Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

áinbesteraiño. (b). Hasta tanto.. Ezizu esajerau, ezta ainbesteraiño eta. . Gutxiago erabiltzen diren kidekoak: onenbesteraiño, orrenbesteraiño.. Ik. áinbeste.
2. aittu, aittua. (d). izena. (Eibar.) SM E. Aditua.   Entendido, versado.. Bidian matarifia billau eben, eta a be eriotza kontuetan aittua zalako edo, gelditu erain detsa ta artu dau Kaximiron pultsua. (SM Ezten)./Gizon aittua legietan. (Etxba Eib)..
bai jauna!. (a). interjekzioa. BAI JAUNA. Sí señor.. Gaur angulak jango jittuau, bai jauna!.
3. aundi egin. (a). aditza. Crecer.. Aspaldian aundi egin da zuen mutikua. . Ik. aundíttu.
arráutza-lóka, arráutza-lokía. (c). izena. Txitarik atera ez duen arrautza.   Huevo que a pesar de ser encubado no ha producido polluelo.. Alemanak ona etorri zienian ba frentia ikusten, etzin lurrian da katalejuekin. Gu neska-mutiko mordua auzokuak, eta billatzen juau apixia arrautza-lokena. Oillolokan bat egon, da antxe usteldutako arrautza zerak. Klem. (AA BergEus 339. o.).. komentario 1
bost ardura. (b). dio-zaio esapidea. Bost axola, axola ez izan.. Bost inporta dotsa ari aman esanak, edo bost inporta dotsa ari aman esanak. .
1. bizi. (a). aditza. Vivir.. Ze moduz bizi aiz?. Ze ingozu ba, il arte bizi, . (-). esaera. Etsipena adierazten duen esaera (Lar Antz)... Munduan nai duenak luzaruan bizi, oilluekin jaiki eta txorixekin oera, . (-). esaera. (Lar Antz)... bizík, . (a). adberbioa. Bizirik.. Aizarixa bizik arrapau giñuan./ Eztakitt oiñezkero bizik egongo dan...

dón egon. (d). esapidea. Ondo bizi.   Locución ya en desuso que parece equivalente a "vivir como un señor". . Aura berez eitten zalakuen. Olaxe bizi izan zan jentia. Gaur basarrixan "don" dare danak, "don". MERTZ. (AA BergEus,33.o.).

ze démontre!. (c). interjekzioa. Ze arraio.. Bazkaixa jan nai badau berak gertau daixela, ze demontre!. Fin samarra. Emakumeek erabilia, batik bat. Gizonezkoek gehiago ze arraixo, ze puñeta eta horrelakoak..
atz-kapela. (-). Ik. azkapela.
bekárra, bekarría. (d). izena. Begiko makarra.   Legaña.. Oinddio bekarrak kentzeke nator.. bekarráik pe opa ez, . (c). esapidea. Borondate txarrekoa, gutxikoa izan.. Eztotsa iñoi bekarraik pe opa...
báskulagiñ, báskulagiña. (b). izena. (Eibar.) Armagintzako lanbideetako bat. Eskopeta-baskulak egiten dituena.   "Basculero.. Aranbeltz anaiak, baskulagiñ onenetarikuak..
agurótu. (b). du aditza. AI. Martxa azkartu, bizkortu.   Apresurar la marcha.. Ai, ai! ankia zapaldu dostazula!. ai ama!, . (a). interjekzioa. AI AMATXO!. Larritasuna adierazteko interjekzioa.. Ai ama!, labia emendatzia aaztu jat!..
agiraka egin. (-). esapidea. Errieta egin. .
1. bolara, bolaría. (b). izena. Bolada. Fruta edo barazki mota bat, esate baterako, ugari dagoen sasoia.   . Ointxe daukau tomate bolaria. . bolarán, . (c). adberbioa. Ugarialdian.. Lekia bolaran daukau. ..
bietza txupatzen egon. (-). esapidea. "Ezer egiteke egon.. Egon zaitte bietza txupatzen eta pastel barik geatuko za." (Lar Antz) .
bizixán, bizixána. (d). izena. BIZI, -XA. Minbizia.   Cáncer.. Bizixana ei dauka./ Ama gazteik il zan oso ta. Kantzerra eukiban da. Orduan bizixa esate jakon. Mertz.. Gaur egun kantzer. Mugatuan entzuten da. . Sin. lontzena, minbízi, kántzer.
amóstu. (b). da-du aditza. AMÚSTU, MOSTU. Kamustu.   Desafilar(se) un instrumento cortante. Mutikuak arrigaiñian erabili dau aixkoria ta ziero amostuta laga dau./ Segia mostu dot alanbria jota, ta pikatzera noia.. Ik. sendátu.
Asarretziak bi lan dauzka: asarretzia ta aixkiratzia. (-). esaera. (Antzuola.) (Lar Antz)..
arrántza. (b). du izena. Astoaren orroa. Baita, negar zaratatsuak.   Rebuzno. También los llantos fuertes.. Zuen astuan arrantzak guretik entzuten die.. ARRÁNTZA EI.
arto-zopa, arto-zopak. (d). Artirinezko ogi pusketak esnetan egosita, antzina ohiko jatordua.. Gero gabien arto-zopak jateko, artue egosi an da ondo gozue, e. (AA ArrasEus, 174. o.)..
ertzak il. (c). aditza. (Eibar.) Ertz zorrotz eta biziegiei lima leun batekin zorroztasuna kendu.  Matar aristas, chaflanar. Lima legunagaz ertzak ilda lagaixozuz..
Artuko neuke nik orren ertza. (d). esapidea. Gustora hartuko nukeela horren egoera, kategoria, dirua... Baita, orrek nere ertza, edo, arek orren ertza, etab. .
féros, ferósa. (d). adjektiboa. (Antzuola., Oñati.) Indarrez datorren landare, pertsona edo animalia. . "Artua feros dao." (Izag Oñ)./ "Feros dator: Viene con fuerza una planta." (Izag Antz)..