Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

duenda, duendia. (d). adjektiboa. Saltsera, endredatzailea; bazterrak nahasten dituena. (Emakumeez). Gu bakian bizi gaittun eta alako duendarik etxonagu biar emen. .
dudáko, dudakúa. (b). izenlaguna. Dudoso, incierto.. Gaur dudako egualdixa daukau./ Lagun onak pe ein nittuan baiña geixenak dudakuak. . Sin. dudóso.
dudóso, dudosúa. (b). adjektiboa. DUDAKO. Dudoso, incierto. Oso seguru ezagutzen ez ditugun perretxikuez ere esaten da.. Poltsa baten perretxiku onak ekarri dittugu ta bestian dudosuak. . Sin. dudáko.
2. dultze, dultzia(k). (-). izena. Gozokia(k).   Dulce(s).. Zela gustatzen jakon dultziak. . Ik. gozo.
dultziña. (-). Ik. dúltzaiña.
dundurixo. (-). Ik. dulduríxo.
dúnba, dúnbia. (b). izena. Intxarri handia.   Cencerro grande.. Gabaz entzuten da zaldixen dunba-otsa./ Dunbia aundixa da, dunbia ba puxkat tripia, ta muturra estua eukitzen dabena. Luis.. Ik. íntxarri, árran.
dudáu. (a). du aditza. Dudar.. Aukeria jarri zotsenian etzeban asko dudau. .
2. -dun. (b). atzizkia. Sufijo que indica repartidor de.. Ardauduna ezta etorri./ Esneduna goizeko zazpiretan zeuan atian. . Zenbaitetan, arrainddunen esate baterako, dendari edo saltzaile ere bai.. Ik. esnédun, ardáudun, arráinddun.
1. -dun. (a). atzizkia. Atzizki posesiboa.. Bota ebilladunekin ibiltzen da. .
gabón-bátze, gabón-bátzia. (c). izena. Ik. gabon-éske.
Probaua ikisixa baiño obe. (-). esaera. (Antzuola.) (Lar Antz). Probatzen dena ikasten dena baino baliogarriagoa dela..
andakatik mundakara ibilli. (-). esapidea. "Galduta edo noraezean ibili." (Lar Antz). . Sin. nunbaittetik nunbaittera.

átai, átaixa. (a). izena. Ataria.   Portal, atrio.. Gaur ataixan bazkalduko dou, freskuao egongo ga ta.. Ateaurreari ere deitzen diote batzuek: Ataixan zeren freskuran prixa barik. RSBAPen hiztegi proiektuan (Ik. sarrera eta bibliografia) zera topatu dugu: "La voz simple aria con la significación de zaguán, o entrada de una casa, solo es corriente y se entiende en Vergara (o lo menos en Guipúzcoa) siendo así que la voz compuesta Ataria es usual en todo el País Bascongado, para significar la puerta principal o frente de la casa, de manera que para expresar que un hombre se halla a las puertas de su Casa, se dice: atarian dago. De la observación del siginificado de la voz simple Arija, compuesta de de ate Puerta, y arija Zaguán, se colige que la voz simple arija es lexitimamente Bascongada y debe extenderse a todos los Dialectos en la misma significación que tiene en Vergara." Gure lagun baten amamak erabiltzen omen zuen arixa atari esateko. (Soraluze). .

áma, ame, amía. (b). izena. Abereen ama.   La madre, tratándose de animales. . Txaltxo ori bere amian billa dabill, gosiak dago ta./ Amiai segika dabill billotxa./ Batzuk mimosuak izeten die oso. Beren amiana bakarrik (edaten dute). Luis.. Inoiz, ironiaz, honako esaldia esan ohi da pertsonei buruz: Eztakitt zeintzuk dien okerrauak, umiak ala amiak. Gurasoak umeak baino txarragoak direla edo.. Umiei eta amiei mimuak gustatze jakue, . (-). esaera. "Gazteleraz:  'el perro y el niño donde hay cariño'." (Lar Antz). ..
3. apárato, -u, apáratua. (c). izena. (adierazkorra.) Bicho, elemento.. Aparato ederra eindda ago i!.
alper-ibillera. (-). Ik. alperréko, alpér-bíaje.
amágiñarréba, amágiñarrebía. (c). izena. AMÁIÑARREBA. Suegra.. Gutxi erabilia. Suégra, -ia entzun ohi da.. Ik. aittágiñarreba.
déspiste, déspistia. (a). izena. Despiste. .
1. destartalau. (a). da-du aditza. Destartalar(se).. Destartalauta laga giñuan kotxia. .
2. destartalau, destartaláua. (a). adjektiboa. Destartalado, -a.. Bizikleta destartalau batekin ibiltzen da. .
destatu, destatua. (-). izena. (Antzuola.) "Ia galduta dagoen hitza, egurra neurtzeko kubikoa erabili aurreko neurria." (Lar Antz).
desténplau. (b). da aditza. Destemplarse.. Janda gero destenplau ein naiz. .
destartálau. (-). 1. destartalau, . (a). da-du aditza. Destartalar(se).. Destartalauta laga giñuan kotxia. .. 2. destartalau, destartaláua. (a). adjektiboa. Destartalado, -a.. Bizikleta destartalau batekin ibiltzen da. ..