izena

  • díru, dirúa. (a). izena. Dinero.. Diruak txakurrei be dantzan eraitten ei dotse, . (c). esaera. Diruak mundu guztia pozten du. Txakurraundiak (txanponak) txakur dantzari baten irudia zuen antzina. (Lehoia zen, baina jendeak txakurtzat zuen) .. Diruak erakusten dau biziua, . (-). esaera. Esaera (Lar Antz)... Diruak dirua itten dau, . (-). esaera. (Lar Antz)... Dirua dirua dagon lekura juten da, . (-). esaera. (Antzuola.) (Lar Antz)... díruak eiñ, . (c). esapidea. Dirutu.   Hacer fortuna.. Galeperrekin urte gutxixan diruak eittue.. Ik. dirútu.. dirúa aurrerátu, . (-). . 1. dirua aurreratu, . (a). aditza. Ahorrar dinero.. Urte guztian eztot txakurtxikirik aurreratu.. Aurreratu soilik ere bai. .. 2. dirua aurreratu, . (b). Adelantar, pagar por adelantado, dinero.. Lendik dirua aurreratuta daukenak oiñ eztabe pagau biar. ... diru xe, diru xeia. (c). "Diru sueltoa, txanponak.. Gero etorriko jat pagakizun bat eta laga idazu diru xeia... dirú-truk, . (c). adberbioa. Diruz ordainduta.. An erozer topau leike diru-truk. .. dirútan, . (c). En dinero.. Erdixa dirutan eta beste erdixa jenerotan pagau notsan. .. dirúra jarri, . (c). esapidea. Dirura ohitu, diruzaletu, diru truke egin guztia.. Oingo politikuak ziero dirura jarritta dare. .. dirua eskuan, . (b). adberbioa. Al contado.. Dirua eskuan dabillenak, gauza guztiak dittu merkiago. (Etxba Eib) ..
    díru
  • 1. diru-gose, diru-gosía. (c). izena. Avidez de dinero, codicia.. Beste taberna bat zabaldu dabela? Jesus, familixa orrek dauka diru-gosia. .
    diru-gose
  • diru-pápel, diru-papéla. (c). izena. Billete de dinero.. Diru-papelak almuada barruan ezkutatzen zittuan. .
    diru-pápel
  • diruáldi, dirualdíxa. (b). izena. Diru bolada.. Urrengo dirualdixan kotxia erosi biot. .
    diruáldi
  • dirubíde, dirubidía. (c). izena. Dirua irabazteko bidea.. Orrek dirubidia ikusten badau ezta atzera begira egongo. .
    dirubíde
  • dirúdun, dirudúna. (b). izena. Aberatsa.   Rico, -a, adinerado, -a.. Andria diruduna artu zeban. . Ant. dirútsu.
    dirúdun
  • dirúketa, dirúketia. (c). izena. Dirutza.. Liburuetatik eztau diruketa aundirik etarako.. Sin. dírutza.
    dirúketa
  • dírutza, dírutzia. (c). izena. Diru kopuru handia.   Gran cantidad de dinero.. Nere poltsikuak errejistatzen baittuk eztok topauko dirutza aundirik. . Sin. dirúketa.
    dírutza
  • dísgusto, dísgustua. (a). izena. DÉSGUSTO. Disgusto.. Disgustoka il zeban ama./ Eskolara be batzuk gustora joaten dia, beste batzuk desgustora. Enr. .
    dísgusto
  • disímulu, -o, disímulua. (a). izena. Disimulo.. disímuluan, . (a). adberbioa. Con disimulo.. Disimuluan atzetik joan eta egundoko sustua emon notsan. ..
    disímulu, -o
  • disoluzíño, disoluziñúa. (c). izena. Pegamento (cola de contacto) para arreglar pinchazos.. Disoluziñuai puxkat sikatzen laga bia jako partxia jarri aurretik. .
    disoluzíño
  • 1. dispárate, dispáratia. (a). izena. Disparate.. Ezik esan disparateik. .
    dispárate
  • distinzíño, distinziñúa. (c). izena. Bereizketa.   Distinción.. Olako gauzetan distinziñuekin ibiltzia zatarra da. .
    distinzíño
  • dizíenbre, dizíenbria. (b). izena. Diciembre.. Ik. abendu.
    dizíenbre
  • dobládillo, dobládillua. (b). izena. Dobladillo de una ropa.. Ik. íxur.
    dobládillo
  • doillorkeríxa, doillorkerixía. (d). izena. Doilorraren ekintza.   Ruindad.. Doillorkerixa ori eztosku eingo orraittio. .
    doillorkeríxa
  • doke joku, doke jokua. (-). izena. (Arrasate.) DOKE. Arrasaten orain dela gutxi arte Aste Santuetan jokatzen zen jokua: laban bat (edo antzeko zerbait) sartzen zen lurrean, atzean errektangulu txiki bat marrazten zen, eta metro batzuk urrunduta burdinazko fitxa borobil batzuekin jo behar zen labana, edo eta fitxa errektangulu barruan utzi. Ez bata eta ez bestea egin ezean, "karkabal" esaten zen..
    doke joku

