Bergara aldeko hiztegia
adárdun.
1.adardun, adardúna.
(b).
Adjektiboa.
Cornudo, -a, que tiene cuernos.
“Adardunak die adarixak.”
2.adardun, adardúna.
(b).
Adjektiboa.
Que tiene ramas.
1.adardun, adardúna.
(b).
Adjektiboa.
Cornudo, -a, que tiene cuernos.
“Adardunak die adarixak.”
2.adardun, adardúna.
(b).
Adjektiboa.
Que tiene ramas.
adari-mutil.
"Preparador de carneros para pelea; aficionado a peleas de carneros.
“Eugenio Arikitxa be adari-mutilla zuan." (SB Eibetno).”
"Preparador de carneros para pelea; aficionado a peleas de carneros.
“Eugenio Arikitxa be adari-mutilla zuan." (SB Eibetno).”
adari-jóku, adari-jokúa.
(b).
Izena.
Adarien arteko burruka. Ikuskizun gisa edo apustu gisa antolatu izan dira. · Pelea de carneros. Concebida como espectáculo, apuesta, o ambas cosas a la vez.
“Len, Uberan, adari-jokua urtero izaten zan.”
Adarien arteko burruka. Ikuskizun gisa edo apustu gisa antolatu izan dira. · Pelea de carneros. Concebida como espectáculo, apuesta, o ambas cosas a la vez.
“Len, Uberan, adari-jokua urtero izaten zan.”
adári motz, adári mótza.
(c).
Izena.
Adarrik gabeko aharia.
“Adari motza; adari motza esan ezkero adarbakua dala. Luis.”
"Motza" esanda ere ulertzen da..
Adarrik gabeko aharia.
“Adari motza; adari motza esan ezkero adarbakua dala. Luis.”
"Motza" esanda ere ulertzen da..
adári tópeka, adári tópekia.
(b).
Izena.
Pelea de carneros.
“Basuan garo ebagitzen niarduala, ordu erdiko adari topekia ikusi najuan.”
Adari topeka gerta daiteke adari-joku izan gabe. Borroka berezkoa denean, alegia.
.
Pelea de carneros.
“Basuan garo ebagitzen niarduala, ordu erdiko adari topekia ikusi najuan.”
Adari topeka gerta daiteke adari-joku izan gabe. Borroka berezkoa denean, alegia.
.
adaríttu.
(c).
du
Aditza.
Cubrir el carnero a la oveja.
“Agostuan amarrian, olaxe, lagatzeotsat adarixai ardixetara. Orduantxe asten dia arkerak eta segiduan pasatzen dia adarixakin ardixak, adaritzen dia. Enr./ Lau adari daukadaz, da nik eitten dotset e adaritzeko denporan ba bi; lelengo bat bakarrik botatzen dot ardixetara, ezta, baiña gero ardixak mordua dabizela arkera ikusittakuan ba bi. Bi erabiltzeittut, lelengo norberak nai dittuan kapritxuzkuenak, da gero ba, pasau samartutakuan ardixok pa gero danei lagatzeotset. Enr.”
Esamoldeak:
adaríttuta.
(c).
Adberbioa.
Preñada la oveja.
“Adarittuta dare; “ardi-betia” be ondo dao, baiña sekula eztot entzun. Luis.”
Cubrir el carnero a la oveja.
“Agostuan amarrian, olaxe, lagatzeotsat adarixai ardixetara. Orduantxe asten dia arkerak eta segiduan pasatzen dia adarixakin ardixak, adaritzen dia. Enr./ Lau adari daukadaz, da nik eitten dotset e adaritzeko denporan ba bi; lelengo bat bakarrik botatzen dot ardixetara, ezta, baiña gero ardixak mordua dabizela arkera ikusittakuan ba bi. Bi erabiltzeittut, lelengo norberak nai dittuan kapritxuzkuenak, da gero ba, pasau samartutakuan ardixok pa gero danei lagatzeotset. Enr.”
Esamoldeak:
adaríttuta.
(c).
Adberbioa.
Preñada la oveja.
“Adarittuta dare; “ardi-betia” be ondo dao, baiña sekula eztot entzun. Luis.”
ádarje, ádarjia.
(c).
Izena.
Adarkera. · Cornamenta.
“Oso adarje zatarreko irixa da, baiña inddartsua./ Uztarrirako bada ondo begiratu bia jako adarjiai.”
Sin. adarkera..
Adarkera. · Cornamenta.
“Oso adarje zatarreko irixa da, baiña inddartsua./ Uztarrirako bada ondo begiratu bia jako adarjiai.”
Sin. adarkera..
ádarka.
1.ádarka, ádarkia.
(b).
Izena.
Adarren bidezko borroka. · Pelea a cornadas.
“Egundoko adarkia eiñ dabe zelaixan Morok eta Apalak./ Ganau adarka billurgarrixak ikusitta gare.”
2.ádarka.
(c).
Adberbioa.
Peleándose a cornadas.
“Beixak adarka dabitz.”
