Skip to main content

Adjektiboak

  • ankáoker, ankáokerra. (a). adjektiboa. Hankak okerrak dituena.   Patizambo.. Do-re-mi, anka oker ori, fa-so-la, zuzendu zaiola. Klem. (c). esr. Ume hanka okerrei, broma giroan, kantatu ohi zitzaiena gure umetan. . Sin. ankábiur.
  • ankásendo, ankásendua. (c). adjektiboa. Hanka lodiak dituena.. Sin. zankósendo.
  • ankázabal, ankázabala. (b). adjektiboa. Hankak oso zabal botatzen dituena.   El/la que camina con los pies muy abiertos.. Jesus Aranzabal, lepoluze ankazabal esan ohi genuen txikitan. Jesus Aranzabal, «Irukutxo», Angiozarko karrerista, gure idoloa zen. .
  • 2. anpólai, anpólaixa. (d). adjektiboa. Neska ederrez esan izan da anpolaixan modukuak direla eta horrelakoak. . Neska anpolarixa dago zuen alabia. (Etxba. Eib.)..
  • 2. ánpor, anpórra. (d). adjektiboa. Pertsona gizen eta baldarrari esan ohi zaio.   Dícese de la persona gorda y torpe.. Aspaldixan ikusi barik neukan Pedro, eta aura dago anporra, aura..
  • 1. antiguál, antiguála. (c). adjektiboa. ANTIGUALEKÚA. (C). Antzinako erakoa. Modatik eta erabileratik aspaldi pasatua.   Anticuado, -a.. Oinddio be sotaniakin dabill ori? Ori da pertsonia antiguala./ Oiñddio ik antigualeko mentalidadia daukak./ Andra-gizon koittau arek pe ondo antigualekuak die. .
  • 2. antigual, antiguála. (c). adjektiboa. Antzinakoa.   Antiguo, -a.. Gauza antigualak saltzeittue denda orretan./ Erretratu antigualak ikustia gustatze jakuela ta. Eli./ Antigualeko gauzak gustatze jako./ Antigualeko moduan dauke sukaldia./ Galdara orrek antigualekuak die. . Ik. aintxiñáko.
  • ántzu, antzúa. (c). adjektiboa. Umerik egiten eta esnerik ematen ez duen aberea edo pertsona. Antzutasuna pasakorra edo betirakoa izan daiteke.   Estéril. Animal o persona que no pare y no da leche.. Ardi antzuak aparte dauzkau./ Bei ori antzua da eta okelara saldu biakou./ Piñu zurixa dago an, piñu zurixa urtebetekua, da antxe dakadaz oiñ antzuak. Enr.. Pertsonei buruz erreparoz erabiltzen da. . ántzu egon, . (d). Antzutasun egoeran egon. Baita, aberea ernari ez egon estali berria izan arren.. Lelenguan eztok jakitten; gero bai: “ernai dago ero antzu dago”. Don.. Ik. ernári, bueltau..
  • aóbero, aóberua. (b). adjektiboa. Exajeratzeko ohitura duena.   Exagerado, -a.. Zazpi kiloko erbixa arrapau zebala esan juan aobero arek./ Kontulari ona da, baiña aobero xamarra..
  • aófiñ, aófiña. (b). adjektiboa. Mokofina.   De paladar exquisito, gourmet.. Onetik bakarrik jaten dau aofiñ arek..
  • aózabal, aózabala. (b). adjektiboa. Esan behar eztakoak edo ganoragabekokeriak esaten dituena.   Imprudente en el hablar.. Eziozu kasoik eiñ, aozabal utsa da ta.. aozabalik egon, geratu, . (c). esapidea. Txundituta, liluratuta egon, geratu.. Aozabalik egon giñustan denpora guztia Azoreetan ango paisajiakin...
  • ao zatarréko, ao zatarrekúa. (c). adjektiboa. AO ZATAR. Malhablado, -a.. Erdeldun orrek e, ao zatarreko jentia dala, beti maldeziñua ta, zea ta. Don./ Ao zatarra don auraxe be ba, solamentian. . Sin. min zikiñeko.. Sin. mín zatarréko. Ant. mín garbíko.
  • 1. apáiñ, apáiña. (d). adjektiboa. Txukuna, dotorea.   Elegante.. Oso gizon apaiña zan. . Gutxi erabilia. Adberbio gisa gehiago. . Sin. dotóre, txukun.
  • 1. apal, apala. (d). adjektiboa. Makurra, bajua. Zenbait hitz konposatutan ia bakarrik.   Gacho, bajo. Casi exclusivamente en ciertas palabras compuestas.. Behi izen oso erabilia da «Apala», adarrapalei ematen zaiena.. Ik. belárriapal, adárrapal. bélarrixak ápal-ápal eindda, . (c). esapidea. Con el rabo entre piernas.. Frontoian diru guztiak galdu ta belarrixak apal-apal eindda urten giñuan. ..
  • 2. apal, apála. (c). adjektiboa. Umila.   Modesto, -a.. Oso mutil jatorra da, apala ta langillia.. Adineko jendeak normalean umill erabiltzen du eta gutxitan apal. .
  • apárt, apárta. (b). adjektiboa. Ederra, bikaina.   Estupendo, -a, hermoso, -a, extraordinario, -a.. Everestera joateko aukera aparta izan neban, baiña pasaporteik ez./ Beixa aparta daukau saltaixan./ Aurtengo udia ezta apart-aparta izan. . Mugatuan ia beti..
  • 2. aprezíau, apreziáua. (b). adjektiboa. Apreciado, -a, estimado, -a.. Sasoi artan oso apreziaua zan oillaskua./ Ezta oso apreziaua errixan..
  • 1. aprópos, apropósa. (b). adjektiboa. Egokia, aukerakoa.   Idóneo, -a, adecuado, -a.. Oixe da zuretako abrigo aproposa./ Egualdi aproposa dago plaiarako.. aproposéko, aproposekúa. (c). Aproposen esanahi berarekin inoiz entzuten bada ere, ez dakit hiztun txarrena eta berri samarra ez den.. Aproposeko egualdixa tokau jakun Italian./ Aura izango litzake alkate aproposekua.. Sin. aukeráko, egoki..
  • apúrkor, apúrkorra. (c). adjektiboa. Erraz apurtzen dena. .
  • araetsu, araetsua. (c). adjektiboa. ARETSU (EIB.). Arenoso, -a.. Ango ariatza, aretsua; are garbi fin-fiña mariaberan, urriñeraiñok. (Etxba Eib). .
  • ardiérren, ardierréna. (c). adjektiboa. Beti atzean gelditzen denari esan ohi zaio. Artaldekoa gogora ekarriz, jakina.   "Se dice del último, del que demora, del que queda rezagado." (Etxba Eib).. Emen dator, alakon baten, gure ardi-errena.. Azen.: ardíerren ere bai..
  • ardigáldu, ardigaldúa. (c). adjektiboa. Bakartia, inori jaramon asko egin gabe ibiltzen dena. Artaldekoa gogora ekarriz, jakina.   Persona solitaria, que no hace mucho caso a los demás. . Nun ete da gure ardigaldua?.
  • ardurátsu, arduratsúa. (b). adjektiboa. Responsable, cuidadoso, -a.. Zure semia oso arduratsua da ikastolan.. Ant. ardúrabako.
  • árgal, argála. (c). adjektiboa. Flakoa, mehea.   Flaco, -a, delgado, -a, esmirriado, -a.. Luzia ta argala da.. Gutxi erabilia. Bere lekuan flako edo igar esan izan da. . fiua/ezpala baiño argalaua izan., . (c). esapidea. Oso argala izan...