izena
- txarríkorta, txarríkortia. (b). izena. (Ubera.) Pocilga.. Onek txarrikortia emute jok. . Sin. txarrítoki.
- txarrikúma, txarrikumía. (b). izena. Cría de cerdo, cochinillo.. Txarrikumia jan giñuan labian erreta. .
- txarrítoki, txarrítokixa. (b). izena. Zerritegia. Pocilga.. Txarritokixa emute juan etxe arek.. Sin. txarríkorta.
- txarrítta, txarrittia. (c). izena. Piper egitea, eskolara ez joatea. El hacer novillos.. Makiña bat txarritta einddakuak gaittuk mutikotan./ Txarrittia besteik ezkeunkan buruan. . txarríttan eiñ, . (b). esapidea. Piper egin. Hacer novillos.. Txarrittan eiñ da bein baiño geixaotan joate giñuztan Mari Justai keixak arrapatzera.. Sin. eskuela martxando eiñ (Elg.), kalba eiñ (Oñ.).. Sin. pípar eiñ..
- txártel, txartéla. (c). izena. Paskuazkoa egiteko, apaizarekin elkarrizketa egin ondoren, urtero lortu behar zen papeltxoa. Cédula que había que conseguir cada año del cura para poder cumplir con el precepto pascual.. Dotriñia buruz jakiñ arte etzoskun emuten txartelik.. Ik. paskuazkúa eiñ.
- txartxa. (-). izena. (Eibar.) "Estructura de madera que forma la prensa en el lagar.. Aurten sagardaua eitterakuan jota txartxak be apurtu dittue gurian." (SB Eibetno). .
- txatarrérixa, txatarrérixia. (b). izena. Chatarrería. .
- txatarréro, txatarrerúa. (b). izena. Chatarrero. .
- txatxalkeríxa, txatxalkerixía. (c). izena. Txatxalaren ekintza. .
- txátxara, txátxaria. (c). izena. Despreocupación, pachorra.. Au da daukazuen txatxaria, goizeko irurak eta oinddio barriketan./ Txatxaria bia da dagon izotzakin minifaldia jazteko. .
- txatxarkeríxa, txatxarkerixía. (c). izena. (adierazkorra.) Gauza ezdeusa, huskeria. Nimiedad, nadería. Txatxarkerixatan ibiliko aiz ba? Erosik Mercedes bat./ Orrek etxaukek txatxarkerixaik, orrek angulak pe aundixak jate jittuek./ Iru milloi tokau jakon loterixan; txatxarkerixa bat.. Gisa honetako esaldi umoretsuetan, batik bat; TXATXARKERIXETAN IBILI, sarri.. Ik. uskeríxa.
- txatxuáldi, txatxualdíxa. (c). izena. Norbait txatxu dagoeneko aldia. Temporada de necedad que pasa una persona.. Txatxualdixak emute zotsanian etzan giro izaten aren inguruan. .
- txatxur, txatxúrra. (c). izena. (haur hizkera.) Hagina. Diente.. Txatxurtxuak miñ emuten dotsue ezta, biotza?/ Ointxe dauzka txatxurrak urtetzen.. TXATXURTXO, batik bat. .
- txendor, txendórra. (c). izena. TXONDOR. Txondorra. Pira para hacer carbón.. Bestela txendorra dana erretzea faten da egosi barik. Cand.. Ik. ikaztoi, subill-txendor, ilentxa-txendor. txendorra sutu, . (-). aditza. Txondorrari su eman.. Urrengo eunian sutu eitte zan txendorra. Jose. .. txendorra kargau, . (-). aditza. Txondorra egin.. Eta nik atzenengo ei naban txendorra kargatzen-da zuen aittittakin, Posakua, Jose; aetxekin ementxe Pagatzakuei ni ibili nitzan kargatzen laguntzen. Cand... txendorra egosi, . (-). aditza. Ikatza egin txondorrean.. Egosi esate ako; goitti bera faten da a egosten, barrenea. Mart. ..
- txendor-zúlo, txendor-zulúa. (d). izena. TXONDOR-ZULO. Txondorra egiten den lautadatxoa.. Txendor-zulua ero ikaztei-zulua, guk bixetaa. Cand. . Sin. ikaztei-zulo.
- txendorgille, txendorgillia. (d). izena. TXONDORGILLE. Ikazkina.. Aizia zeiñ aldetati jotzen daben iarri ein bijao txendorgilliek. Jose. . Sin. ikázgiñ, ikazgille.
- txepelkeríxa, txepelkerixía. (b). izena. EPELKERÍXA. Necedad.. Oin be txepelkerixan batekin etorriko jaku. . EPELKERÍXA (leunagoa)..
- txépetx, txepétxa. (b). izena. troglodytes troglodytes. Chochín.. Txepetxa ei da emengo txoririk txikiña. .
- txiba. (-). izena. "Tronpa (jolasa)." (Lar Antz). .
- 2. txíbato, txíbatua. (-). izena. Salataria. Chivato.
