Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

blásta!. (c). onomatopeia. BLÁUSTA. Zerbait erori dela adierazten duen onomatopeia.   Onomatopeya de algo que cae.. Nere aurrian blasta jausi zan gizona. . blásta-blásta, . (-). BLÁUSTA-BLÁUSTA. . 2. blasta-blasta, . (c). onomatopeia. BLAUSTA-BLAUSTA. Dirua ateratzearen edo ordaintzearen onomatopeia.. Neure aurrian pagau juan amar millakuakin blasta-blasta. .. 1. blasta-blasta, . (c). onomatopeia. BLAUSTA-BLAUSTA. Elurra ugari jaustearen onomatopeia.. Edurra blasta-blasta diardu. . Ik. mara-mára...
bergante, bergantia. (d). adjektiboa. (Eibar.) SM E. Tunante, golfo.. Oin arte nun ibilli aiz, golfo bergante aundixori! (SM Ezten). .
bíllurti, bíllurtixa. (a). adjektiboa. Beldurtia.   Miedoso, -a.. Karneta etaratzeko baiño billurtixaua da.. Burla gisa ere bai: Bi-llur-ti!, bi-llur-ti!, bi-llur-ti!....
bizimoduko, bizimodukua. (-). izena. (Eibar.) BIZIMODUKO ANDRIA. "Puta, emagaldua. . Gazte denporan bizimoduko andria izan zan.” (AAG Eibes)..
3. bárru, bárruak. (c). Vísceras.. Ze eitten jaue mataderixan barruei?.
belun. estepan. (-). adberbioa. (Antzuola.) More, ubelduta.. "Belun-belun dago: morado (de un golpe)." (Izag Antz).
bedar siku. (-). Ik. bedarróndo.
1. buztánikara, buztánikaria. (c). izena. "Buztan luzea eta ikaratia duen txoritxoa.   Aguzanieves." (Saras Hegaz) . Buztanikaria dago erretenian ura eraten.. buztanikara zuri, buztanikara zurixa. (-). Motacilla alba. .. buztanikara ori, buztanikara orixa. (-). ERREKAKO BUZTANIKARA. Motacilla cinerea. ..
arízko, arizkúa. (c). izenlaguna. Liho-hari finezkoa.. Dana arizkua, batzuk fiñauak, beste batzuk bastotxuauak. Hil./ Arizko kamixa ta izara edarrak ekarri nittuan arriuan. JJp. . Ik. eunézko.
abarrian. (c). posposizioa. Antzean, bezala... (testuinguruaren arabera) esan nahi duen postposizio moduzkoa.   Posposición modal de diferentes matices según el contexto.. Tontó ábarrian asi giñan alkarri bultzaka, jolasian, eta azkenian burrukan akabau giñuan./ Prixaka abarrían gertau dot bazkaixa eta alamoduzkua dago. . Azentua desberdin dute goiko bi adibideek, ez dakit zergatik.. Ik. berándu abarrían, tonto abarrian.
abauts, abautsa. (-). izena. (Eibar.) Butrino de madera para pescar. .

aáta, aatía. (b). izena. ARÁTA, -ÍA. anas s.. Ahatea.   Pato. Tanto el silvestre como el doméstico. . Paseko aata bat bota dau Julianek./ Aatak euki giñuzen aspaldi./ Aata-arrautzak eztie oilluanak bezin gozuak.. Etxekoari paitta esaten zaio gehiago. Eibarren etxekoei, bili. . Sin. páitta, bili.

aarrosinka. (-). Ik. arrósinka.
abáde, abadía. (a). izena. ABARE. Apaiza.   Cura. . Ik. kúria, máixu. Nolako abade, alako elizalde. (-). esaera. (Antzuola.) (Lar Antz)... Abadian lapikua txikixa baiña gozua; ikazgilliana aundixa baiña bastua. (-). esaera. (Lar Antz). .. Abadiak ainketan daben errixa, andrak manejetan daben etxia eta auntzak mozketan daben minteixa txarto. (-). esaera. (Aran Gatz)... Abadiak aintzen daben errixan eta auntzak dabitzen txaran gauza onik ez. (-). esaera. (Lar Antz). ..
1. abemaria. (b). izen propioa. Ave Maria. Oración. . Iru Abemaria errezau ta obera joan zaittez.. Ik. aremaittáko.
abéntau. (-). 1. abentau, . (b). da aditza. (Elosu., Osintxu.) Abiatu, martxan jarri.   Ponerse en marcha.. Onezkero etxe alderutz abentatzeko ordua izango da.. Sin. abixau.. 2. abentau, . (b). du aditza. (Elosu., Osintxu.) Euria, elurra, etab. hasi.   Empezar a llover, nevar, etc.. Atzo amabixak aldera edurra abentatzen zeban.. Sin. abixau..
abendu. (-). 1. abendu, abendua. (d). izena. Diciembre.. Oso adinekoek bakarrik; dizíenbre, bestelakoek. . Abenduko eguna, illundu orduko eguna, . (-). esaera. (Antzuola.) (Lar Antz).. Ik. Santa Lutzia... 2. abéndu, abéndua. (d). izena. (Eibar.) (Milvus sp.) Milano. Abenduak eruan deskuz txitxarik geixenak. Sin. miru, txittalapur.” (Etxba Eib). “Buteo buteo. Ratonero. Sin. txitxalapur.” (SB Eibetno).. Ik. míru, txitxalapur..
1. abendu, abendua. (d). izena. Diciembre.. Oso adinekoek bakarrik; dizíenbre, bestelakoek. . Abenduko eguna, illundu orduko eguna, . (-). esaera. (Antzuola.) (Lar Antz).. Ik. Santa Lutzia..
aaki. (-). Ik. ádaki.
aari. (-). Ik. adári.
1. abandonau. (b). du aditza. Abandonar. . Euskeria geuria da ta abandonatzia izengo litzake negargarrixa. Don..
abémaria. (-). 1. abemaria. (b). izen propioa. Ave Maria. Oración. . Iru Abemaria errezau ta obera joan zaittez.. Ik. aremaittáko.. 2. abe maría!, . (d). interjekzioa. Etxe barrukoei atetik eupada egiteko emakumeek erabiltzen duten interjekzioa. Gizonezkoek, ostera, eup!   ¡Ah de la casa! Usado exclusivamente por las mujeres. Doinu kantariz esan ohi da. . Ik. eup!..
abélarte, abélartia. (d). izena. Postetik postera dagoen tartea.   Tramo, luz.. Sin. posté-bíttarte, trámo.
aapixa. (-). Ik. ápixa.