  • dolára, dolaría. (c). izena. Sagardoa egiteko prentsa. Lagar. Sardaua eittera goiaz Esperantzara Luisek dolaria ipiñi dau ta. . Ik. éstra, prensa.

    dolára
  • domadóre, domadoría. (b). izena. Domador. Lehoiena, batik bat.. Leoiak domadoria jan zeban. .
    domadóre
  • dómeka, dómekia. (a). izena. Igandea.   Domingo. .
    dómeka
  • dómiña, dómiñia. (d). izena. (Eibar.) Medalla.. Domiñia urrezko katiagaz bialdu detsa andregeixari. (Etxba Eib) .
    dómiña
  • domínistiku, domínistikua. (b). izena. Estornudo.. Doministiku baten pasau dot goiza. . komentario 1 doministikuka, . (b). adberbioa. DOMINISTUKA. Estornudando.. Ordu erdi daroiat doministikuka./ Osasunerako oso ona doministuka eittia, e. Juan. .. doministiku eiñ, . (b). du aditza. Estornudar...
    domínistiku
  • 1. dornu, dornúa. (d). izena. Aleei (baba, gari, arto...) hautsa kentzeko erabiltzen den burdinazko tramankulu handia. Manibelari eraginez funtzionatzen du.   Aventadora mecánica.. Dornua nere akorduan etorri zan Laudatzera. Lenao galbae aundixak izate zien, “artza” esate otxen, alanbrezko zea aundi batzuk. Aniz.. Angiozarren zen dornu-fabrika. Angiozarren zuan fabrikia orrena. Amendik Arabaa-ta Burgosera-ta saltzen zuan. Industria inportantia izen zuan Angiozar dornuak eitten. «Dornugilliana», oinddio be... «Dornugillianekua» esate akuan familixiai. Don. .
    dornu
  • 2. dornu, dornúa. (d). izena. TORNO, -U. Haria egiteko makina, goruetako makina. Egurrezkoak edo burdinazkoak izaten ziren.   Torno, rueca mecánica.. —Narbaiza Azpikuan nik ezautu nebana zan burdiñazkua, egurrezkua lenao, eta esate zaban Juana Joxepa zanak askoz obia zala egurrezkua, eta uste dot erre ein jakuela; arek su artu sukaldian ero eztakit zer, da erre ein jakuen, da gero burdiñazkua, da kriston aldia zeuala esaten zeban. —Orren izena? —Tornua, tornua, ta beste batzuk, lania eitteko makiñia. Hil. . Sin. gorúetako mákina.
    dornu
  • 3. dornu, dornua. (-). izena. (Eibar.) "Tornillo de banco.   Laneko bankuari edo mahaixari oratuta, esku-biharretarako, limarixak edo ajustadoriak pieziari oratzeko darabixen erreminttia." (SB Eibetno).
    dornu
Subscribe to Bergarako euskara