.
labésu. labéko sú. 1.labesu, labesúa. (c). Izena. labeko su. Ogia labean egitearen ekintza. · La acción de hacer el pan. “Astero eitte zan basarrixan labesua./ Ekarrizu pare bar abar sorta labesurako./ Makiña bat labeko su einddakuak gaittun.” LABESUA EI. 2.labesu, labesúa. (c). Izena. labeko su. Labealdia, labealdi bakoitza. · Hornada de pan. “Lenengo labesuko ogixa bigarrena baiño obeto erreta dago.” content_copy labeáldi.
labe-tápa, labe-tapía. (c). Izena. Labearen atetxoa. · El portillo del horno.
labétxe, labetxía. (c). Izena. labetxu. Txabola edo estalpe batean dagoen labea. · Horno de pan situado en una chabola o cobertizo. “Meterioneko labetxia aspaldi bota zan.”
labe-zátar, labe-zatárra. (d). Izena. Labea garbitzeko erratza; aipuan dator deskrizioa. · Barredero de horno. “Guk labe-zatarra esaten gontsan: arbi-ostro ero garo berde ero, berde moltso bat aga baten puntan batu da sua baztar batera batzeko. Don.”
labóre, laboría. (c). Izena. Garia, garagarra, artoa. · Cereal. “Len labore asko artze zan emen baiña oiñ artua bakarrik. Oso hitz arrunta baserritarren artean.”