Bergara aldeko hiztegia
markáu.
1.markáu.
(c).
du
Aditza.
Markak egin, gero lan edo zeregin batean gidari izango direnak. · Hacer marcas, señales que sirvan de guía.
“Soua markau bia da artua sartzeko./ Kanpofubola markatzen ziarduan atsaldeko partidurako.”
2.markáu.
(c).
da
du
Aditza.
Urratu. · Arañar(se).
“Kotxia markau dot garajetik etaratzerakuan./ Gure mutikua markauta etorri da burrukan eindda.”
1.markáu.
(c).
du
Aditza.
Markak egin, gero lan edo zeregin batean gidari izango direnak. · Hacer marcas, señales que sirvan de guía.
“Soua markau bia da artua sartzeko./ Kanpofubola markatzen ziarduan atsaldeko partidurako.”
2.markáu.
(c).
da
du
Aditza.
Urratu. · Arañar(se).
“Kotxia markau dot garajetik etaratzerakuan./ Gure mutikua markauta etorri da burrukan eindda.”
markeríxa, markerixía.
(a).
Izena.
Ate eta leihoen armazoiak. · Marquería.
“Gaztaiñia, ba markerixia ta suelua. Lar.”
ohar bat
Ate eta leihoen armazoiak. · Marquería.
“Gaztaiñia, ba markerixia ta suelua. Lar.”
ohar bat
Markíña Etxébarri.
(d).
Toponimoa.
Etxebarria, Bizkaiko herria.
Esaerak:
Markiña Etxeberriko Joxepa Ramona, ezer ez emoteko baiña borondate ona.
(c).
Esaera.
Norbaitek borondatea bai, baina ematekorik ez duenean esana, trikitixa kopla zaharra gogora ekarriz.
Etxebarria, Bizkaiko herria.
Esaerak:
Markiña Etxeberriko Joxepa Ramona, ezer ez emoteko baiña borondate ona.
(c).
Esaera.
Norbaitek borondatea bai, baina ematekorik ez duenean esana, trikitixa kopla zaharra gogora ekarriz.
markiñóta, markiñotía.
(c).
Izena.
alcedo atthis.
Martín pescador.
Sin. martintxori, martiñeta, markiñeta, ur-makiñeta, ur-makinista..
Martín pescador.
Sin. martintxori, martiñeta, markiñeta, ur-makiñeta, ur-makinista..
1.márko.
1.márko, márkua.
(c).
Izena.
marka, -ia.
Bi edo hiru hortzeko zurezko tresna, soro landuan markak egiteko erabiltzen dena, gero artoa, patatak, etab. ilaran zuzen sartu ahal izateko. · Aparato para marcar labradíos.
“Illaria zuzen eruateko markua pasau bia da.”
MARKUA PASAU egiten da..
2.márko, márkua.
(b).
Izena.
Marco de puerta, ventana, cuadro.
“Egurrezko markua ipiñi bia jako kuadro oni.”
Eta ate-marko, bentana-marko, etab.
.
1.márko, márkua.
(c).
Izena.
marka, -ia.
Bi edo hiru hortzeko zurezko tresna, soro landuan markak egiteko erabiltzen dena, gero artoa, patatak, etab. ilaran zuzen sartu ahal izateko. · Aparato para marcar labradíos.
“Illaria zuzen eruateko markua pasau bia da.”
MARKUA PASAU egiten da..
2.márko, márkua.
(b).
Izena.
Marco de puerta, ventana, cuadro.
“Egurrezko markua ipiñi bia jako kuadro oni.”
Eta ate-marko, bentana-marko, etab.
.
2.márko, márkua.
(b).
Izena.
malko (d).
Malkoa. · Lágrima.
“Malkua da, berez daonian, tanta bat daonian, malkua. Don.”
Gehienetan negar-marko..
malko (d).
Malkoa. · Lágrima.
“Malkua da, berez daonian, tanta bat daonian, malkua. Don.”
Gehienetan negar-marko..
marmarreta, marmarretia.
Izena.
"Jardun arina eta etengabekoa.
“Arek eruan dau marmarretia." (Lar Antz).”
ohar bat
"Jardun arina eta etengabekoa.
“Arek eruan dau marmarretia." (Lar Antz).”
ohar bat
mármintt, marmíntta.
(b).
Izena.
marmitt, marmintta, marmitta.
Marmita.
“Astua ipursaltoka asi zan da marmintt guztiak lurrera.”
MARMITT ere entzun daiteke eta baita /a/ organikoz ere: MARMINTTA, -ía, MARMITTA, -ía. Sin. kantina (Eib.)..
marmitt, marmintta, marmitta.
Marmita.
“Astua ipursaltoka asi zan da marmintt guztiak lurrera.”
