Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

abádetxe, abádetxia. (a). izena. Abadearen etxea.   Casa cural. . Uberako abadetxia utsik dago aspalditik.. Azen.: abadetxía ere bai zenbait lekutan.

abárpilla, abárpillia. (b). izena. Abarrez egindako pila.   Montón de ramaje delgado. . Etxeaurrian abarpillia egote zan basarrittan./ Eskerrak abarpillara jausi zanai, bestela azurrak pe apurtuko zittuan..
abáro, abarúa. (d). izena. Arbolapeko babesa.. Abarua ero keizpia; eurixa danian arbolapera joango gaittuk, abarua jak or da. Euzkixa danian ba keizpera. Eurixakin ba gordeleku bezela abarua. Don.. Ik. éstalpe, áterpe.
abar-meta, abar-metia. (-). izena. Abarrez egindako meta edo egur pila.. Karobi onduan, karobia in bizanian, meta bat, abar-meta bat eitxe giñuan. Juan..
abarkol. (-). "Plantilla para hacer abarcas." (SB Eibetno). .
abarketéritza, abarketéritzia. (c). izena. Abarketak eta horrelakoak saltzen dituzten denda.   Alpargatería. . Sarrittan joaten giñan umetan Eibarko abarketeritzako tia bisittatzera.. Eibarren bazen Maria Angela kalean Abarketéritzia deituriko denda, gure senitartekoena zena..
abarketia euki. (c). esapidea. Tener mucho rollo. . Orrek jaukak abarketia orrek. Eztok ixiltzen..

aáztu. (a). du-zaio aditza. ARAZTU. Olvidar. . Bi a ahoskatzen dira garbi. ARAZTU ere badio zenbaitek Bergarako kalean.

Abadian lapikua txikixa baiña gozua; ikazgilliana aundixa baiña bastua. (-). esaera. (Lar Antz). .
abándonu, abándonua. (c). izena. Abandono.. Zela euki leizke ermittak olako abandonuan..
ábailla, ábaillia. (c). izena. ÁBAILL. Honda.. Abailliakin arrixak botatzen ibiltzen giñan./ Aintxinako pastoriak oso abillak zien abaillia manejatzen.. Batzuek a organikorik gabe darabilte: ÁBAILL, ábailla. (d).. Sin. tráilla.
a. (a). izenordaina. (Angiozar., Eibar., Leintz., Oñati., Ubera.) Hura. · Aquel. . A da nere anaia.. komentario 1 Sin. áura.
áinbesteraiñoko, áinbesteraiñokua. (b). izenlaguna. Hain handia, zatarra, polita... (edozer).   Para tanto.. Eneban uste kaltiak ainbesteraiñokuak izango zienik./ Zetarako etaraittuzu ainbesteraiñoko zaratak?. Gutxiago erabiltzen diren kidekoak: onenbesteraiñoko, orrenbesteraiñoko.. Ik. áinbeste.
bajáuta egon. (c). esapidea. Osasun aldetik okerrago egon.   Estar desmejorado de salud.. Ezta makala izan baiña aspaldixan bajauta dago./ Eleuteriokin trink ein ddot kalian da oso bajauta ikusi dot.. Ik. kolóriak bajáuta.
1. bakar, bakárra. (b). adjektiboa. Bera izan zan lagundu zostan bakarra./ Neukan erloju bakarra galdu ein jatan. . Hitz konposatu ugaritan: seme bakar, alaba bakar, anka bakar, etab. .
baillára, baillaría. (d). izena. Auzunea, harana, erreka arroa. Ez da oso zehatza.. Au Nordia. Errekiak erabaitzen dau. Bakizu, baillara asko dare emen. JJp./ Baillara osuan eztok egongo beste bat olakoik.. Ik. bálle.
3. eraiñ. (b). dio aditza. Causar, producir (un mal, generalmente).. Eztakitt zek eraitten dostan granuak./ Ardauak asko eraitten zotsan ari. .
1. dúrdula, dúrdulia. (c). izena. DURDURA. Turdus pilaris. Zorzal real.. Neskatila pinpirinez esaten da: Emen dator gure durdulia..
etenbaréko, etenbarekúa. (c). izenlaguna. ETENBAKO, ETENBARIKO. Etengabekoa.   Ininterrumpido, incesante, contínuo. . Zuen tiak etenbareko jarduna dauka./ Oñatin etenbareko jaixak dare urte guztian./ Politiko orrek barriketia dauka etenbarekua. JJp.k . etenéko lana, . (-). esapidea. Lan itzela. Zera dio Joana Joxepak:. Bedar txarrak loria igual etaratzen zeben, da, arek batzen-da, eteneko lana eoten zan emen. ..
ézko, ezkúa. (d). adjektiboa. EZO (ARAM.). Humela. Arropei buruz, batik bat.   Húmedo, -a, referiéndose sobre todo a ropas.. Aspaldixan inok eztau lo eiñ eta izarak ezko xamarrak egongo die./ Esegittako erropak oinddio ezkuak dare. Ia galdua.. Sin. úmel. Ik. ezkúra, éze.
góra. (a). adberbioa. Goi, NORA kasuan.   Arriba.. Gora gu ta gutarrak!. zerbait gora eta zerbait bera jardun, . (c). esapidea. Gai baten inguruan errepikakor jardun.. Erretirua gora eta erretirua bera jardun dau gau guztia. .. gora biotzak eta bera prakak, . (-). esapidea. "Animoa emateko esan ohi den esaera." (Lar Antz) .. góra jo, . (c). esapidea. Recurrir a una instancia superior, apelar.. Asuntua errixan ezpou konpontzen gora joko dou. .. góra bégira, . (c). esapidea. Ezer egin gabe, alferkerian.. Zuek egon gora begira, eta gero ikusikozue. ..
2. esittu. (c). du aditza. Lursaila hesiz inguratu, esola eta alanbrez jeneralean.   Hacer un cercado, de estacas y alambre, generalmente.. Zelaixak esittu ta uda guztia kanpuan ganauak.. Sin. esixa eiñ.
errazoi. (-). Ik. arrazóe, -i.
frantses-katu, frantses-katua. (c). izena. (Oñati.) "La jineta; se cogen en Aranzazu." (Izag Oñ). . Sin. katajineta. . Sin. jíneta.