Adjektiboak

  • txákal, txakála. (d). adjektiboa. TXANKAL. Insustancial.. Ik. txáldan.
  • txakil, txakílla. (d). adjektiboa. Ganorabakoa. .
  • 3. txakur, txakúrra. (c). adjektiboa. (adierazkorra.) Oso ona, bikaina.   Excelente.. Pelotarixa txakurra da Oreja./ Kotxe txakurra da Audixa.. Baina eguraldiari buruz ari garenean alderantzizko zentzua du, oso txarra, alegia. Egualdi txakurra ein juan Erramu-zapatu egunian. . Ik. eguáldi.
  • 4. txakur, txakúrra. (c). adjektiboa. Izakera zital eta gogorreko pertsona.   Déspota, persona intransigente y de mal carácter.. Guk lenengo euki giñuan maixua, txakur bat./ Urtetan egonda najak enkargau txakur baten mendian da bajakixat ze dan ori. .
  • txakur-mútur, txakur-mutúrra. (c). adjektiboa. Aurpegi zital eta serioa. Baita halakoa duen pertsona.   Cara de perro. También persona que la tiene.. Fijau aiz? kartero barrixak jaukak txakur-muturra./ Detenidu nindduan guardazobilla, alako txakur-mutur bat, joka asi jatan. .
  • txáldan, txaldána. (d). adjektiboa. Txepela, ganorabako samarra.   Insustancial.. Persona inseguru ero txepel samarra danian. . Ik. txákal.
  • txánkame, txánkameia. (d). adjektiboa. Txanka mehea; hanka meheak dituena.   Persona de piernas delgadas. Utilizado sobre todo como apelativo.. I, txankame, baloia joik eta ez nere ankia./ Badator gure txankame.. Ik. ankálaru, ánkamee.
  • txaparróte, txaparrotía. (c). adjektiboa. Mozkotea, txikia eta zabala.   Achaparrado, -a, pequeño y regordete.. Gazte txaparrote bat zan gure maixua. Pertsonez, batik bat.. Ik. mozkóte.
  • 1. txapélgorri, txapélgorrixa. (c). adjektiboa. Txapel gorria daramana..
  • 3. txaplata, txaplatía. (c). adjektiboa. Lotsagabe samarra. (Emakumeez; neskatilez, batik bat).   Impertinente. Dícese, sobre todo, de las niñas traviesas y contestonas.. Txaplatia? Lotsagabe antzeko barritxu samarra ero. Klem./ Belarrezkiñako batekin kendukotsut kontestatzeko goguak, txaplatioi alakuoi. .
  • txar, txárra. (a). adjektiboa. Malo, -a.. txarraorik ez euki, . (-). esapidea. . 2. txarraorik ez euki, . (-). esapidea. Itxura txarrik izan ez.. Aspaldian ikusteke nenguan, da eztauka txarraorik. (Lar Antz). .. 1. txarraorik ez euki, . (-). Okerrago ez egon. . Fernandok eztauka txarraorik. (Lar Antz). ... lupuá baiño txárraua. (c). esapidea. Oso txarra, gaiztoa. Pertsonez, batik bat.. Orren aittajuna be lupua baiño txarraua zuan.. Ez dakigu esapide hau lupu-ren lau adieretatik zeini dagokion... sarnia baiño txarraua izan. (-). esapidea. Oso txarra izan... txarréra artu, . (c). esapidea. Gaizki hartu.. Brometan “fraille” esan notsan, txarrera artu ta burrukarako plantau jatan. .. txarrían, . (c). adberbioa. A malas.. Ni onian ona naiz baiña txarrian oso txarra./ Etxera ekarrikou, onian ezin bada txarrian. . Sin. gogorrían. Ant. .. txarréra jo, . (-). esapidea. . 1. txarrera jo, . (b). esapidea. Eguraldia txartu.. Egualdixak txarrera joko ei dau... 2. txarrera jo, . (c). esapidea. Ir a malas (por la via judicial, etc.). Jente orrekin onian konpontzia obe dozue. Txarrera jo ezkero galtzekuak dauzkazue. ...
  • 2. txarlatan, txarlatána. (b). adjektiboa. Berritsua, jarduntsua. .
  • 2. txarri, txarríxa. (a). adjektiboa. Cerdo, puerco, cochino.. I neska bikin da guretako bapez; txarrixa galanta i.. Askotan ez da hain iraingarria lagun artean elkarri «txarri» deitzea. Behin baino gehiagotan entzun dugu faboreak horrela eskertzen: Portau aiz txarrixoi, datorren urtian be i etxerako.. txárri urdía!, . (d). Antzina insulto bezala erabilia.. Txarri urdia; gauza zatarra esan bia zanian: txarri urdia! Gaizki esateko. Klem. . Klementak ez daki zer esan nahi duen "urdia" hitzak. Bakarrik modu honetan entzun du...
  • txáto, -a, txátua, -ia. (a). adjektiboa. Chato, -a.. Ik. súr-motz.
  • txátxala, txátxalia. (c). adjektiboa. TXATXAL. Txotxoloa (emakumea).. Zetan abill or, txatxalioi alakuoi./ Neska ori txatxal samarra da. .
  • txátxar, txatxárra. (b). adjektiboa. Txiki-txikia.   Diminuto, -a, pequeño, -a.. Meloi txatxar bateaittik ogei duro kobrau jostan. . Ik. záztar.
  • txátxu, txatxúa. (c). adjektiboa. Lelo, -a, imbécil.. Etzoskun atia zabaldu nai txatxu arek alaku arek. .
  • 1. txepel, txepéla. (a). adjektiboa. Ganora gutxikoa.   De poco fuste, bobo, -a.. Eziozu kasoik eiñ, txepel utsa da ta.. Emakumeez, batik bat. .
  • 2. txepel, txepéla. (c). adjektiboa. Epela, beroa edo hotza egon beharreko edari bat.. . Ardoa edo beste edari bat makaldu edo eskastu denean ere esaten da txepela dagoela. .
  • 3. txepel, txepéla. (c). adjektiboa. Gatzik gabea. Janariaz, adibidez.   Soso, insípido.. Txepela dagola aura, gatzik eztaukala. Don.. Ik. sóso.
  • txepóso, txeposúa. (b). adjektiboa. Giboso.. Sin. kórkotx, kórkobadun, jibóso.
  • 1. txiki, txikíxa. (a). adjektiboa. TXIKIÑA, -E (OÑ., LEIN.). Pequeño, -a. . txikittatik artu, . (c). esapidea. Umetatik hasi trebatzen.. Dantzari ona izateko txikitatik artu bia da personia./ Txikitatik artzeittue Bergan igerilarixak. .. txikíttan, . (a). adberbioa. Umetan.   En la infancia.. Diabru galanta intzan i txikittan.. Asko erabilia. .. txiki-txiki eiñ, . (c). esapidea. Triturar, despedazar.. Liburua galtzen bostak txiki-txiki eingo aut.. Amenazu gisa erabilia. ..
  • txilibittero, txilibitterua. (-). adjektiboa. (Antzuola.) "Pertsona arina, txoriburua, seriotasun gutxikoa.. Makiña bat txilibitero dao erri onetan." (Lar Antz).. Sin. frantxuleta, txilibitu (Lar Antz).. Sin. txóliñ, kaskáriñ.
  • 4. txilíbittu, txilíbittua. (c). adjektiboa. Txorimaloa.   De poco seso.. Arek edozer gauza, txilibittu samarra dok eta. . Sin. fláuta.