Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

égon. (-). aditza. 1. egon, . (a). da aditza. Estar.. Egon ari presente etorri artian Bixente, . (-). esaera. "Bertantxe geratu." (Lar Antz)... Dagona dago, eztagona balego, . (c). esaera. .. banenguan ba ni, . (c). esapidea. Harrituta nengoen.. Banenguan ba ni... Zeozegaittik etzan aspaldixan etortzen. .. (geldi) egotekua ez izan, . (-). esapidea. Oso aktiboa izan.. Jesus! ori be ezton egotekua. ... 2. egon, . (a). da aditza. Haber.. Tonto asko dago. .. 3. egon, egóna. (c). izena. El estar, la inmovilidad.. Zuri egona etxatzu komeni; ibilli egin bia da, ibilli./ Egonak eztauka gauza onik./ Kartetan ibilli ga residentzian, da... egonetik egonera gatoz. . Egonak egonguria eta abadiak ezkonguria, . (d). esaera. .. egonian egon, . (c). esapidea. Egon, azpimarratuta.. Guk ze eingo dou ba onezkero... egonian egon./ Egonian egonda eztago ezer. .. egonían, . (c). adberbioa. Inmovil.. Atsalde guztia egonian pasau dogu. ...
égo, egúa. (a). izena. Ala.. Eguak zabalik dago oillarra. .
egizále, egizalía. (c). adjektiboa. Egia maite duena.. Egizaliak baga esan daigun egixa. .
égixetan. (-). adberbioa. Benetan. Oraingo umeen asmazioa, gurasoei benetan besterik ez baitiete entzun.   Vocablo inventado por los niños en sustitución de benetan.. Egixetan, egixetan; andereñuai ura bota dotse./ Eztakitt egixetan ala brometan esan daben.. Sin. bénetan.
egósi. (-). 1. egosi, . (a). da-du aditza. Cocer(se)... 2. egosi, . (b). da-du aditza. (Leintz.) Guisar.. Okela egosixa afaltzeko. ..
egostura, egosturia. (-). izena. (Leintz.) EGOSTU, -UA (EIB.). "Escocedura.. Ainbeste ibiltzekin egostuak egin jakoz..
éguardi, éguardixa. (a). izena. Eguerdia.   Mediodía. Eguardixan zuenera najatok bazkaltzera.. Azen.: eguárdi ere bai. .
égun. (-). 1. egun, egúna. (a). izena. Día.. eguna sartu, . (-). .. eguna joan, eguna etorri, . (b). esapidea. Denbora iragan arren... . Eguna joan, eguna etorri, eta beti berdiñ. .. eguna argittu, . (-). aditza. Amanecer. . Sin. eguna zabaldu.. egun birik beiñ, . (-). . Ik. bi.. egun argiz, . (b). izena. A la luz del dia.. Oiñ egun argiz eitten da lapurretan.. Hilarik ARGIZ dio. Gero argiz etxera, e, aremaittakorako etxera. .. egunian baiño egunian, . (c). esapidea. Gero eta.. Egunian baiño egunian polittaua zare. .. egunez, . (a). adberbioa. EGUNAZ. De día. EGUNAZ dakar Toribiok:. Egunaz zaldun eta gabaz txarri, aundiki askon izatia. .. eguna zabaldu, . (b). Eguna argitu. . Eguna zabaldu orduko asi giñan lanian. . Sin. eguna argittu... 2. egun, egúna. (b). izena. Urtebetetze eguna.   Día de cumpleaños.. Zure egunian Lasara joan biou bazkaltzera. . Nere, zure... eguna.. Sin. urtébetetze égun, urte. Ik. nére..
Euakitzeko trunboia berrogei eguneko eurixa. (-). esaera. (Lar Antz)..
eguén sántu egun, eguén sántu egúna. (b). Jueves Santo..
