Skip to main content

L

Gaztelera : euskara

Gaztelera-euskara hiztegitxo bat duzu hau, bilatze lanerako lagungarri izango delakoan. Aurkitutakoan, jakina, euskarakora jo beharko da hitzaren erabilera eta esanahi zehatza jakin nahi bada.

labadero: labadero
labio: ezpan · de labios carnosos: ezpanaundi
laborable: astegun
laborioso, -a: fiñ, langille
labradío: so(r)o, solo, asienta · parte baja del: sobarren · parte alta: soguen · parte prominente: sobizkar
labrador, -a: labradore, basarrittar
labranza: labrantza
labrar: labrau, landu
lactarius deliciosus: piñatela; níscalo
lactarius: esne-perretxiku
lactuca sativa: letxuga; lechuga
lactuca serriola: eskabola; escarola
ladeado: ziarka, ziarretara
ladera: mendi-egal, espalda
ladilla: lapazorri, potrozorri
lado: alde, albo, aldamen, alderdi, parte · el otro lado: bestekalde · de izquierda a derecha: aldenik alden · al lado de: ondoan, kontra
ladrar: zaunka egin
ladrido: zaunka, txakur-zaunka
ladrillo: ladrillo
ladrón: lapur
lagar: dolara, prensa, estra
lagartija: subalinddara
lagarto: muskar
lágrima: marko, negar-marko, begi-negar
lamentable: negargarri
lamentarse: lamentau · lamentarse tarde: gero buruari azka egin · lamentándose: aieneka
lamento: intziri, aiene, muskirixu · expr: aiene!, jesus, jesus, jesus!
lamer: miaztu
lamia: lamiña
laminar: irundu
lámpara de petroleo: kurtzelu, petroliontzi
lamparón: lanparoi
lampazo: lapa, lanpatza, pegatin bedar
lana: artille, ardilana, lana
lancha: txalupa
lanzadera: anezka
lanzador de palanca: palankari
lanzamiento de palanca: palanka-joku
lanzar: bota, jaurti · al aire de un golpe: txirikillan moduan bota
lapa: lapa
lápiz: lapitz
largo: luze · a lo largo: luzetara · de largo: luzian #matxinkalaiña baiño luziaua
larguero de carro: arasa
largura: luzeera
larix decidua: piñu zuri, alerze; alerce
larva: -gei · de mariposa: jangoikuan katu
lastima: lastima, lastimakerixa, penagarrikerixa · ser una lástima: lastimia izan
lastimoso, -a: errukarri
lata de conservas: pote · de pimientos: pipar-pote
látigo: irizill, látigo
latón: letoi
latoso: latoso, pelma, amorragarri, kakalardo
lauburu: lauburu, jel
laurel: elauntz
laurus nobilis: elauntz; laurel
lavandera: lixibagille
lavar: garbittu · las manos: eskuak garbittu
lavatiba: ajura, lavativa
laxante: purga
laya: laixa · arar a laya: laixan egin, laixatu
layador, -a: laixari
layar: laixatu, laixan egin
lazada: kiribillo, kiribista
lazareto: naparri-etxe
lazo: lazo · para cazar: lakirixo
lebrel: erbi-txakur
lechada: letxada, kare-letxada
leche: esne, nene · aguada: uresne · con sopas: esne-zopak · de higo: piku-esne · de oveja: artesne · de vaca: beiesne · leche frita: pella, torrada · recien ordeñada: errobero · de vaca recién parida: oritz
lechero: esnedun
lecho de carro: burkama
lechuga: letxuga
lechuza: mozolo zuri, ontzuri
leer: leidu, irakurri
legal: legezko
legalmente: legez, legian
legaña: bekarra
legañoso, -a: bekarti
legítimo: bidezko, legezko
lego: lego
legua: legua
lejano, -a: urriñ; urriñeko · el más lejano: urriñen
lejía: lizi
lejos: urrin, aparte; lekutan! · no lejos: urrin barik
lelo, -a: artamaluta, azaburu, babalora, kaiku, lelo, memelo, mozolo
lengua: min, mingain, izkuntza, lenguaje · en la punta: min puntan · no tener pelos en la lengua: minpekorik ez euki · lengua de perro: txakur mingain (bot.)
lengüeta: min
lenizano: leiztar
lento, -a: geldi, geldo, motel
leña: egur, suegur · leña húmeda: egur eze, egur berde · leña menuda: egur xee · leña de ramas: adaki
leñador: baso-mutill, egur-mutill
letanía: letaiñia
letra: letra
letrado, -a: eskoladun
levadura: azkarri
levantador de piedras: arrijasotzaile, kargajasotzaille
levantamiento de piedra: arrijasotze, kargajasotze
