Bergara aldeko hiztegia
eskúpleixu, eskúpleixua.
(d).
Izena.
eskuplaixo, eskupularixo.
Escapulario.
“Trapuzko zer bat izeten zan, ari eskupleixua. Don.”
Herri etimologiaz sorturiko hitza dirudi. Eskupulárixo, -ua deitzen genion guk.
.
eskurátu.
(c).
du
Aditza.
Lortu, eskuetara heldu. · Conseguir
“Oinddio eztot laga notsan txamarria eskuratu./ Orrek alkatetzia eskuratzen badau ezta giro izango.”
eskusóka, eskusokia.
(c).
Izena.
Belar-sendorrak, batik bat, garraiatzeko erabiltzen den soka. · Cuerda que se utiliza sobre todo para acarrear haces de hierba al hombro.
“Eztaukau etxian eskusoka formalik./ Eskusokia izeten da sendorra eitteko, iru metro ta erdi ingurukua, fiña, bietzan sendoera ingurukua. Don.”
lepasóka.
eskutakára, eskutakaría.
(b).
Izena.
Eskutakada, eskuak bete gauza. · El contenido de las manos llenas.
“Eskutakara bat intxaur emon doskue./ Eskutakara gailletia jan dau berak bakarrik./ Zuen umia ikusi dot diru eskutakariakin.”
Adibideetan erreparatu hiru modutara erabil daitekeela gutxienez..
éskutako lan, éskutako lána.
(d).
Izena.
Puntugintza. · El trabajo de hacer punto.
“Galtzia ero jertsia, eskutako lana. Galtzagiñan, jertsegiñan, esate jakon. Eskutako lana. Puntua eittia be bai. Puntua eitten jardun dau, eskutako lanian jardun dau, eskutako lana eitten. Don.”
eskútsu.
1.eskutsu, eskutsúa.
(b).
Adjektiboa.
Esku onekoa. · Hábil, mañoso, manitas.
“Lanian oso eskutsua ei da ta danetik deika dauke.”
esku onéko, artétsu.
2.eskutsu, eskutsúa.
(c).
Adjektiboa.
Inoiz, "manazas", "torpe" adierazteko erabilia.
“Eztok ezagutzen? Bai trauskill eskutsu bat. Besotik ebatzen bosk ezautukok.”
eskúzabal, eskúzabala.
(c).
Adjektiboa.
Generoso, -a, dadivoso, -a.
“Bi aiztak ziero diferentiak die, bata ximurra ta bestia eskuzabala.”
Gutxi entzuna.
.
esku-zátar, esku-zatárra.
(c).
Izena.
Eskuak lehortzeko eta abar sukaldean erabiltzen den zapia. · Trapo de cocina.
“Ekarri esku-zatarra eskuak garbitzeko.”
Izen desberdinen artean adinekoek gehien erabiltzen dutena. Zatar soilik ere bai..
eskú-zápi, eskú-trápu.
eskú-zipillu, eskú-zipíllua.
(a).
Izena.
Zura gastatzeko erabiltzen den esku-erreminta. Garai batean matxienbratutako piezen kanalak eta koskak tresna honekin ateratzen ziren. · Cepillo de mano.
“”
ésna.
(b).
Adberbioa.
Itzarrita. · Despierto.
“Zu etorri zanian oinddio esna nenguan./ Gau guztia esna pasau dot.”
esnábola, esnábolia.
(c).
Izena.
Sagar mota geza, lehen oso ugaria eta estimatua. · Cierta variedad de manzana dulce muy estimada.
“Esnabolia mairako be estimaua da, baiña errez alperrik galtzen da.”
- e
- edarki
- edozetaráko
- edúr-ur
- egin
- égon
- egunalbáko
- eguzki
- ekúlondo
- elizante
- émeki
- enbidixa
- éngrudo
- enségida
- épa!
- epidemia
- eráñuntxo
- érdera
- erdizpurdi
- érkiñ
- érloju
- erostéille
- erraméru
- errébeska
- errége
- errekako txinbo
- erreme
- errendu
- erréspetau
- erré-úsaiñ
- erríko éskola
- errondalari
- erru bedar
- eságapeko
- esfórtzu
- eskástu
- eskillára-búru
- eskólau
- esku-errota
- eskúpeta
- esnati
- esnétela
- espínaka
- éstata
- estómagu
- estun
- étsai
- etxégintza
- etxóin
- euli-káka
- eupára
- euskalzále
- éxkel
- ezéla (be)
- ézinddako
- ézkondei
- ezpánaundi
- éztarri