Hiztegia: bilaketaren emaitza
Errore mezua
Notice: Undefined index: berba in Drupal\hiztegia\Controller\HiztegiaController->berbaEmaitza() (line 162 of modules/custom/hiztegia/src/Controller/HiztegiaController.php).
Drupal\hiztegia\Controller\HiztegiaController->berbaEmaitza(Object)
call_user_func_array(Array, Array) (Line: 123)
Drupal\Core\EventSubscriber\EarlyRenderingControllerWrapperSubscriber->Drupal\Core\EventSubscriber\{closure}() (Line: 564)
Drupal\Core\Render\Renderer->executeInRenderContext(Object, Object) (Line: 124)
Drupal\Core\EventSubscriber\EarlyRenderingControllerWrapperSubscriber->wrapControllerExecutionInRenderContext(Array, Array) (Line: 97)
Drupal\Core\EventSubscriber\EarlyRenderingControllerWrapperSubscriber->Drupal\Core\EventSubscriber\{closure}() (Line: 158)
Symfony\Component\HttpKernel\HttpKernel->handleRaw(Object, 1) (Line: 80)
Symfony\Component\HttpKernel\HttpKernel->handle(Object, 1, 1) (Line: 58)
Drupal\Core\StackMiddleware\Session->handle(Object, 1, 1) (Line: 48)
Drupal\Core\StackMiddleware\KernelPreHandle->handle(Object, 1, 1) (Line: 191)
Drupal\page_cache\StackMiddleware\PageCache->fetch(Object, 1, 1) (Line: 128)
Drupal\page_cache\StackMiddleware\PageCache->lookup(Object, 1, 1) (Line: 82)
Drupal\page_cache\StackMiddleware\PageCache->handle(Object, 1, 1) (Line: 48)
Drupal\Core\StackMiddleware\ReverseProxyMiddleware->handle(Object, 1, 1) (Line: 51)
Drupal\Core\StackMiddleware\NegotiationMiddleware->handle(Object, 1, 1) (Line: 23)
Stack\StackedHttpKernel->handle(Object, 1, 1) (Line: 708)
Drupal\Core\DrupalKernel->handle(Object) (Line: 19)
Notice: Trying to access array offset on value of type null in Drupal\hiztegia\Controller\HiztegiaController->berbaEmaitza() (line 162 of modules/custom/hiztegia/src/Controller/HiztegiaController.php).
Drupal\hiztegia\Controller\HiztegiaController->berbaEmaitza(Object)
call_user_func_array(Array, Array) (Line: 123)
Drupal\Core\EventSubscriber\EarlyRenderingControllerWrapperSubscriber->Drupal\Core\EventSubscriber\{closure}() (Line: 564)
Drupal\Core\Render\Renderer->executeInRenderContext(Object, Object) (Line: 124)
Drupal\Core\EventSubscriber\EarlyRenderingControllerWrapperSubscriber->wrapControllerExecutionInRenderContext(Array, Array) (Line: 97)
Drupal\Core\EventSubscriber\EarlyRenderingControllerWrapperSubscriber->Drupal\Core\EventSubscriber\{closure}() (Line: 158)
Symfony\Component\HttpKernel\HttpKernel->handleRaw(Object, 1) (Line: 80)
Symfony\Component\HttpKernel\HttpKernel->handle(Object, 1, 1) (Line: 58)
Drupal\Core\StackMiddleware\Session->handle(Object, 1, 1) (Line: 48)
Drupal\Core\StackMiddleware\KernelPreHandle->handle(Object, 1, 1) (Line: 191)
Drupal\page_cache\StackMiddleware\PageCache->fetch(Object, 1, 1) (Line: 128)
Drupal\page_cache\StackMiddleware\PageCache->lookup(Object, 1, 1) (Line: 82)
Drupal\page_cache\StackMiddleware\PageCache->handle(Object, 1, 1) (Line: 48)
Drupal\Core\StackMiddleware\ReverseProxyMiddleware->handle(Object, 1, 1) (Line: 51)
Drupal\Core\StackMiddleware\NegotiationMiddleware->handle(Object, 1, 1) (Line: 23)
Stack\StackedHttpKernel->handle(Object, 1, 1) (Line: 708)
Drupal\Core\DrupalKernel->handle(Object) (Line: 19)
Notice: Trying to access array offset on value of type null in Drupal\hiztegia\Controller\HiztegiaController->berbaEmaitza() (line 169 of modules/custom/hiztegia/src/Controller/HiztegiaController.php).