MARMITT ere entzun daiteke eta baita /a/ organikoz ere: MARMINTTA, -ía, MARMITTA, -ía. Sin. kantina (Eib.)..
marmittáko, marmittakúa.
(b).
Izena.
marminttáko.
Atun, patata eta abarrez egindako lapikokoa.
“Guazen Ondarruara marmittakua jatera.”
marminttáko.
Atun, patata eta abarrez egindako lapikokoa.
“Guazen Ondarruara marmittakua jatera.”
márrajo.
1.márrajo, márrajua.
(d).
Adjektiboa.
Azeria, maltzur samarra.
“Arekin etzaittez fixau, marrajo samarra da eta. ”
ohar bat
2.marrajo, marrajua.
Izena.
Oñati.
Aihotza.
1.márrajo, márrajua.
(d).
Adjektiboa.
Azeria, maltzur samarra.
“Arekin etzaittez fixau, marrajo samarra da eta. ”
ohar bat
2.marrajo, marrajua.
Izena.
Oñati.
Aihotza.
marra-márra jan.
(b).
Esapidea.
Zarata eginez jan; ohizkoak ez diren gauzak jatean esan ohi da. · Comer produciendo ruido; dícese, sobre todo, cuando se comen cosas que no son normales.
“Mutikuak marra-marra jaten zittuan sagar berdiak.”
Gaztaina gordinak, ogi sikua eta horrelakoak..
Zarata eginez jan; ohizkoak ez diren gauzak jatean esan ohi da. · Comer produciendo ruido; dícese, sobre todo, cuando se comen cosas que no son normales.
“Mutikuak marra-marra jaten zittuan sagar berdiak.”
Gaztaina gordinak, ogi sikua eta horrelakoak..
marráskal, marraskála.
(d).
Adjektiboa.
Esmirriado, -a, flaco, -a.
“Ondo marraskala dago andra koittaua.”
Esmirriado, -a, flaco, -a.
“Ondo marraskala dago andra koittaua.”
marraskáldu.
(d).
da
Aditza.
marraskiau (Antz.).
Marraskal bihurtu. · Volverse flaco, esmirriado.
“Iñaxi marraskiau in da dezente.”
marraskiau (Antz.).
Marraskal bihurtu. · Volverse flaco, esmirriado.
“Iñaxi marraskiau in da dezente.”
marráskillo, marráskillua.
(d).
Izena.
Caracol.
“Aitta Balbinok-eta marraskillua esateko kostunbria jauken. Klem.”
Oso adinekoek bakarrik; karakol da gaur entzuten dena. Eibarren arrunta da.
.
Caracol.
“Aitta Balbinok-eta marraskillua esateko kostunbria jauken. Klem.”
Oso adinekoek bakarrik; karakol da gaur entzuten dena. Eibarren arrunta da.
.
marrósa, marrosía.
(c).
Izena.
marrusa, morrosa.
Ganadu orroea. · Rugido de ganado.
“Bei-marrosak esnatu nabe goiz aldera./ Marrosaka diardu txalak goiz guztia.”
Katuarenaz ere esan ohi da. Emenditxik entzuten zien katu-marrusak. Don. MARR.
ohar bat
Ganadu orroea. · Rugido de ganado.
“Bei-marrosak esnatu nabe goiz aldera./ Marrosaka diardu txalak goiz guztia.”
Katuarenaz ere esan ohi da. Emenditxik entzuten zien katu-marrusak. Don. MARR.
ohar bat
márti, martíxa.
(c).
Izena.
mártzo, martxo.
Martxoa. · Marzo.
“Martixan goldatu giñuan soua.”
Gaur egun MARZO, -úa entzuten da gehienbat. MARTXO eta MÁRTXO ere bai..
ohar bat
Esaerak:
Marti geizto ematen diat ezker geizto.
Esaera.
Zozomikoteen ipuina kontatzen digu Jone Larrañagak:
“Marti geizto ematen diat ezker geizto. Api(r)il begi gorri ekatzu egun bi tt”
Euzkixa ta eurixa martiko egualdixa.
Esaera.
(Lar Antz).
mártzo, martxo.
Martxoa. · Marzo.
“Martixan goldatu giñuan soua.”
Gaur egun MARZO, -úa entzuten da gehienbat. MARTXO eta MÁRTXO ere bai..
ohar bat
Esaerak:
Marti geizto ematen diat ezker geizto.
Esaera.
Zozomikoteen ipuina kontatzen digu Jone Larrañagak:
“Marti geizto ematen diat ezker geizto. Api(r)il begi gorri ekatzu egun bi tt”
Euzkixa ta eurixa martiko egualdixa.
Esaera.
(Lar Antz).
