Skip to main content

Bergara aldeko hiztegia

áuskalo!. (a). Interjekzioa. Vete a saber. Auskalo ze nai daben orrek.
ausnarrán eiñ. (b). ausnarrán egon, jardun, ausnarrían. Estar rumiando. Beixa ausnarrian dago, ondo dago. Don.”
ausnártu. (c). du Aditza. Rumiar. Ez emon txalai esneik ausnartzen dabillen bittartian./ “Beixa e, zer? ausnartu ete jok? Preguntau eitten dok orduan. Bestekaldera berriz e, ausnarrian dago, ondo dago. Don.” Ausnarran egin edo jardun da erabiliagoa..
áuspez. (b). Adberbioa. Ahoz behera. · Boca abajo. Auspez ipiñi nindduan da egundoko masajia emun zostan./ Umiak auspez eitten dabe lo.
áuspo.
áuspo
1.áuspo, auspúa. (a). Izena. Fuelle. Sua astintzeko premiñazkua da auspua. 2.áuspo, auspúa. (c). Izena. En sentido figurado, pulmones. Auspua bastante izurrauta jaukat, erre be eitte juat eta. Esamoldeak: auspúa berotu. (c). Esapidea. Arnasa berotu. Elgetara orduko majo berotuko jakok auspua.
auspogin, auspogiña. Izena. "Follero, fabricante de fuelles." (SB Eibetno).
auspo-iltza, auspo-iltzia. (d). Izena. auspo-giltza. Abarkak, hauspoa edo gauza txikiak josteko iltze txiki bereziak, buru zapalekoak. Ola kubiertiakin einddako abarkak, iltze txikixekin —auspo-iltzia edo esate ako—, arekin jositta. Martin.”
auspokerixa, auspokerixie. (c). Izena. Leintz. Ahozabalkeria, harrokeria. "Udalako Erregie". Azelakotxe auspokerixie!, esango dau norbaittek titulue leiruaz bat. Baiñe... ez ba!, ezta auspokeixie, egi berdaderue baiño. (AA ArrasEus, 184. o.).”
auspotu. 1.auspótu. (c). Aditza. Hauspoari eragin sua indartzeko. Auspotuizu sua puxkat.” 2.auspótu. (c). Aditza. Zerbait egitera animatu, txarra normalean. Bere tiok auspotuta asi zuan droga saltzen.
áustu. (c). du Aditza. Hauts bihurtu. Arrixa (kareharria) urakin botatzen bada, dana arro-arro-arro eitten da, da dana austu. Cand./ Ekarri bolia, irurak jota austu eiñ bia jittuat eta. content_copy auts eiñ.
autesta, autestia. Izena. Antzuola. "Aitzakia. Arek mezetara ez juteko autesta ederra ipini zeban." (Lar Antz).”
auteste, autestie. Izena. Aramaio. "Pentsamendua, akordua, ideia. Autesteik pe ez gauken ba ori pasauko zanik." (Orm Aram).
áuto, áutua. (a). Izena. Automóvil. Autua erdi destartalauta daukat. content_copy automóill, kótxe.
automóill, automóilla. (b). Izena. automobill, antomoill. Kotxea. · Automóvil, coche. Automoilla garajian daukat konpontzen. Orain AUTOMOBILL gehiago. ANT. content_copy áuto, kótxe.
áuts, áutsa. (a). da du Izena. autx (Os., Sor.). Polvo. Esaerak: Autsa aberatsa (edo ugarixa) da.. Esaera. Esamoldeak: auts eiñ. (c). da du Aditza. Hacer(se) polvo. Nik an artu naban zartariakin e, zerenduta egon balitza auts eiñ eingo zan. Fran.” content_copy áustu.
auts eiñ. (c). da du Aditza. Hacer(se) polvo. Nik an artu naban zartariakin e, zerenduta egon balitza auts eiñ eingo zan. Fran.” content_copy áustu.
autsarri, autsarrixa. (d). Izena. Karobian errez gero berehala hauts bihurtzen den harri mota. · Piedra cenizal. Da arrixakin be kontuan euki bia da, arri klasiak daoz, karearrixa dia, baiña esate xate autsarrixak; da txarra autsarrixa tokaittia ero sartzeia. Ezauketan dianak izaten dia arkua artzen-da dabitzenak arri klasia, eta aren kontu aundixa euki biar da arkua eitteko denporan alako arririk an ez sartzeia, zeatik karobixa erre baiño len aeik goriketan dienian, erre eitten dia ta auts eitten dia. Andres.”
autségun, autsegúna. (d). Izena. Hauster eguna. · Miércoles de Ceniza.