Drupal\hiztegia\Controller\HiztegiaController->berbaEmaitza(Object)
call_user_func_array(Array, Array) (Line: 123)
Drupal\Core\EventSubscriber\EarlyRenderingControllerWrapperSubscriber->Drupal\Core\EventSubscriber\{closure}() (Line: 564)
Drupal\Core\Render\Renderer->executeInRenderContext(Object, Object) (Line: 124)
Drupal\Core\EventSubscriber\EarlyRenderingControllerWrapperSubscriber->wrapControllerExecutionInRenderContext(Array, Array) (Line: 97)
Drupal\Core\EventSubscriber\EarlyRenderingControllerWrapperSubscriber->Drupal\Core\EventSubscriber\{closure}() (Line: 158)
Symfony\Component\HttpKernel\HttpKernel->handleRaw(Object, 1) (Line: 80)
Symfony\Component\HttpKernel\HttpKernel->handle(Object, 1, 1) (Line: 58)
Drupal\Core\StackMiddleware\Session->handle(Object, 1, 1) (Line: 48)
Drupal\Core\StackMiddleware\KernelPreHandle->handle(Object, 1, 1) (Line: 191)
Drupal\page_cache\StackMiddleware\PageCache->fetch(Object, 1, 1) (Line: 128)
Drupal\page_cache\StackMiddleware\PageCache->lookup(Object, 1, 1) (Line: 82)
Drupal\page_cache\StackMiddleware\PageCache->handle(Object, 1, 1) (Line: 48)
Drupal\Core\StackMiddleware\ReverseProxyMiddleware->handle(Object, 1, 1) (Line: 51)
Drupal\Core\StackMiddleware\NegotiationMiddleware->handle(Object, 1, 1) (Line: 23)
Stack\StackedHttpKernel->handle(Object, 1, 1) (Line: 708)
Drupal\Core\DrupalKernel->handle(Object) (Line: 19)
Bilaketa azkarra Bilaketa aurreratua
eulórde, eulórdiak.
(d).
Izena.
Lehen leku altuetan (Elgetan eta Elosun, adibidez) uda partean lainoa sartzen zenean egiten zuen lanbro-euria, behetan egiten ez zuena. Horregatik lurrak askoz ere freskoago mantentzen omen ziren. Aspalditxoan ez omen du egiten eguraldi jenero hau.
Etim.: euri+orde..
Lehen leku altuetan (Elgetan eta Elosun, adibidez) uda partean lainoa sartzen zenean egiten zuen lanbro-euria, behetan egiten ez zuena. Horregatik lurrak askoz ere freskoago mantentzen omen ziren. Aspalditxoan ez omen du egiten eguraldi jenero hau.
Etim.: euri+orde..
2.eun, eúna.
(d).
Izena.
Linu-hariz egindako oihala. · Tejido, lienzo, de lino.
“Andik aurrera eztou geixao eunik zertu. JJp./ Da gero, arilddu esaten jakon, da matazak ein, dda gero tejerua or zeuen, Osintxun eitte zan euna, Tejerokúan. Aniz.”
Linua ereiteari laga zitzaionean hitza ere erdi-galdu zen. Eunak eun lan da esaera. Linua soroan ereitetik ehuna egin arte lan asko zuen. Ene! orrek lan asko, eunak eun lan. Hilari.
Esanahia:.
Esamoldeak:
eúna eiñ.
(d).
Tejer.
“Ille jotzen, ardi mozten, euna eitten... JJp.”
eundu.
Linu-hariz egindako oihala. · Tejido, lienzo, de lino.
“Andik aurrera eztou geixao eunik zertu. JJp./ Da gero, arilddu esaten jakon, da matazak ein, dda gero tejerua or zeuen, Osintxun eitte zan euna, Tejerokúan. Aniz.”
