Bergara aldeko hiztegia
místo, místua.
(d).
Izena.
Pospoloa. · Cerilla.
“Lagaidak mistuak.”
Euskara garbia delakoan darabil zenbaitek, "pospolo"ri ihes egitearren. Gaztelerazko "mixto"tik dator.
.
Pospoloa. · Cerilla.
“Lagaidak mistuak.”
Euskara garbia delakoan darabil zenbaitek, "pospolo"ri ihes egitearren. Gaztelerazko "mixto"tik dator.
.
mitxeléta, mitxeletía.
(b).
Izena.
mitxoléte.
Mariposa.
Esamoldeak:
mitxeleta baltz, mitxeleta baltza.
"Mariposa de mal agüero.
“Ilunabarreko mitxeleta beltzak billurra emoten zetsen." (SB Eibetno).”
Osintxuko lagun batek diostanez, Hilarik eta beste andre batek mitxolete handi bat, mitxolete beltza ikusi zuten atarian, eta Hilarik heriotzarekin edo berri txarrekin lotu zuen; ez zela seinale ona, alegia..
tximeléta.
mitxoléte.
Mariposa.
Esamoldeak:
mitxeleta baltz, mitxeleta baltza.
"Mariposa de mal agüero.
“Ilunabarreko mitxeleta beltzak billurra emoten zetsen." (SB Eibetno).”
Osintxuko lagun batek diostanez, Hilarik eta beste andre batek mitxolete handi bat, mitxolete beltza ikusi zuten atarian, eta Hilarik heriotzarekin edo berri txarrekin lotu zuen; ez zela seinale ona, alegia..
tximeléta.
mitxíña.
ohar bat
1.mitxiña.
(b).
Izena.
Katuari deitzeko erabili ohi den izena. · Nombre con el que se suele llamar al gato.
“An, ikusi mitxiña./ Mitxiña, mitxiña. etorri ona.”
Sin. mixi, mixin (Eib.)..
2.mitxiña.
Adjektiboa.
"Neskatilari ere maitekiro esaten zaio.
“Gure mitxintxua nun dao?" (Lar Antz).”
ohar bat
1.mitxiña.
(b).
Izena.
Katuari deitzeko erabili ohi den izena. · Nombre con el que se suele llamar al gato.
“An, ikusi mitxiña./ Mitxiña, mitxiña. etorri ona.”
Sin. mixi, mixin (Eib.)..
2.mitxiña.
Adjektiboa.
"Neskatilari ere maitekiro esaten zaio.
“Gure mitxintxua nun dao?" (Lar Antz).”
miúra, miuría.
(c).
Izena.
botanika.
viscum album.
míuda, migúra, mingúra, mirúka, biguri (Lein.).
Muérdago.
“Mirukia, umeloixa botatzeko. Don.”
Arboletan hazten den landare parasito ezaguna, kalte handia egiten diena. Fruitu zurixka batzuk ditu. Ateburuetan jarri ohi da, oinaztarritik babesteko edo. Txahala egin duten behiei miura-ura eman ohi zaie ume-loixa bota dezaten.
.
botanika.
viscum album.
míuda, migúra, mingúra, mirúka, biguri (Lein.).
Muérdago.
“Mirukia, umeloixa botatzeko. Don.”
Arboletan hazten den landare parasito ezaguna, kalte handia egiten diena. Fruitu zurixka batzuk ditu. Ateburuetan jarri ohi da, oinaztarritik babesteko edo. Txahala egin duten behiei miura-ura eman ohi zaie ume-loixa bota dezaten.
.
mixi.
mixirikatu-mosu, mixirikatu-mosua.
(c).
Izena.
Oñati.
Aurpegi larria.
“Azelako mixirikatu-mosua daukazuna./ An eguen Martiña, mixirikatuaren moduan, kolore zuri-zurixakin”
ohar bat
Oñati.
Aurpegi larria.
“Azelako mixirikatu-mosua daukazuna./ An eguen Martiña, mixirikatuaren moduan, kolore zuri-zurixakin”
ohar bat
mízkiñ, mizkíña.
(b).
Adjektiboa.