levantar: jaso, altzau · levantar ligeramente: aidau, lurra kendu · levantarse: jaiki
ley: lege · en ley: legian
leyenda: kontu, ipuin
lezna: ezten
liana trepadora: aixen
liante: endregatzaille, baztar-naastaille, naastaille
liar: endregau
libélula: sorgiñorratz, sakaojos
liberar: eskatu, jareiñ, librau, amaiñ emon
libertad: libertade · estar en: libre egon
libra: libra · media libra: liberdi
librar: eskatu, jareiñ, librau
libre: libre
libro: liburu · libro parroquial: elizako liburu
lícito: legezko
liebre: erbi
liendre: bartz
lienzo: eun, zapi
liga de atrapar pájaros: lika
ligero, -a: ariñ, lijer · ligero de cascos: buruarin, kaskariñ #oillolumia baiño ariñaua
ligón: katar, erbiar
ligue: mutilleta, neskata · ligando: neskatan, mutilletan
lija, papel de: lizpapel
lilium candidum: lilixo; azucena
lima: lima · de carpintero: arraspa · lima áspera: karraska-latz
limaco: bare
limador: limari
limaduras: karraska-auts
limar: karraskatu, limau
limbo: linbo; ategorri
limitar: erabagi
límite: muga, tope; akabera, akabu
limo: zador
limón: limoe · zumo de limón: limoi-ur
limonada: limonada
limosna: limosna
limpiar: garbittu
limpieza: garbiketa; garbittasun, jasotasun, kuixidade
limpio: garbi, txukun
linde: muga, sestra
línea: linea · línea de montes: egi, gaillur
lingote de hierro: totxo
lino: liñu; eun · de lino: eunezko, arizko, liñuzko · hilo basto de: amelu · hilo fino: kerru · elaboración de: liñagintza · sembradío de: liñasoro · simiente de: liñazi
linterna: linterna, eskuargi
linum usitatissimun: liñu; lino
lio: endregu, bialeku, saltsa, nahaste
líquido derramado: palaztara
lirón: mixar
liso, -a: leun, berdin, liso
lisonja: leunkerixa, zurikerixa
listero: listero
listillo, -a: listopasau
listo, -a: azkar, argi, listo · andar listo: argi ibilli, listo ibilli #ser listo: tontuena erlojerua
listón: listoe, txile
litoral: itsasalde, kosta
litro: litro · medio litro: kuartillo
liviano, -a: ariñ
lobo: otso
loco: zoro · estar un poco: takaria euki, ikara eginda egon · estar loco: zoratuta egon, pitzatuta egon, burutik eginda egon, burutik loka egon, Santa Agedara eruateko moduan egon, teillatutik izurrauta egon, txabetatik izurrauta egon, txoritik urtenda egon, zart eginda egon, zartaria euki, zierokua eginda egon · loquillo: zorokillo
locura: zorakerixa, zoramen · arrebato de: zoroaldi, egoaize
locutor: espiker
lodazal: basatza, lokatzarte, lokatzari, kakatza
lodo: lokatza
lograr: inguratu, ingiratu, eskuratu, jirau
loina: loiña
lolium perenne: reigras; reigrás
lolium tremulentum: iraka, zorakari; cizaña
loma: bizkar, mendibizkar
lombriz: txitxara · lombriz de estiércol: sastxitxara · lombriz de tierra: lurtxitxara · lombriz intestinal: bizixo
lomo: solomo
longaniza: lukainka
lonicera periclymenum: jangoikuan atzamar; madreselva
lorito: lorito
lorza: alotz, lorza
losa: arlazta, losa, arlosa
lozano, -a: guri, mardo, mardul, malutz, panpano
lucero del alba: artizar, goizizar
luciérnaga: ipurtargi
lución: ziraun
lucir: luzidu
luego: gero · para luego: geroko
lugar: leku, toki, paraje, parte · lugar de trabajo: lanleku
luna: iretargi, illargi · creciente: ilbarri, ilgora · llena: ilbete, illargi bete · menguante: ilbera · nueva: ilbarri · a la luz de la luna: iretargittan
lunar: oraiñ, mota
lunaria annua: judas lora; flor de plata
lunch: luntx · de misa de aniversario: txilipala
lunes: astelen · Lunes de Pascua: Paskua astelen, Paskua San Martingo
lúpulo: supulu
lustre: lustre
luto: luto · medio luto: luto erdi, medio-luto
luz: argi; abelarte, tramo · a la luz del día: egun argiz · a la luz de la luna: iretargittan · luces fatuas: sutxakur, argitxakur
lycoperdon sp: astaputz; cuesco de lobo