adberbioa
- eskotían. (c). adberbioa. (Eibar.) Eskotean, bakoitzak berea ordainduz. "A escote.. Eskotian dogu gaurko afarixa..
- eskú útsik. (c). adberbioa. Ezer gabe edo ezer lortu gabe. Con las manos vacías.. Ezingo ga bisittara esku utsik joan./ Alkatiaana joan zien zeozen esperantziakin baiña esku utsik bueltau zien. .
- éskuz. (a). adberbioa. A mano.. Jertse ori eskuz einddakua da./ Eskuz ez baiña palaz jokatukotsut. .
- 3. espezíal. (b). adberbioa. (lagunartekoa.) Oso ongi.. Espezial pasau giñuan Benidorren.. Espezial pasau, ibilli, egon... .
- estadúan. (b). adberbioa. Embarazada.. Alakon andria estaduan dago, ero. Ero neskia. Don.. Sin. enbarazáda, áurdun. Ik. kargáu.
- 3. estu. (a). adberbioa. Larri. Con apuros.. Estu ibiltzen da diruz. . larri tta estu, . (b). esapidea. En apuros.. Larri tta estu nabill estudixuekin. .. éstu-estúan, . (c). esapidea. En caso extremo.. Orrek zigarruai lagatzia baiño naixao leuke, estu-estuan, janai lagatzia.. Ik. estúasunian.. estu artu, . (c). esapidea. . Ik. lárri ártu..
- estúasunian. (c). adberbioa. En caso de apuro.. Eztaroiat diruik eta estuasunian etxera eskatuko neuke./ Ni, estuasunian, basora joango nitzake piñu-botatzera. .
- etenbárek. (c). adberbioa. ETENBÁRIK. Eten barik, etengabe. Ininterrumpidamente, incesantemente.. Etenbarek diardu eurixa./ Zuen umiak gau guztia negarrez jardun dau etenbarek. .
- étsi-etsíxan. (c). adberbioa. Resignadamente, pero decididamente.. Azterketa pillia daukat eta gaur gabian etsi-etsixan zuzendukoittut./ Ala, eizu fregaua ointxe etsi-etsixan. .
- etxían-etxían. (d). adberbioa. Etxe guztietan.. Gaur etxian-etxian dao erropia sobre, gurian aurrenengo dala. Hil. .
- étzi. (a). adberbioa. Pasado mañana. .
- ezarríxan. (d). adberbioa. Trabesean. Boletan ezagutu dut bakarrik. Apostar dinero con otra persona en la bolera, respecto a la tirada de otros.. Luis Mariri milla pezeta irabazi najotsan ezarrixan./ Ezarrixan eingostat.. Sin. trabesían. Ik. kontrafabóre jokatu, trabes.
- ezégatik (pe). (-). adberbioa. Ezergatik (ere). De ninguna manera.. Ezin zeban ezegatik txakurra soltau./ Ezegatik pe eneuke lagako lan au.. Sin. ezéla (be), iñótara (be), iñolá be, ezétara (be).
- ezekan. (-). adberbioa. (Antzuola.) Ezezko ustean.. Ezekan-ezekan, jertsia iñ ddot./ Ezekan-ezekan Trekuztik bueltia iñ ddu..
- ezéla (be). (b). adberbioa. Inola (ere). De ninguna manera.. Ezin ddot kinielia ezela azertau./ Ezin ddau ezela be titulua etara. EZELÁ BE, batik bat.. Sin. iñúndik iñóra, ezégatik (pe), ezétara (be), iñolá be, iñótara (be).
- ezétara (be). (b). adberbioa. De ninguna manera.. Alegiñak eiñ arren, ezetara be ezin izan giñuan aren neurriko zapataik topau.. Formarik arruntena da gaur hemen, baina Sin. ugari du, bizkaiera eta gipuzkerako forma mordoa baitabill gure herrian nahas-mahas. Don.k iñotara eman digu.. Sin. iñótara (be), iñúndik iñóra, ezégatik (pe), ezéla (be), iñolá be.
- ezezkora. (d). adberbioa. Artilea kardatzeko kardak, hortz bakoitiak era batera izatea eta bikoitiak bestera jarrita. Batzuk luze eta besteak motz, adibidez.. Ta onek eoten die ezezkora, emen eoten da luzia ta emen eoten da motza, ta eoten dia illaran sartuta, ta arek oso mietzak zien onen aldian, mietzauak. Pedro.. Artilea kardatu, orraztu egin behar izaten da haria egiteko, eta punta bat motza eta bestea luzea duten kardekin hobeto egiten da. . Ik. kárda.
- 1. ezjakiñian. (b). adberbioa. Zerbait jakin gabe. Siendo ignorante de algo. . ezjakiñeko persona bat, . (d). esapidea. Zerbaiten ezjakinean dagoen norbait.. Ori esaten jatzu ezjakiñeko persona bati eta muturrekua emoten dotsu... ezjakiñian ibilli, . (c). esapidea. Itsu-itsuan ibili.. Jateko leku bila ezjakiñian ibili biarrian, obe dozu preguntatzia... ezjakiñian eiñ, . (-). esapidea. Konturatu edo jakin gabe egin.. Badakitt gaitz ein notsula, baiña ezjakiñian ein neban... ezjakiñían egon, . (-). esapidea. Jakin ez.. Ezkondu bezpera arte familixia ezjakiñian zeuan./ Ezjakiñian zendeten Nepalera noiala?..
