Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

maniféstau. (d). da aditza. Quedar en evidencia.. Batzuk ez i eben nai, aldameneko tabernakuak eta; eta arek ei eukan eskolako giltza. Lelengo giltzik emon nai ezta ta. Bueno, bere burua manifestauta geratu, besteik ezebe eziñ eiñ errixan kontra baiña. . Ikusten dugunez, bere burua manifestauta, dio Hilarik jaso dugun adibide bakarrean..
1. maníbel, manibéla. (a). izena. Manivela.. Manibelai eraindda arrankatzen zan auto aura. .
maníbel. (-). 1. maníbel, manibéla. (a). izena. Manivela.. Manibelai eraindda arrankatzen zan auto aura. .. 2. manibel, manibéla. (a). izena. Manillar.. Manibela okertu jako bizikletiai.. MANIBEL BAJ..
3. mangáu, mangáua. (c). izena. Cansancio, agotamiento a causa de un gran esfuerzo.. Nik artu dot mangaua trastiak azkenengo pisura jasotzen. .
mangáu. (-). MANKAU. 1. mangáu, . (c). da aditza. Leher egin.   Agotarse, hacerse polvo.. Fubolian ibilitta ziero mangauta aillegau zan etxera./ Ordurarte ondo, baiña Elgetan gora mangau nitzan. . MANGAUTA, gehienbat.. . mangáuta, . (-). adberbioa. Leher eginda.. Ik. ukatu, étenda... 2. mangáu, . (d). du aditza. MANKAU. Jipoitu, tratu txarra eman norbaiti.   Maltratar, golpear a alguien.. Ze deretxo daukazu ola gure umia mankatzeko./ Egon trankil, eztot mankauko ta.. Ia galdua erabilera honetan.. Ik. matrákau.. 3. mangáu, mangáua. (c). izena. Cansancio, agotamiento a causa de un gran esfuerzo.. Nik artu dot mangaua trastiak azkenengo pisura jasotzen. ..
mangá-mútur, mangá-múturra. (c). izena. El orillo de la manga.. Manga-muturrak koipetuta dauzkazu. . Azen.: manga-mútur, manga-mutúrra ere bai..
mangáda, mangadía. (d). izena. Abelgorri edo zaldien eskorta handia.   Redil de vacuno o caballar.. Ganau-taldiak dauzkenak pa mangadia esate otxek, ganaua dominatzeko, manejatzeko, mangadak. Don. . Ez dut beste inoiz entzun.. komentario 1
mánta. (-). 1. mánta, mántia. (a). izena. Manta.. Ik. kóltxilla. . mantia euki, . (-). esapidea. "Sukarra izaten denean izaten den gorputzaldi txarra, buru astuna.. Aspirinia artu bikot, manta edarra daukat eta." (Lar Antz) .. . mánta emon, . (c). esapidea. Neska-mutikoen artean, paliza eman, jo.   Pegar un grupo de niños a otro grupo o a otro niño.. Kontuz ibilli ari Uberako mutikuekin, bestela manta emongoske ta. ... 2. mánta, mántia. (c). izena. Familiako bat hiltzen zenean elizan ipintzen zen zapi beltza.. Ik. mantá-jásotze..
mantékilla, mantékillia. (a). izena. Mantequilla.. Ik. gúriñ.
mántatxo, mántatxuak. (c). izena. Haur txikiak biltzeko mantak.. Manta soilik ere esaten zaie.. Ik. páxa, zapi.
mantar, mantarrak. (-). izena. (Antzuola.) Belaunperaino iristen ziren polaina antzekoak, baina artilezkoak. Kapaginek egiten zituzten. . Mantarrak zien ankan batu, da galtzian mouan sartzeko etzianak, arek sekatzeko ta errezao izete zien, da arek usatze zittuan lengo zarrak. Industria auraxe zan kurtiderixia baiño lenao Antzuelan, kapaiña." (Lar Antz) .
mántara joan. (c). esapidea. MÁNTIA SERBÍDU, MANTIA SERBITZERA JOAN. Mantaren aurreko aulkira joan meza entzutera.. Eibarren asientua. (SB Eibetno). .
