Bergara aldeko hiztegia

txarri-iltze, txarri-iltzia. (b). txarriboda (Eib.). La matanza del cerdo.
txarri-ján, txarri-jána. (b). Izena. Comida para cerdos, bazofia. “Kuarteleko bazkaixak txarri-jana emute zeban.”
txarrikeríxa. 1.txarrikerixa, txarrikerixía. (a). Izena. Zerrikeria, ekintza edo jokaera zikina. · Cerdada, acción o comportamiento sucio. “Olako txarrikerixaik ezidak neri eiñ.” 2.txarrikerixa, txarrikerixía. (a). Izena. Zikinkeria. · Porquería. “Etxe aretan jeuan txarrikerixia.”
txárriki
txárriki, txárrikixa. (b). Izena. Txerri gauza. · Carne u otro alimento derivado del cerdo. “Kastilla aldian txarrikixa ta ardikixa jaten dabe ugari.”
txarri-kóipe, txarri-koipía. (c). Izena. Manteca derretida de cerdo.
txarríkorta, txarríkortia. (b). Izena. Ubera. Pocilga. “Onek txarrikortia emute jok.” content_copy txarrítoki.
txarrikúma, txarrikumía. (b). Izena. Cría de cerdo, cochinillo. “Txarrikumia jan giñuan labian erreta.”
txarri-kurruxka.
txarrítoki, txarrítokixa. (b). Izena. Zerritegia. Pocilga. “Txarritokixa emute juan etxe arek.” content_copy txarríkorta.
txarrítta, txarrittia. (c). Izena. Piper egitea, eskolara ez joatea. · El hacer novillos. “Makiña bat txarritta einddakuak gaittuk mutikotan./ Txarrittia besteik ezkeunkan buruan.” Esamoldeak: txarríttan eiñ. (b). Esapidea. Piper egin. · Hacer novillos. “Txarrittan eiñ da bein baiño geixaotan joate giñuztan Mari Justai keixak arrapatzera.” Sin. eskuela martxando eiñ (Elg.), kalba eiñ (Oñ.).. content_copy pípar eiñ.
txarríttu. 1.txarrittu. (c). da du Aditza. adierazkorra Zikin-zikin egin. · Ensuciar(se) mucho. “Ziero txarrittuta etorri die ikastolatik.” 2.txarríttuta. (d). Adberbioa. eufemismoa Lafiauta, atxurtuta, mozkortuta. Don.
txártel, txartéla. (c). Izena. Paskuazkoa egiteko, apaizarekin elkarrizketa egin ondoren, urtero lortu behar zen papeltxoa. · Cédula que había que conseguir cada año del cura para poder cumplir con el precepto pascual. “Dotriñia buruz jakiñ arte etzoskun emuten txartelik.”
txárto. (b). Adberbioa. Gaizki. · Mal. “Txarto dago bidia.” Ubera aldean gehiago.. content_copy txarki, gáizki.
txártu. (b). da du Aditza. Empeorar. “Asko txartu da gure arteko girua./ Egualdixa txartu ein ddau.”
txartxa. Izena. Eibar. "Estructura de madera que forma la prensa en el lagar. “Aurten sagardaua eitterakuan jota txartxak be apurtu dittue gurian." (SB Eibetno).”
txasta eiñ. (b). Aditza. haur hizkera Indizioa sartu. · Poner una inyección. “Ez ibilli ortosik arri gaiñian, bestela medikuak txasta eingotsu.” Etim.: zast egin. .
txastartu. Aditza. Antzuola. zastartu. "Txikitu, gastatu, zaztartu... “Gizon asarria izen da, baiña oin ziero txastartuta dao." (Lar Antz).”
txátal, txatála. (d). Izena. Petacho de cualquier tipo. “Egur puxketa bat ero, beste erozer gauza, txataltxo bat. Klem.”
txátar, txatárra. (a). Izena. Chatarra. “Txatarraz betetako kamioi bat iduli da.”
txatarrérixa, txatarrérixia. (b). Izena. Chatarrería.