Gutxi jaten duena, eta ez edozer. · Melindroso, -a en el comer.
“Mizkiñ demasa izandakua da umetan.”
ohar bat
játun.
Gutxi jaten duena, eta ez edozer. · Melindroso, -a en el comer.
“Mizkiñ demasa izandakua da umetan.”
ohar bat
játun.
mizkínddu.
(b).
da
du
Aditza.
Mizkin bihurtu.
“Len jatun ona zan baiña oiñ mizkindduta dago./ Amandriak mizkinddu dau umia.”
ohar bat
Mizkin bihurtu.
“Len jatun ona zan baiña oiñ mizkindduta dago./ Amandriak mizkinddu dau umia.”
ohar bat
mizkinkeríxa, mizkinkerixía.
(b).
Izena.
Mizkinaren jokabidea edo ekintza.
“Beti mizkinkerixan ibili barik garbittuizu plater ori.”
Mizkinaren jokabidea edo ekintza.
“Beti mizkinkerixan ibili barik garbittuizu plater ori.”
mízpilla, mízpillia.
(b).
Izena.
botanika.
mespillus germanica..
mízpira.
Mizpira. Fruitua eta arbola. MIZPILLA-ARBOLA ere bai zuhaitzari. · Níspero.
Baserri inguruetan, basoko bide bazterretan eta oro har, leku itzaltsuetan egon ohi den arbola txikia. Mizpilak ustelduta gero jaten dira. Berdetan oso mikatzak dira.
.
Esaerak:
Agura txiki belendriñ, bost bizar eta sei agiñ.
Esaera.
Oñati.
(Izag Oñ). Mizpiraren igarkizuna.
botanika.
mespillus germanica..
mízpira.
Mizpira. Fruitua eta arbola. MIZPILLA-ARBOLA ere bai zuhaitzari. · Níspero.
Baserri inguruetan, basoko bide bazterretan eta oro har, leku itzaltsuetan egon ohi den arbola txikia. Mizpilak ustelduta gero jaten dira. Berdetan oso mikatzak dira.
.
Esaerak:
Agura txiki belendriñ, bost bizar eta sei agiñ.
Esaera.
Oñati.
(Izag Oñ). Mizpiraren igarkizuna.
mízto, miztúa.
(b).
Izena.
Aguijón de abeja, lengua culebras.
“Erlamiñuak miztua sartu zotsan.”
Sugearen mihiari mizto deitzen zaio eta pozoia han duela uste da. Subia ikusi dot eta olakotxe miztua agiri zeban.
.
ohar bat
Aguijón de abeja, lengua culebras.
“Erlamiñuak miztua sartu zotsan.”
Sugearen mihiari mizto deitzen zaio eta pozoia han duela uste da. Subia ikusi dot eta olakotxe miztua agiri zeban.
.
ohar bat
mobídu.
1.mobidu.
(a).
da
du
Aditza.
Mover(se).
2.mobidu.
(a).
da
Aditza.
Norbaiten edo zerbaiten bila hasi. · Moverse en busca de algo.
“Ez agiri illuntzian e, gabian e, neskia etxera Ore(g)in, da mobidu dia. Hil./ Ointxe mobidu biako dau norabaitt lan eske.
”
3.mobidu, mobidúa.
(b).
Adjektiboa.
Geldi egoten ez dena. Haurrez, batik bat. · Revoltoso, -a, que no para quieto.
“Mutiko txarra ezta, baiña oso mobidua.”
ohar bat
geldígor.
1.mobidu.
(a).
da
du
Aditza.
Mover(se).
2.mobidu.
(a).
da
Aditza.
Norbaiten edo zerbaiten bila hasi. · Moverse en busca de algo.
“Ez agiri illuntzian e, gabian e, neskia etxera Ore(g)in, da mobidu dia. Hil./ Ointxe mobidu biako dau norabaitt lan eske.
”
3.mobidu, mobidúa.
(b).
Adjektiboa.
Geldi egoten ez dena. Haurrez, batik bat. · Revoltoso, -a, que no para quieto.
“Mutiko txarra ezta, baiña oso mobidua.”
ohar bat
geldígor.
