Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

3. -aldi, -aldíxa. (a). atzizkia. Denborazko atzizkia.. Ik. negarráldi, larriáldi, emonáldi, diruáldi, akordauáldi.
amilka. (-). .. 1. amilka, . (-). "Dando tumbos." (Izag Oñ). .. 2. amilka, . (-). Saltoka.. "Arrixak ekarri dittu amilkak!: qué saltos ha venido dando la piedra!" (Izag Oñ).. Adberbio zein izen gisa. ..
2. buztánikara, buztánikaria. (c). adjektiboa. Neskatila pizpirita eta geldigorra.   Dícese de la chicas muy señoritas y nerviosas.. Eraztuntxo au eta lazo gorri au ekarrittut gure buztanikariandako. . Doinu maitekorrean esan ohi da..
ori da burdixak arrapautako ankia?. (-). esapidea. "Hankan min (hartu) duenari esaten zaio." (Lar Antz).
1. damáikesa, damáikesia. (d). izena. DAMAIKASA, DAMEIKASI, AMAKASA. Apaizaren neskamea.   La mujer que lleva la casa del cura y que normalmente vive bajo el mismo techo.. Uberan sasoi baten damaikesiak agintzen juan./ Damaikesiak eta abadiak lo oe bardiñian eitten zeben zaratak ibili zittuan.. Mugatu singularrean, batik bat. Etim.: «dama de casa». Sin. amakasa (Aram.)..
billurrez aidian egon. (-). esapidea. Oso beldurtuta egon.. Billurrez aidian sartu nitzan diretorian ofizinara..
2. belátxinga, belátxingia. (c). izena. Corvus monedula. Grajilla.. Belea baino txikiagoa. Sin. bela txiki..
belazar, belazarra. (d). izena. Corvus corax. Cuervo. . Sin. okela-bela..
3. bérdin izan. (a). dio-zaio aditza. Dar igual.. Berdin jat edo dost, biak entzuten dira.. Sin. igual izan.
gabárdina, gabárdinia. (b). izena. Gabardina.. Bazen gure mutikotan "Gabardinas" esaten zitzaion eskeko bat. .
eup!. (b). interjekzioa. Etxe barrukoei atetik deitzeko erabiltzen den oihua.   "Interjección equivalente a la locución castellana ¡ah de la casa!" (Etxba Eib). Gizonezkoek eup! eta emakumeek abe maria!. Ik. eupara, abe maría!.
ezégatik (pe). (-). adberbioa. Ezergatik (ere).   De ninguna manera.. Ezin zeban ezegatik txakurra soltau./ Ezegatik pe eneuke lagako lan au.. Sin. ezéla (be), iñótara (be), iñolá be, ezétara (be).
ie!. (-). "Voz para arrear a caballos o mulos: ¡arre!.. Lotan be ie! manduari Elgeta errekadistiak". (SB Eibetno). .
giza antzian ibilli. (-). esapidea. (Antzuola.) "Zintzo ibilli.. Zabitzen lekuan giza antzian ibilli neri, e! .. Sin. arrastuan ibilli." (Lar Antz)..
eztitzéke, eztitzekía. (d). adjektiboa. Eztitu, mentatu gabekoa.   (Arbol) bravío, sin injertar.. Txori-keixak arbola eztitzekiak die.. Sin. mentatzéke.
egabera baltz, egabera baltza. (b). izena. (Angiozar.) Apus apus. Beltxijoia, enara beltza.   Vencejo.. Sin. beltxijóe, abijói.
enpanélau, enpaneláua. (b). izena. Paretei metro beteko altueran, gutxi gorabehera, ipintzen zaien egurrezko babesa.   Empanelado.. Enpanelauak ixaten die batzuk metro bete alturakuak, beste batzuk bi metro alturakuak, eta euren dibujuakin, euren panal diferentiakin. Juantxo. .
dzunba. (-). onomatopeia. (Eibar.) "Ruido al saltar al agua." (SB Eibetno)..
esku garbíko, esku garbikúa. (c). adjektiboa. Berea ez den dirurik bereganatzen ez duena.   Persona que no se apropia del dinero ajeno.. Kamarero barrixa apenas ei da esku garbikua. . Taberna, denda, eta oro har kaxa inguruko langileez, batez ere..
1. bárriz. (-). adberbioa. BÉRRIZ (BERG.). BARREZ (LEIN.). Otra vez.. Eneuke berriz olakoik eingo.. Berriz Bergarako kalean.. béste bérriz, . (c). izena. Otra vez más.. Ezidazu ori beste berriz esan belarrondokua artu nai ezpozu./ Askotan jausi izan da bizikletatik eta beste berriz be jausiko da espabillatzen ezpada.. Ik. barri.. berriz jausi, . (c). (eufemismoa.) Berriz haurdun geratu, nahi gabe.. Berriz jausi ei da. Antzualdixa pasau dau ta berriz jausi ei da. Don.. Beranduko haurdunaldiez, batik bat. ..
bárru. (-). 1. barru, barrúa. (a). izena. El interior, lo de dentro.. Baserri orrek oso barru dotoria dauka. . . barrua bia da, . (c). esapidea. Balorea behar da... gauza desatsegin bat egiteko.   Hace falta entrañas.. Barrua bia da mataderuan lan eitteko./ Andria ildda aldamenian, da bera lo trankil. Barrua bia da ortarako. .. . bárru izan, . (c). esapidea. Pelotan fueraka jokatzen denean, berriro jokura sartu.. Kakaiñara noia ta berriro barru danian abixaidazu. ... 2. barru, . (-). posposizioa. Dentro de.. Bi aste barru Karnabalak die. .. 3. bárru, bárruak. (c). Vísceras.. Ze eitten jaue mataderixan barruei?..
bándo, bándua. (c). izena. Bando municipal.. BANDUA JO: pregoia jo.. Sin. pregóe. Ik. pregóia jo.
bázkai, bázkaixa. (a). izena. Eguerdiko otordua.   La comida. bázkaittan, bázkaittatik, bázkaittara, bázkaittarako: bazkaritan, bazkaritara, bazkaritarako.   En la comida, de comer, a comer, para comer.. Bazkaittan gendela sartu zien lapurrak./ Biar tianera noia bazkaittara./ Bazkaittatik zetozela arbolia jo eben./ Ze daukau gaur bazkaittarako? . Etim.: «bazkarite», ziurrenik.. bázkai pasaría eiñ, . (b). esapidea. Bazkari arina egin edo bazkaltzeko ohitura bete.   Cumplir con el trámite de la comida, o comer ligeramente.. Itxoidazu puxkat. Bazkai pasaria eiñ da belaxe nator. .. bázkai legía eiñ, . (c). esapidea. Bazkari arina egin.   Comer ligeramente.. Ez giñuan gauza aundirik jango, baiña bazkai legia ein giñuan beintzet. . Bazkai pasaria ez da nahi eta nahi ez bazkari arina, eta bazkai legia, berriz, bai. Biak esanahi berdintsua dute baina bada diferentziatxo hori...
alanbradúra, alanbraduría. (c). izena. ALANBRADURIXA, ALANBRERIXA. Alanbrezko hesia.   Alambrada, cercado de alambre.. Beixak alanbraduria salto eta ospa ein juan.. Sin. alanbre-esi.. Ik. esi.