izena
- 1. amorro, -u, amorrúa. (a). izena. Rabia, indignación.. Amorrua emoten dosta Hendaiara juateko pasaportia erakutsi biarrak.. amorro aundirik izan ez, . (c). esapidea. Gogo handirik izan ez.. Arek eztauka lanerako amorro aundirik...
- amortzu, amortzúa. (b). izena. Gosaria..
- 1. anábasa, anábasia. (b). izena. Landaretza ugaria, nahasia eta zarraparratsua. Vegetación abundante, variada e incontrolada.. Basuetan dago anabasia! Kristaurik pasau ezinddako moduan dare..
- 2. anábasa, anábasia. (b). izena. Zakar edo hondakin pila. Montón de cosas inservibles o desechos, revoltijo.. Kuarto onetan anabasa guztia daukau: liburu zarrak, bizikletia, ezetarako eztien gauzak....
- anáe, anáia. (a). izena. Hermano.. Neba ez da ezagutzen.. anai-arreba, anai-arrebak. (a). Hermanos.. Gu, lau anai-arreba ga.. Anae-arreba diote Hil. eta JJp.k. ..
- anaiérdi, anaierdíxa. (c). izena. Guraso bat desberdina duen anaia. Hermanastro.. Ez i da ondo konpontzen bere anaierdixakin.. Ik. arrebaérdi.
- anaitzáko, anaitzákua. (d). izena. Anaiordekoa. "Hermano adoptivo.. Anaitzakua, baiña odolekua balitz leztxe maitte eben etxeko guztiak..
- ánda, andia, -ak. (c). izena. Zerraldoa edo gaixoa edo zauritutakoa bizkarrean eramateko balio duen tresna. Andas.. Anda gaiñian jartzen da il-kajia kanposantura eruateko./ Andia personia eruateko izete zuan, da ganajatekua eruateko ta angaillia. Don. Inprobisatutakoa denean ere bai. Eskillariakin igual eitten zan, inprobisau, da “andan eruan dabe". Don. . Sing. nahiz pl.. Ik. ángailla.
- andadóre, andadoría. (d). izena. Haurrak oinez ikasteko balio zuen tresna. Don. Lehenago beste izen bat zuela, baina ez duela oroitzen, dio. .
- andéreño, andéreñua. (a). izena. Ikastolako irakasle emakumea. .
- andéro, anderúa. (b). izena. Hil-kaja bizkarrean daramana. El que porta el féretro, ya sea con andas o sin ellas.. Bere lau loibak zoiazen andero./ Anderuak txandatuaz joan zien, ain zan astuna eze.. andéro eiñ, . (b). Andero lana egin.. Gaur be neuri tokauko jat andero eittia...
- andíkalde, andíkaldia. (b). izena. Hango aldea. Handiko aldea. El lado de allí.. Zu jarri andikaldian da ni emendikaldian, da jolas eingou.. Ant. emendíkalde.
- 1. andra, andría. (a). izena. Emakumea. Mujer.. Lau andra ikusiittut pasiatzen.. Andria ta kanpaia "joteko" einda jazak., . (-). esaera. (Gatzaga.) (Aran Gatz)... Andria, tximinixia eta sartajiña, bat bakarrik etxian, . (-). esaera. (Aran Gatz)... Andria izen bida: kalian airosa, sukaldian/etxian kuriosa, da oian kariñosa, . (-). esaera. (Antzuola.) (Lar Antz)...
- andrá-gizon, andrá-gizonak. (a). izena. Senar-emazteak. Esposos.. Artizko andra-gizonak bakaziñotara i doiaz..
- andrakúme, andrakumía. (c). izena. Emakumea.. Olako lekutakua il dda; gizakumia da ero andrakumia da. Hil./ Garilotzia esate jako orri. Ebaitzeailliak eta lotzeailliak (sic) izeten die. Batzuk ebagitzen, da andrakumiak jeneralmente atzetik lotzen. Don.. Osintxun eta beste auzo batzuetan oso erabilia adinekoen artean.. Ik. emakúme, andrázko.
- andráta, andratía. (-). izena. El ligue, o su intento, por parte del hombre.. NESKATA, NESKATAN, eta abar ere erabiltzen dira, gizon gazteagoen artean eta emakume gazteagoez aritzerakoan, batik bat. MUTILLETA, MUTILLETAN, GIZONETA, GIZONETAN eta abar ere, oso gutxi, baina entzun daitezke.. Ik. mutilléta.
- anduga, andugia. (-). izena. Arbola-ipurdia, zuztarraldea. (Pedro) .
