Skip to main content

aditza

  • ók eiñ. (c). du aditza. Okitu. Hartarse (de comida, generalmente).. Ezidazu okela geixao bota, ok eindda nago ta./ Iru peridiku leitzen nittuan egunian, ok ein neban arte. .
  • 9. oker-oker eiñ. (c). aditza. Torcerse un objeto o una persona.. Ori ezta ola; orretan oker zare.. Sin. bíur-bíur eiñ.
  • 1. okertu. (a). da-du aditza. Torcer(se).. Erruberia okertu jako bizikletiai. .
  • 2. okertu. (b). da aditza. Volverse travieso o pícaro.. Len formala zan baiña asko okertu da aspaldixan. .
  • 3. okertu. (-). aditza. Ik. biurrittu, biurtu.
  • okurrídu. (b). zaio aditza. Bururatu.. Zuri bakarrik okurritzen jatzu olako gauzak./ Okurritzia be eztok gutxi. .
  • on eiñ. (b). dio aditza. On egin.   Aprovechar, hacer bien la comida.. Zuri danak on eitten dotsu, neri berriz urak pe biotzerria. .
  • ondártu. (c). da-du aditza. Ondarrak bakarrik gelditu. Isurkinez batik bat.   Quedar o dejar poco para que se gaste, tratándose de líquidos, generalmente.. Ardao garrafoia ondartuta dago ta aldatzera joan biakozu./ Laster ondartuko dau orrek botillia. .
  • ondátu. (b). da-du aditza. Hondatu, alperrik galdu.   Echar(se) a perder, estropear(se).. Urak fabrika mordua ondatu dau.. Sin. alperrik galdu.
  • ondíau. (d). aditza. Ondiatxurrez lurra irauli.   Cavar la tierra con azada de ahondar.. Gaberako saill osua ondiau giñuan.. Ik. laixátu, ondío-atxur.
  • ondiúan eiñ, ondiúan jardun. (d). aditza. Ondiatxurrez lurra irauli.. Ondiuan jarduten zeben familixa osuak.. Ik. laixátu, láixa.
  • ondo artu. (b). du aditza. Acoger bien.. Oso ondo artu gaittue Parisen. .
  • ondorátu. (c). da aditza. Irse al fondo, a pique.. Ondarrua parian ondoratu zan petrolerua. . Ik. ondarréra joan, ondóra joan.
  • 1. ondu. (b). da-du aditza. On bihurtu.   Volver(se) bueno, mejorar.. Puxkat ondu dau egualdixa./ Urrengo alkatiak onduko dau oingua. . Ik. obétu, mejorau.
  • 2. ondu. (d). du aditza. Joku batean, herri-kirol apostuetan batik bat, bestearen marka hobetu.   Mejorar la marca de otro en una competición.. Perurenan markia ondu baietz, milla duro. . ONDU BAIETZ! edo ONDU EZETZ! esan ohi da desafio moduan. . Sin. ill.
  • 3. ondu. (c). da aditza. Curar, secar chorizos, jamones, etc.. Umedadia kaltegarrixa da urdaiazpikuak ontzeko. . Sin. kuráu.
  • oneratu. (c). aditza. Bere onera etorri.. Gizona il jakonetik ezta oneratu.. Sin. onéra etorri.
  • onúztu. (c). da-du aditza. Honantzago etorri edo ekarri.   Venir o traer hacia aquí.. Onuztu mai ori, mesedez.. Ik. arúztu, orrúztu.
  • ópa izan. (c). dio aditza. Desear.. Suerte ona opa dotsut. . txakurrai be ez opa, . (c). esapidea. Inori ez opa (norberak pasatako samina, gehienetan).. Nik azkenaldi onetan pasau dotena etxotsat txakurrai be opa. .. iñói bekarráik pe opa ez, . (c). esapidea. Inori ezer onik opa ez. Lit.: begiko makarrarik ere opa ez.. Orrek, dan doillorrakin, eztotsa iñoi bekarraik pe opa. ..
  • ordáinddu. (c). du aditza. Pagar.. Etxia ordainddu ezindda pasau biakou bizi guztia.. Pagau da arruntagoa. .
  • ordáittu. (b). da-du aditza. ORDÉITTU, ERDOITTU. Oxidar(se).. Ordaittutako iltzia sartu jako orpotik./ Itxasoko salitriak ordaitzen dittu kotxiak.. Sin. uártu.
  • ordénau. (-). aditza. 1. ordenau, . (b). du aditza. Agindu.   Mandar, ordenar.. Molak atakia ordenau juan goizian goizetik. .. 2. ordenau, . (b). du aditza. Ordena jarri.   Poner orden.. Badaukazu lana etxia ordenatzen. .. 3. ordenau, . (c). da-du aditza. Ordenar(se) como sacerdote.. Aittasantuak abade beltzak ordenaittu./ Ogetabost urtekin ordenau zan. ..
  • 1. ordenau. (b). du aditza. Agindu.   Mandar, ordenar.. Molak atakia ordenau juan goizian goizetik. .
  • 2. ordenau. (b). du aditza. Ordena jarri.   Poner orden.. Badaukazu lana etxia ordenatzen. .
  • 3. ordenau. (c). da-du aditza. Ordenar(se) como sacerdote.. Aittasantuak abade beltzak ordenaittu./ Ogetabost urtekin ordenau zan. .