izena
- erostéille, erosteillía. (c). izena. Eroslea. Comprador. Gaur Elgoibarko ferixan saltzaillia ugari baiña erosteille gutxi./ Etxiorri azaldu ei jako erosteillia. . Ik. merketári.
- erpa, erpia. (-). izena. (Eibar.) Garra, zarpa. .
- erpíl-mázo, erpíl-mázua. (d). izena. Sokor-mazoa. Mazo destripaterrones. Sin. mokil-mazo (Lein.), zopil-mazo (Eib.)..
- érpill, erpílla. (b). izena. Sokorra; soroko lur koskorra. Terrón.. Erpilla bota zostan ondora sustua emotearren./ Antxiñan erpill joten jardute giñuan.. Sin. mokil. (Lein.), zopil (Eib.)..
- erpíllarri, erpíllarrixa. (c). izena. Alperra. Piedra cilíndrica que se arrastra en los campos para pulverizar terrones.. Aspaldixan erpillarrixak baztartuta dare.. Sin. alper.
- errail-tápa, erráil-tapía. (b). izena. Gurdi errailen gainean jartzen diren tapak, gurdian alea, zerrautsa eta horrelakoak kargatzen direnean lurrera jausi ez daitezen. .
- 2. errailla, erraillía. (d). izena. Rail de tren..
- 3. errailla, erraillía. (d). izena. Burkama osatzen duten zurezko zeharkakoak. Travesaños de madera que forman la cama del carro uniendo la pértiga con los laterales.. Albo bixak arasak; beste onek, trabesekuak, erraillak. Don.. Sin. burterráilla.
- 1. errailla, erraillía. (d). izena. ERRAILL. Reja de madera, por ejemplo los de un balcón, los que componen la rueda de un "burdi-bolante", etc..
- erráilladun, erráilladuna. (d). izena. Errailak dituena.. Errailladun errubera aundixak zeuzkan burdi-bolantiak. .
- érralde, érraldia. (b). izena. Zaldi eta abelgorriekin erabiltzen den pisu neurkina (5 kg). Ralde.. Txal orrek berrogetamar erralde izangoittu. . Txerria arruatan..
- erraméru, erramerúa. (c). izena. botanika ERREMERU, ERREMEIU. Rosmarinus officinalis. Romero.. Ia urte osoan loran egoten den sastraka. Lur karetsuetan hazten da, batik bat. Berez ere hazten da, baina etxe inguru askotan landatu ohi da. Oso usain ona du. Apaingarri gisa erabili izan da lora -sorta, kurutzegi-sorta, eta horrelakoetan. .
- erramillote, erramillotia. (c). izena. ERREMILLOTE. Lore-sorta.. Or dabiz guztiok zelaixan, zeiñek erramillote ederragua batu. (AAG Eibes).
- 1. erramu, erramua. (d). izena. Ehungintzan erabiltzen zen neurria: bost kana eta laurden. Medida textil que equivalía a cinco varas y cuarto.. An badator erramua, eta pozik jarten nintzen. Seg.. Baserritarrei, ehunak zenbat kana gutxigorabehera izango zituen esateko, euleak izki-dornuan biltzen zuen hari guztia, eta izki-dornuaren ardatz batean aza orri batekin marka berdetxo bat egiten zion hariari. Honela, ehuna egiten ziharduenean, marka berdea zetorrenean, bazekien zenbat kana zeramatzan. Markatxo berde honi erramua deitzen zitzaion, eta izki-dornuaren buelta osoa adierazten zuen; buelta honek bost kana eta laurden zituen. .
- erre bédar, erre bedárra. (c). izena. botanika Subartoa.. Izena erreak sendatzeko duen gaitasunetik datorkio.. Ik. subárto.
- erré-gáldara, erré-gáldaria. (d). izena. Gaztainak erretzeko danbolina.. Erregaldaria ero danboliña, bixak gauza bat.. Sin. danbolíñ. erregaldaria lakotxe burua, . (d). esapidea. (Eibar.) Buru handia...
- erré-úsaiñ, erré-úsaiña. (b). izena. Olor a quemado.. Sukaldera sartu orduko sentidu neban erre-usaiña. .
- errebáiñu, errebaiñúa. (b). izena. Abere taldea, artaldea ia beti. Rebaño.. Ardi-errebaiñu galanta zoian kamiñuan./ Markak belarrixan bai, ori noberan errebaiñukua bada. Luis.. Artalde ezagutzen da, baina erabili errebaiñu edo ardi-errebaiñu ia beti. .
- errébaju, errébajua. (b). izena. Rebaje.. Markua izeten zan auxe; oiñ, emen euki zeikien errebaju bat, da beste batzuk eukitzen zeben bi. Jul. . errebajua etara, . (-). aditza. (Eibar.) "Sacar rebajo. Egurrari koska luzia etaratzia." (SB Eibetno)..
- errebentóe, -i, errebentóia. (a). izena. Reventón neumático.. Kamioi batek errebentoia ein zeban plaza erdixan. .
- errebezkára, errebezkaría. (d). izena. Ezkerraldetik datorren pelotari aldrebeska eskuinez emandako kolpea, eta alderantziz. Baita, era horretara emandako belarrondokoa edo zartada. Golpe con el revés.. Egundoko errebezkaria jo juan zabalera./ Ixilik egon ari errebezkara bat artu nai ezpok. . Ik. errébezka.
- errébuelta, errébueltia. (b). izena. Errepideko bihurgunea. Curva de camino.. Irugarren errebueltan jo dau baztarra./ Or pasau da abixada baten, errebueltia artu ezindda. . Ik. bidébuelta.