éguen, éguena. (b). izena. EUEN. Osteguna.   Jueves . Eguén Zúri egun, Eguén Zúri eguna. (c). izena. EGUÉN GIZEN EGUNA. Jueves de Carnaval, Jueves Gordo. .. eguén sántu egun, eguén sántu egúna. (b). Jueves Santo...
eguárdiarte, eguárdiartia. (d). izena. Goizeko hamarrak ingurutik bazkari arteko tartea. .
eguásten, eguástena. (b). izena. Asteazkena.   Miércoles. Eguastenian Bilbora najoiak.. Gaur ume eta kaletar askok euskara batuko egun-izenak erabiltzen dituzte eta ez dakite eguasten, eguen edo eguakitzek zer esan nahi duten ere. .
eguardión. (c). interjekzioa. EGUARTEÓN. Eguardiko hamabiak aldetik bazkal ordurarteko agurrak. Ez dira asko entzuten. Egunon da esanagoa garai horretan ere..
egosi-usaiñ, egosi-usaiña. (d). izena. Lixiba egin ondoren arropak ateratzen zuen usaina.   El olor de la ropa recien lavada a la antigua usanza.. Arek pe egoste zien e, antxe. Egosi-usaiña, usaiña ederra etaratze eben. Juana. .
2. egosi. (b). da-du aditza. (Leintz.) Guisar.. Okela egosixa afaltzeko. .
Eguén Zúri egun, Eguén Zúri eguna. (c). izena. EGUÉN GIZEN EGUNA. Jueves de Carnaval, Jueves Gordo. .
1. egosi. (a). da-du aditza. Cocer(se)..
1. egun, egúna. (a). izena. Día.. eguna sartu, . (-). . 1. eguna sartu, . (c). esapidea. Eguna ilundu.. Udan eguna berandu sartzen dau. .. 2. eguna sartu, . (c). esapidea. Eguna lanean igaro.. Etxera nentorren fabrikan eguna sartuta.... eguna joan, eguna etorri, . (b). esapidea. Denbora iragan arren... . Eguna joan, eguna etorri, eta beti berdiñ. .. eguna argittu, . (-). aditza. Amanecer. . Sin. eguna zabaldu.. egun birik beiñ, . (-). . Ik. bi.. egun argiz, . (b). izena. A la luz del dia.. Oiñ egun argiz eitten da lapurretan.. Hilarik ARGIZ dio. Gero argiz etxera, e, aremaittakorako etxera. .. egunian baiño egunian, . (c). esapidea. Gero eta.. Egunian baiño egunian polittaua zare. .. egunez, . (a). adberbioa. EGUNAZ. De día. EGUNAZ dakar Toribiok:. Egunaz zaldun eta gabaz txarri, aundiki askon izatia. .. eguna zabaldu, . (b). Eguna argitu. . Eguna zabaldu orduko asi giñan lanian. . Sin. eguna argittu..
egun birik beiñ. (-). Ik. bi.
egun argiz. (b). izena. A la luz del dia.. Oiñ egun argiz eitten da lapurretan.. Hilarik ARGIZ dio. Gero argiz etxera, e, aremaittakorako etxera. .
2. erasan eiñ. (c). dio aditza. (Oñati.) ERASANDU (LEIN.). "Resentirse de algo, de un esfuerzo o de un exceso, por ejemplo.. Asko erasan xao orri: la enfermedad le ha hecho mucho efecto." (Izag Oñ)./ Karriuen geratu be ein barik ibiltten gitzuan gu. Gero erdixetan erasandute, baiña jarri horretaiko pegau gorrixetako bat eta aurrera. (AA ArrasEus, 224. o.)..
drógan. (c). adberbioa. Istilutan.. Goiko andra-gizonak beti drogan dabitz..
dulduríxo, duldurixúa. (c). izena. DUNDURIXO. Dundurioa.   Zumbido en el oído.. Egundoko duldurixua daukat ezkerreko belarrixan. .