Linua ereiteari laga zitzaionean hitza ere erdi-galdu zen. Eunak eun lan da esaera. Linua soroan ereitetik ehuna egin arte lan asko zuen. Ene! orrek lan asko, eunak eun lan. Hilari.
Esanahia:.
Esamoldeak:
eúna eiñ.
(d).
Tejer.
“Ille jotzen, ardi mozten, euna eitten... JJp.”
eundu.
eún-píeza, eún-piezía.
(d).
Izena.
Linu-hariz eginiko oihala.
“Eun-piezia ein, da gero lixibia eitte zan da, zurittu. Aniz.”
Linu-hariz eginiko oihala.
“Eun-piezia ein, da gero lixibia eitte zan da, zurittu. Aniz.”
eúndaka.
(b).
Zenbatzailea.
Cientos de.
“Eundaka lora ondatuittu txingorrak./ Eundaka lagun il zien.”
Cientos de.
“Eundaka lora ondatuittu txingorrak./ Eundaka lagun il zien.”
1.ur.
ohar bat
1.ur, ura.
(a).
Izena.
Agua.
Esaerak:
Ura eta sua belaunez azpittik.
Esaera.
ura eta sua belaunetik bera.
(Lar Antz).
Eundaka urtietan, ura lengo bidietan.
Esaera.
Antzuola.
"Es peligroso estrechar el cauce de los rios." (Izag Antz)
Esamoldeak:
urak ekarri.
1.urak ekarri.
(c).
Esapidea.
Baserrietan ura falta denean, hartzen den lekuraino -errekatxo, deposito, iturri- joan, zer pasatzen den ikustera eta aberia konpontzera.
“Gizonak urak ekartzera joanda die Urkitzara. ”
2.urak ekarri.
(c).
Aditza.
urak ipini, jarri.
Ur-korrenta etxean sartu.
“Gerra-aurretxuan ekarri zittuen urak gurera.”
ur ázal, ur ázalak.
(d).
Izena.
Aguas poco profundas.
urak euki.
Esapidea.
Eibar.
Norbaiten traza edo antzeko nortasuna izan.
“Orrek bere aittan urak dakaz.”
beteko urak.
(c).
Izena.
Norbera estaltzeko moduko urak.
“Ibaia beian etorrenian be ixa beteko urak izaten ziran ta iñor ez zan atrebitzen islara pasatzen. (SM Zirik)”
éskutarako ur, éskutarako úra.
(d).
Edateko balio ez duena, baina beste zereginetarako bai.
“Andik eruten giñuan eskutaakua, baiña eratekua itturritik. JJp.”
ur aundi, ur aundixak.
Izena.
Sakonera handiko urak. Hankarekin lurra ukitu ezin den lekua.
ur txiki, ur txikixak.
Izena.
Hankekin hondoa ukitzeko moduko urak.
ur aundiko arraiña izan.
(c).
Esapidea.
Inportantea, esperientzia handikoa izan.
“Ori eztabe kartzelan sartuko, ori ur aundiko arraiña da. ”
ur aundixetan sartu.
(c).
Esapidea.
Erantzukizun handiko gauzetan sartu.
“Fabrikako gerente ein dabe eta ur aundixetan sartuta dabill. ”
ur sákon, ur sákonak.
(c).
Aguas profundas.
“Kangrejuak eztie ur sakonetan ibiltzen, ur azalak gustatzen jakue. ”
ur zíkiñ, ur zikíña.
(a).
Izena.
Agua sucia, turbia.
ur-bizi, ur-bizixak.
Izena.
Ura azkar eta bizi doan erreka tartea.
ur gaiñeko bitsetan.
ur gázi, ur gazíxa.
(b).
Izena.
Agua salada.
ur géza, ur gezía.
(d).
“Ura gazixa ta gezia izan leikek. Klem.”
ur gárbi, ur garbíxa.
(a).
Izena.
Agua limpia, clara, transparente.
ur géldi, ur geldíxa.
(c).
Izena.
Agua estancada.
“Ur geldixan ugaritzen die ugarixuak./ Ur geldixa usteldu eitten da.”
ur maillátu, úr maillatúa.
Izena.
