Adjektiboak

  • tximáluze, tximáluzia. (c). adjektiboa. (adierazkorra.) Ileluzea.   Melenudo, -a, greñudo, -a.. Mutill tximaluze batekin zebillen.. Kutsu peioratiboa du.. Ik. tximoso, -a.
  • tximoso, -a, tximosua, -ía. (b). adjektiboa. Tximaluzea.   Greñudo, -a.. Aspaldixan tximoso bat eindda zare.. Ik. tximáluze.
  • 2. txíntxe, txíntxia. (c). adjektiboa. Norbait gauzak epaitzen oso zorrotza denean, txintxe samarra dela esan ohi da..
  • 2. txipríztiñ, txipríztiña. (c). adjektiboa. Geldi egon ezin dena, zazpikia, ipurterrea.   Persona que no puede parar, inquieta, nerviosa.. Eztost bakian laga neskatilla txipriztiñ onek. .
  • 3. txipriztiñ, txipriztiña. (-). adjektiboa. "Pertsona edo gauza txikia.. Orrek die mandarina txipriztiñak ekarrittuzuna." (Lar Antz)..
  • 4. txipriztiñ, txipriztiña. (-). adjektiboa. "Kuttunari maitekiro deitzeko modua." (Lar Antz).
  • txirigotéro, txirigoterúa. (d). adjektiboa. Bromazalea.. Oso txirigoterua zuan, bromosua. .
  • txirrípitiñ, txirrípitiña. (d). adjektiboa. "Un niño de mal contentar y mal humor. Txirripitin xaok: está disgustado." (Izag Oñ)..
  • txistóso, -a, txistosúa, -ía. (b). adjektiboa. -A. Chistoso, -a. .
  • txixaiñéro, txixaiñerúa. (a). adjektiboa. (haur hizkera.) Txixatia (haur.).   Meón, -a.. Andereño, txitxaiñero esan dost Gorkak. . Burla edo deiki bezala, batik bat.. Ik. txixáti, kakaiñéro.
  • txixáti, txixátixa. (c). adjektiboa. Meón, -a.. Ik. txixaiñéro.
  • txókante, txókantia. (c). adjektiboa. Chocante, raro.. Gaur egunian ezta txokantia erozein baserrittarrek inglesez jakittia./ Ori baiño gauza txokantiauak ikusittut. .
  • txóliñ, txolíña. (c). adjektiboa. TXALIN (ARAM.). Pertsona berritxu eta kaskariña.   Persona charlatana y casquivana.. Elgetan bada bat “Txoliña” gaitzizena daukana. . Emakumeez, batik bat.. Sin. kaskáriñ, burúariñ.
  • txolo, txólua. (d). adjektiboa. (Oñati.) "Hombre ligero, sin sustancia." (Izag Oñ). .
  • txoríburu, txoríburua. (b). adjektiboa. Buruarina.   Casquivano, -a.. Beti izan da txoriburu samarra. .
  • 4. txorímalo, txorímalua. (b). adjektiboa. Bobo.. Abogaua izan arren txorimalua galanta./ Ixilik egon ari txorimaluoi alakuoi. .
  • txorípito, txorípitua. (c). adjektiboa. TOROPITTO, TXOROPITO. Kaskarina, txorimaloa, tontoarroa.   Bobo, casquivano.. Buru gutxi eta arro samarra danai esaten jako txoripitua. .
  • 2. txortxor, txortxorra. (-). adjektiboa. Pertsona jarduntsua, berritsua, isiltzen ez dena.. Ikusiko baziñu zelako txortxorra dan gure mutikua etxian... eta kalian berriz mutua emoten dau./ Ori da gauzia txortxorra! (Lar Antz)..
  • txotxólo, -a, txotxolúa, -ía. (a). adjektiboa. Necio, -a, pedante.. Bere bizi guztian txotxolo aundi bat izan da. . Ik. txátxala.
  • 1. txukun, txukúna. (b). adjektiboa. Limpio, arreglado.. Eztaukazu oso txukuna kuartua. .
  • 2. ugari, ugaríxa. (b). adjektiboa. Zer asko duena. Atributo gisa erabilia ia beti.   Abundante, de muchas unidades.. Bedar txarra ugarixa izaten da./ Kasta ugarixa da ijittuena./ Ondo ugarixak die etxe aurreko madarixakBedar txarra ugarixa izaten da./ Kasta ugarixa da ijittuena./ Ondo ugarixak die etxe aurreko madarixak.. Horrelako testuinguruetan bakarrik. Ez da esaten "ugarixak izan zien iez huelga-egunak" eta horrelakorik. Honelakoetan ugari.. Ant. urri.
  • umáu, umáua. (d). adjektiboa. Gari, izara edo belarrondo artean kontserbatutako frutaz esan ohi da.   Se dice de las frutas conservadas entre trigo, sábanas, heno, etc.. Bai, umauak esate jakuek. Len etxauan kamaraik eta zerik eta... —Zela gordetzen ziren? —Gari artian be bai; armaixoko izara artian ero, erropa artian ero, gordetze zittuan, leku batzutan beintzet. Klem./ Sagar umauak jan giñuzen Karnabaletan. .
  • úmel, uméla. (b). adjektiboa. Húmedo, medio mojado.. Intza ein ddau ta umela dago bedarrondua./ Oinddio umela dago atzo esegittako erropia.. Ik. ezkúra, ézko, éze.
  • umorétsu, umoretsúa. (c). adjektiboa. Umore onekoa.. Oso umoretsua zuan zuen aittajuna. umoretsu egon.. Ik. umoréko egon.