esapidea
- esnebitsetan bizi. (c). esapidea. Erraz eta arazoetan sakondu gabe bizi.. Sin. ur gaiñeko bitsetan bizi.
- esnetsu eta zopatsu ezin da. (-). esapidea. "Dena ezin da. Gazteleraz: 'soplar y sorber no puede ser'". (Lar Antz).
- ésperuan égon. (c). esapidea. Haurdun egon emakumea. Estar embarazada la mujer. Enterau za? Esperuan ei dago Basotxoko neska gaztia. . Baita UME ESPERUAN..
- éspillua etara. (d). esapidea. Errementaritzan, oso akabera fina eman piezari, ispilua bezala utziz.. Da orduan an berotze nittuan, da martilluan tirotu ta lenengo agua etara, da gero espillua etara. Bix. .
- estímauta dago, baiña.... (c). esapidea. Eskerrikasko, baina.... Estimauta dago, baiña gaur ezin ddot zuenera bazkaltzera joan. .
- estráiñauta égon. (a). esapidea. Harrituta, txokatuta, egon.. Estraiñauta nago zela eztan zarataka asi..
- estu artu. (c). esapidea. Ik. lárri ártu.
- éstu-estúan. (c). esapidea. En caso extremo.. Orrek zigarruai lagatzia baiño naixao leuke, estu-estuan, janai lagatzia.. Ik. estúasunian.
- estúasunak émon. (b). dio esapidea. Larriak eman, larritu. Apurarse mucho.. Estuasunak emon zotsanian bentanatik salto ein zeban. .
- estúdixuak éuki. (c). esapidea. Tener estudios.. Etzeukan estudixoik pe ta errekauak eitten asi zan..
- estutúa émon. (c). esapidea. Hacerle pasar un momento de apuro.. Bidera urten da egundoko estutua emon zotsan neskiai iguingarri arek. .
- 2. eta konpañia. (-). esapidea. Eta besteak. Y compañía. Ze moduz Pedro ta konpañia?/ Uste juat karnazerua ta konpañia ziela atzo zarataka ibilli zienak..
- eta ze bendezíño!. (c). esapidea. ETA ZE BENDEZÍÑO. ..ni qué puñetas. —Poliza bat falta jatzu. —Ze poliza ta ze bendeziño! Beti igual!. Ik. eta ze otxókuarto!, eta ze prosozíño!.
- eta ze otxókuarto!. (-). esapidea. Ni qué puñetas! Haserretutakoan esan ohi da.. Ze afari tta ze otxokuarto, gaur kastigauta urten barik!/ —Aitta, elaua. —Ze elau ta ze otxokuarto, gero eztarriko miñez ibiltzeko.. Sin. eta ze prosozíño!.
- etenéko lana. (-). esapidea. Lan itzela. Zera dio Joana Joxepak:. Bedar txarrak loria igual etaratzen zeben, da, arek batzen-da, eteneko lana eoten zan emen. .
- etsipéna artu. (c). esapidea. Tomar con resignación, aceptar la desgracia.. Oin zuk etsipena artu ta pare bat illabete oian geldi-geldi./ Ba ei daki ze daukan baiña etsipenik artu ezindda ei dabill. .
- etsipéna emon. (c). esapidea. Dar por descontado el final (triste).. Mediku guztiak etsipena emon i dotse. .
- etxando birutas!. (b). esapidea. ETXANDO BETUN!, ETXANDO KAFE!, ETXANDO TXIMISTAS!. Oso azkar, bizkor.. Banajoiak etxando birutas!.
- etxe-érre éske ibilli, etxe-érre éske etorri. (c). esapidea. ETXE-ERRE BATZEN. Etxea erre zaielako baserriz baserri diru eskean ibili.. Zeiñ zan etxe-erre eske etorri dan ori?/ Len sarri agertzen zan jentia baserriko atera etxe-erre eske. .
- etxeko austrapúa izan. (d). esapidea. ETXEKO AUSTROPÚA IZAN. Etxeko guztien kulpak edo akatsak bere gainera erori.. I izengo aiz zuen etxeko austropúa. Don. .
- etxéko eiñ. (c). esapidea. ETXEKÓTU. Etxeko bihurtu.. Urtetan tian etxian bizi arren sekula etzan etxekotu./ Urtetan tian etxian bizi arren sekula etzan etxekotu. . Sin. etxekótu..
- etxerako modukua izan. (c). esapidea. Familiako kide izateko egokia izan.. Etxerako moduko neskia dok eta ez litzakek iretzako gaizki etorriko. (SM Zirik). .