izena
- otá-lur, ota-lúrra. (c). izena. Lehen otea egondako lurra; lur ona. Tierra donde hubo un argomal, buena para la labranza.. Ota-lurrian patata ona eitten zuan. .
- ota-móltso, ota-moltsúa. (d). izena. Ota-sastraka, orpo bakarretikoa nahiz gehiagotikoa. Argoma, referiéndose a su copa.. Bultza eiñ eta ota-moltso gaiñera jausi nitzuan. . Aura be otamoltso majua don, . (d). esaera. Pertsona karakter txarreko eta inori onik opa ez dionaz esan ohi da. . Aura be otamoltso majua don...
- otálora, otáloria. (c). izena. Otearen lora. .
- ótana, ótania. (c). izena. Opil zapala, gutxi harrotua, Arabakotzat jotzen dena. Otana, cierto pan redondo, aplastado, compacto, al parecer de origen alavés.. Ogi zuri, Arabakua ero, ogi aplastauoi; otania; arrotu barekua. Klem.. Lauko ogixa ere deitzen ei zitzaion. .
- otátxur, otatxúrra. (d). izena. Otadietan erabiltzen zen atxur hortz-luzea. Azada que se utilizaba en argomales.. —Ota-ipurdiak sarrittan etara biako zittuan da. Klem.. Sin. ondío-atxur.
- ótatza, ótatzia. (c). izena. Ota asko dagoen parajea. Argomal.. Zuen itturrittik gora, an dago otatzia, an. .
- ótondo bédar, ótondo bedárra. (d). izena. botanika STACHYS OFFICINALIS. Betónica.. Kirten eta orri iletsuak dituen landare hau pagadi, harizti eta sastrakadietan hazten da. Kirten zuzenekoa, orri gutxi izaten du. .
- ots, ótsa. (b). izena. Zarata.. Baten baten ankaotsa entzun da gabian.. Hitz konposatuen bigarren osagai bezala bakarrik: Egurrots, euriots, kanpaiots... Bestelakoan zarata.
- otsáill, otsáilla. (d). izena. Febrero.. Ia galdua. Zaharrek oroitzen dute. Erabili febrero. Ik. katúill. Otsailgo lora, ezpalitz oba, . (-). esaera. (Oñati.) (Izag Oñ). Otsaileko eguraldi ona, kaltegarri... Otsailgo ilbete, edurra ni bete, . (-). esaera. (Izag Oñ). Elur asko egin ohi du, nonbait, otsaileko hilbetean. .. Otsaillan mitxeleta orixak, martixan gorularixak, . (-). esaera. (Izag Oñ). .. Otsaillian mitxeletia baiño ardi artian otsua obe, . (-). esaera. (Lar Antz) Eguraldi ona ez da komeni izaten hain goiz. ..
- ótso, otsúa. (a). izena. Lobo.. Ik. ardi-nárru. Otsua aittatu, otsua agertu, . (-). esaera. "Gazteleraz: 'hablando de Roma el Papa se asoma'." (Lar Antz) .. Kanpuan uso, etxian otso, . (c). esaera. .. otsuai be ez opa, . (-). . Sin. txakurrai be ez opa..
- otxabu. (-). izena. (Eibar.) OTXAU. "Escariador. Aldez aurretik egindako zuluak neurrira akabatzeko erabiltzen dan ebaketa-erreminttia." (SB Eibetno).
- otxandixo iltza, otxandixo iltzía. (d). izena. OTXANDIXOKO ILTZA. Eskuz egindako iltza handi samarra; lau alde ditu eta buru biribila.. Len toki batzutan otxandixoko iltzia asko joste zan, burua biribilla dakenak, [gorputza] kuadrao-kuadrao. Oiñ eztao olakoik. Sebas.. Mailuz egindakoak ziren; luzean hamar zentimetrotik hogeira zeukaten. .
- otxarren, otxarrena. (-). izena. (Antzuola.) "Banasta txikia.. Otxarrenakin lurretan be itten giñuan guk bizkarrian artuta. Auzolanian pozik juten giñen gaiñea." (Lar Antz). Ik. banástatxo.
- otxin, otxiña. (d). izena. (Eibar.) Dirua. .
- otxókuarto, otxókuartuak. (c). izena. Puñetas.. Sermoiekin eta otxokuartuekin aspertuta najaok ni!. eta ze otxókuarto!, . (-). esapidea. Ni qué puñetas! Haserretutakoan esan ohi da.. Ze afari tta ze otxokuarto, gaur kastigauta urten barik!/ —Aitta, elaua. —Ze elau ta ze otxokuarto, gero eztarriko miñez ibiltzeko.. Sin. eta ze prosozíño!..
- 1. otz, ótza. (a). izena. Frio.. Aurten eztau otz aundirik eiñ. . ótzak pasáu, . (c). esapidea. Hotzak kalte egin, egonean, batik bat.. Aura joan dan domekan otzak pasau zeban elizpian./ Palo puntetan ibilli, da otzak pasau zuan. JJp... ótzak artzen egon, . (c). esapidea. Luzaroan leku otzean egon.. Pasau zaittie barrura or otzak artzen egon barik...