1.ádarka, ádarkia.
(b).
Izena.
Adarren bidezko borroka. · Pelea a cornadas.
“Egundoko adarkia eiñ dabe zelaixan Morok eta Apalak./ Ganau adarka billurgarrixak ikusitta gare.”
2.ádarka.
(c).
Adberbioa.
Peleándose a cornadas.
“Beixak adarka dabitz.”
adarkára, adarkaría.
(a).
Izena.
Adarkada. Adar kolpea. · Cornada.
“Adarkara ederrak emoteittu gure bei beltzak.”
Esamoldeak:
adarkaria jaurti.
(c).
Esapidea.
Ziria sartu, adarra jo.
“Atzo adarkara majuak bota ostan koiñatuak broma abarrian.”
Adarkada. Adar kolpea. · Cornada.
“Adarkara ederrak emoteittu gure bei beltzak.”
Esamoldeak:
adarkaria jaurti.
(c).
Esapidea.
Ziria sartu, adarra jo.
“Atzo adarkara majuak bota ostan koiñatuak broma abarrian.”
adarkári, adarkaríxa.
(c).
Adjektiboa.
Adarka sarri egiten duena. · Corneador, -a.
“Esne-bei ona da baiña adarkarixa, demoniua alakua.”
topekalari.
Adarka sarri egiten duena. · Corneador, -a.
“Esne-bei ona da baiña adarkarixa, demoniua alakua.”
topekalari.
adarpunta.
1.adarpunta, adarpuntia.
(a).
Adarraren punta.
“Adar puntia sartu zostan zezenak.”
2.adarpuntak.
(a).
lagunartekoa
Titi-puntak.
“Bero-bero jartzen najuek horrek adar-puntak kamisetan markauta ikustiak. (TSE Berb).”
1.adarpunta, adarpuntia.
(a).
Adarraren punta.
“Adar puntia sartu zostan zezenak.”
2.adarpuntak.
(a).
lagunartekoa
Titi-puntak.
“Bero-bero jartzen najuek horrek adar-puntak kamisetan markauta ikustiak. (TSE Berb).”
adárrapal, adárrapala.
(b).
Adjektiboa.
Adarrak behera begira, makurrak, dituen aberea. · Cornigacho, -a.
“Gure bei beltza adarrapala da baiña ala ta be onena beziñ ona uztarrixan.”
Azentuari dagokionez, azkenaurrekoan diote batzuek (Don.k, adibidez): adarrapála, adarmakúrra, adarzabála, adarsardía, adartxutíxa..
adármakur.
Adarrak behera begira, makurrak, dituen aberea. · Cornigacho, -a.
“Gure bei beltza adarrapala da baiña ala ta be onena beziñ ona uztarrixan.”
Azentuari dagokionez, azkenaurrekoan diote batzuek (Don.k, adibidez): adarrapála, adarmakúrra, adarzabála, adarsardía, adartxutíxa..
adármakur.
adarréko, adarrékua.
(d).
Izena.
Eibar.
Medida mínima de capacidad.
“Adarreko bat patxar Erremona Martantzat, ondoezik dogu ba oian. (Etxba Eib).”
Eibar.
Medida mínima de capacidad.
“Adarreko bat patxar Erremona Martantzat, ondoezik dogu ba oian. (Etxba Eib).”
adarsárda, adarsardía.
(d).
Adjektiboa.
Zezenaren tankerara adarrak dituen aberea (behia edo idia).
“Zezenan zerera dauzkana, adarsardia. Don.”
Zezenaren tankerara adarrak dituen aberea (behia edo idia).
“Zezenan zerera dauzkana, adarsardia. Don.”
- a
- ábao, -u
- abélarte
- ábixa
- adárdun
- adárzabal
- afari
- agíñetako
- agur
- aidian
- aingéru lóra
- aitta-órde
- aitz-pérretxiku
- áixkora-kérten
- aizkoletxe
- akábera
- akulugáiñ
- alánbre-ési
- álbo
- álde
- ále
- alían egon
- alkórtu
- alperréko
- amabíko-txíki
- ámar
- amen
- amór própixo
- anaitzáko
- andi
- ángailla
- ánjelus
- ankámiñ
- ansuategi bedar
- ántz
- aóko
- apáluna
- ápenas
- aprezíau
- ar
- Arámaixo
- arazo
- árbola-sústar
- ardi-esne
- area, arearri
- argialboko
- ári
- arkaboz
- arlotekeríxa
- áro
- arra-árra!
- arrakátu
- árrantxo, -u
- arratára
- arráza-txákur
- árri
- árrio
- árrosko
- artálasto
- ártaxee
- arto-gári
- artzaiñ
- ási
- aspáldi
- astáputz
- asto-ganáu
- ástun
- atebikotx
- atezúlo
- atxillo!
- atzé-bikotx
- atzeskulari
- áundiki
- aurreko pareta
- áuskalo!
- autsi, autsa
- azabúru
- azbéte
- azkei
- azpijorria
- azúnberdiko
