Bergara aldeko hiztegia

asto-ganáu, asto-ganáua. (d). Izena. Especie asnal. Don.
astóill, astóilla. (d). Izena. adierazkorra Maiatza. Astoak altan egon ohi direlako..
astókan
astókan, astokána. (c). Izena. Okantximiloa baino handiagoa eta klaudia baino txikiagoa den okarana. Heldutakoan kolore urdina hartzen du.
astokárdu, astokardúa. (c). Izena. botanika. Dipsacus fullonum. Cardencha, dipsaco. content_copy kárdulatz, sorgín-órrazi.
Ástoko. (d). Ástako. Ipuinetan astoaren pertsonifikazioa. · En los cuentos, personificación del burro. “Beiñ juntau die Astoko, Otsoko ta Mandoko.”
astólan, astolána. (c). Izena. astobiar (Eib.). Lan astuna, nekosoa. · Trabajo que requiere mucho esfuerzo. “Ire aittajuna basuan makiña bat astolan einddakua dok.”
astoménda, astomendía. (d). Izena. botanika. Mendarra.
astoperréjill, astoperrejílla. (d). Izena. botanika. Petroselium hortense. astaperrejill. Lore zuriduna eta perrexil itxurakoa. Bide bazterretan, horma barrenetan, baserri inguruetan, hazten da. Kirten lodi eta barrutik hutsa du eta askotan pertsona baino handiagoa hazten da.
astopíku.
astopotxotxo. "Bruto, edozer gauza edonoren aurrean esaten duena, konplejorik gabekoa eta bost ajola zaiona." (Lar Antz).
asto-próba, asto-probía. (c). Izena. Prueba de arrastre de piedra con burro.
astoputz.
astó-sílla, astó-síllia, -ak. (d). Izena. Astoari gainean jartzen zaizkion egurrezko angailak.
astosóka, astosokía. (d). Izena. Astoari banastak eta lotzeko soka. “Eskusokak iru metro t´erdittik laura, eta gero astosokia, astuan banastak eta lotzekua, aura sei bat metro ingurukua. Sendoera berdiñian baiña luziaua. Don.”
astó-toki, astó-tokixa. (c). Izena. Bergarako kalean zegoen baserritarren astoak edukitzeko estalpea · Burrería. “Plazara tratuakin zetozen basarrittarrak asto-tokixan lotzen zeben astua.” Kaletarrek burrerixía ere deitzen zioten..
asto-txalma, asto-txalmak.
astozara.
asto zúri, asto zuríxa. adierazkorra Ohearen metafora. Ondorengoaren gisako esapideetan, edo esaldi umoretsu edo metaforikoetan. Esamoldeak: asto zurixán tripára joan. (c). Esapidea. asto zurixan gaiñera salto eiñ, asto zurixan tripan lo eiñ. Ohera joan esateko modu umoretsua. “Bueno, ni beste tragotxo bat jo eta astozurixan tripara noia.” Loaren pertsonifikazio gisa ere bai, izen propio gisa: Asto Zuri etorri jatzu? Logureak zaude?, alegia..
astrápala, astrápalia. (d). Izena. Zalaparta. “Gaur berandu jaiki non eta or ibili non goiz guztia astrapala baten./ Zuk astrapalia ugari ta lan gutxi./ Txirrita Plazentzian bizi izan artian, gertaera bat zala-ta naikua astrapala sortu zan. (SM Zirik).” Esamoldeak: astrápalaka. (d). Adberbioa. Presaka, korrika, zalapartaka. · De prisa y corriendo, atropelladamente. “Etxe-alderia izan dou ta agostu guztia ibili ga astrapalaka. ” Astrapalia darixola ere bai..
astúa átzeraka baiño térkuaua izan. Esapidea. Oso terkoa izan.