mantá-jásotze, mantá-jásotzia. (c). izena. Norbait hiltzen zenean, elizan, Uberan behintzat, manta beltz bat jartzen zen kandelekin-eta etxeko emakume baten aulkiaren aurrean. Urtea betetakoan urte-mezarekin batera manta-jasotzea egiten zen, manta kentzea, alegia.   La retirada de la manta, al año de colocarla en la iglesia por la muerte de un familiar.. Manta-jasotzia zuan, bat iltze zanian elizan manta beltz bat ipintze zuan, urte guztian meza-nausittan, kandelekiñ-eta an egotia; eta gero urtia kunplidutakuan ba manta-jasotzia, urte-meza moduan ero. Klem. . mántara joan, . (c). esapidea. MÁNTIA SERBÍDU, MANTIA SERBITZERA JOAN. Mantaren aurreko aulkira joan meza entzutera.. Eibarren asientua. (SB Eibetno). ..
2. mánta, mántia. (c). izena. Familiako bat hiltzen zenean elizan ipintzen zen zapi beltza.. Ik. mantá-jásotze.
mankulu. (-). Ik. bánkulu.
mantia euki. (-). esapidea. "Sukarra izaten denean izaten den gorputzaldi txarra, buru astuna.. Aspirinia artu bikot, manta edarra daukat eta." (Lar Antz) .
manténdu. (-). 1. mantendu, . (b). da-du aditza. Elikatu.   Alimentar(se).. I mantendu biar abenak pe etxaukak lan edarra./ Italianuak ixa pastiakin bakarrik mantentzen die. . . mántentze aldéra, . (c). Mantenuaren truke. . Sorgiña i zan Bitorianatxo ori, lanian ibiltze i zan etxeik etxe mantentze aldera. Ben. (AA BergEus, 338. o.).... 2. mantendu, . (b). da-du aditza. Mantener(se).. Franco berrogei urtian mantendu zan poderian./ Arek eztau esana mantendu.. Erabilera hau berri samarra izan daiteke...
mánta emon. (c). esapidea. Neska-mutikoen artean, paliza eman, jo.   Pegar un grupo de niños a otro grupo o a otro niño.. Kontuz ibilli ari Uberako mutikuekin, bestela manta emongoske ta. .
kilturrik ez jakin. (-). "Ezer ez jakin. . Kilturrik pe eztaki.. Kiltur hitza ez dakite zer den, testuinguru honetan bakarrik erabiltzen dute." (Lar Antz) .
kaporal, kaporala. (c). Buruzagia, liderra.   Caporal.. Jose Kaxinok, . Umore ikutu bat du gehienetan..
klak. (b). onomatopeia. Zerbait apurtu dela adierazten duen onomatopeia. Baita beste zenbait gauzaren hotsarena ere: errotarena, ixtearena, enkajatzearena.... Aintxintxika zoiala ankia erretenian sartu eta klak./ Errotia klak eta klak gau guztian. . klak eiñ, . (b). du aditza. Apurtu.   Romperse, quebrarse.. Atiai bultzaka ibilli die ta azkenian klak ein ddau zerraduriak. ..
ódol, odóka. (a). izena. Sangre. Norbaitek nerbio gutxi duenean odolik ez daukala edo odol gutxikoa dela esan ohi da. . odolétan, . (c). adberbioa. Odolez blai, odola dariola.. Basiliok anka bixak odoletan zittuala ein zittuan azkenengo amar kilometruak./ Pelotarixak eskua odoletan dauka. .. odolbakua izan, . (c). esapidea. Motela edo ganora gutxikoa izan. .. odóla biá da, . (c). esapidea. Balorea behar da.  Hace falta valor.. Odola bia da ama oian iltzen da lagunekin afaittara joateko.. Sin. baloria bia da... odol-otzían, . (c). esapidea. A sangre fria.. Zazpi lagun il zittuan odol-otzian. .. odol berokua izan, . (c). esapidea. Erraz haserretzen dena, jenio bizikoa izan. .. odol gutxikoa izan, odol gutxi euki. (-). esapidea. Nerbio gutxi izan...
nóiztik nóra. (d). adberbioa. (adierazkorra.) Desde cuando.. Noiztik nora die lagunak Mertxe ta Bixente?.
kalamidade bat eindda egon. (b). esapidea. Estar hecho/a un/a calamidad..