Salto asko egin ondoren mailatuta dagoena.
urústel, urustéla.
(c).
Izena.
Ur geldia, jada berdetuta dagoena.
úrak ipiñi.
(c).
Aditza.
úrak jarri, ekarri.
Ur korrontea jarri etxean.
“Oin ddala gutxi jarrittue urak. ”
2.-ura.
(b).
Izena.
Konposatuetan, zumoa, zukua: naranja-ur, limoi-ur, etab. · Zumo, en palabras compuestas.
“Oso ona da naranja-ura./ Melokotoi-ura artu giñuan.”
3.ur, ura.
(d).
Izena.
Isurialdea. Etxeak teilatua zenbat aldetara duen adierazteko erabiltzen da.
“Au iru aldetara ura daben etxia da. Benito.”
Bi ureko etxea, iru urekoa, lau urekoa... esaten da.
.
ohar bat
1.ur, ura.
(a).
Izena.
Agua.
Esaerak:
Ura eta sua belaunez azpittik.
Esaera.
ura eta sua belaunetik bera.
(Lar Antz).
Eundaka urtietan, ura lengo bidietan.
Esaera.
Antzuola.
"Es peligroso estrechar el cauce de los rios." (Izag Antz)
Esamoldeak:
urak ekarri.
1.urak ekarri.
(c).
Esapidea.
Baserrietan ura falta denean, hartzen den lekuraino -errekatxo, deposito, iturri- joan, zer pasatzen den ikustera eta aberia konpontzera.
“Gizonak urak ekartzera joanda die Urkitzara. ”
2.urak ekarri.
(c).
Aditza.
urak ipini, jarri.
Ur-korrenta etxean sartu.
“Gerra-aurretxuan ekarri zittuen urak gurera.”
ur ázal, ur ázalak.
(d).
Izena.
Aguas poco profundas.
urak euki.
Esapidea.
Eibar.
Norbaiten traza edo antzeko nortasuna izan.
“Orrek bere aittan urak dakaz.”
beteko urak.
(c).
Izena.
Norbera estaltzeko moduko urak.
“Ibaia beian etorrenian be ixa beteko urak izaten ziran ta iñor ez zan atrebitzen islara pasatzen. (SM Zirik)”
éskutarako ur, éskutarako úra.
(d).
Edateko balio ez duena, baina beste zereginetarako bai.
“Andik eruten giñuan eskutaakua, baiña eratekua itturritik. JJp.”
ur aundi, ur aundixak.
Izena.
Sakonera handiko urak. Hankarekin lurra ukitu ezin den lekua.
ur txiki, ur txikixak.
Izena.
Hankekin hondoa ukitzeko moduko urak.
ur aundiko arraiña izan.
(c).
Esapidea.
Inportantea, esperientzia handikoa izan.
“Ori eztabe kartzelan sartuko, ori ur aundiko arraiña da. ”
ur aundixetan sartu.
(c).
Esapidea.
Erantzukizun handiko gauzetan sartu.
“Fabrikako gerente ein dabe eta ur aundixetan sartuta dabill. ”
ur sákon, ur sákonak.
(c).
Aguas profundas.
“Kangrejuak eztie ur sakonetan ibiltzen, ur azalak gustatzen jakue. ”
ur zíkiñ, ur zikíña.
(a).
Izena.
Agua sucia, turbia.
ur-bizi, ur-bizixak.
Izena.
Ura azkar eta bizi doan erreka tartea.
ur gaiñeko bitsetan.
ur gázi, ur gazíxa.
(b).
Izena.
Agua salada.
ur géza, ur gezía.
(d).
“Ura gazixa ta gezia izan leikek. Klem.”
ur gárbi, ur garbíxa.
(a).
Izena.
Agua limpia, clara, transparente.
ur géldi, ur geldíxa.
(c).
Izena.
Agua estancada.
“Ur geldixan ugaritzen die ugarixuak./ Ur geldixa usteldu eitten da.”
ur maillátu, úr maillatúa.
Izena.
Salto asko egin ondoren mailatuta dagoena.
urústel, urustéla.
(c).
Izena.
Ur geldia, jada berdetuta dagoena.
úrak ipiñi.
(c).
Aditza.
úrak jarri, ekarri.
Ur korrontea jarri etxean.
“Oin ddala gutxi jarrittue urak. ”
2.-ura.
(b).
Izena.
Konposatuetan, zumoa, zukua: naranja-ur, limoi-ur, etab. · Zumo, en palabras compuestas.
“Oso ona da naranja-ura./ Melokotoi-ura artu giñuan.”
3.ur, ura.
(d).
Izena.
Isurialdea. Etxeak teilatua zenbat aldetara duen adierazteko erabiltzen da.
“Au iru aldetara ura daben etxia da. Benito.”
Bi ureko etxea, iru urekoa, lau urekoa... esaten da.
.
eundu.
(d).
Aditza.
Eibar.
Eho, ehuna egin. ·Tejer.
“Neguan ataratako mataza guztiak eundu ditturaz eunliari emonda. (Etxba Eib)”
eúna eiñ.
Eibar.
Eho, ehuna egin. ·Tejer.
“Neguan ataratako mataza guztiak eundu ditturaz eunliari emonda. (Etxba Eib)”
eúna eiñ.
eunéko.
1.euneko.
(b).
Zenbatzailea.
Por ciento, tanto por ciento.
“Euneko bostian jarri dot dirua./ Euneko zazpi kentzen dau bankuak.”
2.euneko, eunekúa.
(c).
Izena.
Ehun aleko pila edo taldea. · Ciento, centena. Grupo o montón de cien unidades.
“Porru landaria etara ta eunekotan jarri.”
Goikoaren antzerako esaldietan izan ezik, ziento erabiltzen da..
1.euneko.
(b).
Zenbatzailea.
Por ciento, tanto por ciento.
“Euneko bostian jarri dot dirua./ Euneko zazpi kentzen dau bankuak.”
2.euneko, eunekúa.
(c).
Izena.
Ehun aleko pila edo taldea. · Ciento, centena. Grupo o montón de cien unidades.
“Porru landaria etara ta eunekotan jarri.”
Goikoaren antzerako esaldietan izan ezik, ziento erabiltzen da..
eunézko, eunezkúa.
(d).
Adjektiboa.
Linu-arizko oihalekoa. · De lienzo de lino.
“Eunezko atorra eder bat erabiltze zeban amandriak./ Lau kamixa ta bi izera ekarri nittuan neuk e, eunezkuak. JJp.”
arízko.
Linu-arizko oihalekoa. · De lienzo de lino.
“Eunezko atorra eder bat erabiltze zeban amandriak./ Lau kamixa ta bi izera ekarri nittuan neuk e, eunezkuak. JJp.”
arízko.
eúngiñ, eungíña.
(d).
Izena.
Ehulea. · Tejedor.
“Eungiña esaten jakon orri; eungillia ero eungiña. Don.”
eungílle, éule.
Ehulea. · Tejedor.
“Eungiña esaten jakon orri; eungillia ero eungiña. Don.”
eungílle, éule.
eúngintza, eúngintzia.
(c).
Izena.
Ehun ekoizpena. · Fabricación de tela. (de lino, tradicionalmente).
Ehun ekoizpena. · Fabricación de tela. (de lino, tradicionalmente).
eúntegi, eúntegixa.
(d).
Izena.
Ehuna egiteko makina. Zurezkoak izaten ziren, eta eskuz eta hankaz egiten zen lan. · Telar.
“Makiñak Kataluñan erosittakuak, baiña zien lengo euntegixak bezela, baiña mekanikaz lana eitten zebenak, baiña sistema berdiña. Ez oinguak bezela, pletiniakin-da, flejiakin-eta, aiziakin-eta; olakoik ez, lengo zarrak. Josu.”
Ehuna egiteko makina. Zurezkoak izaten ziren, eta eskuz eta hankaz egiten zen lan. · Telar.
“Makiñak Kataluñan erosittakuak, baiña zien lengo euntegixak bezela, baiña mekanikaz lana eitten zebenak, baiña sistema berdiña. Ez oinguak bezela, pletiniakin-da, flejiakin-eta, aiziakin-eta; olakoik ez, lengo zarrak. Josu.”
