Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

1. maluta, malutía. (b). izena. Artaburuaren estalkia.   Envoltorio de la mazorca.. Malutazko koltxoiak zien len.. Sin. artamaluta.
malúta. (-). 1. maluta, malutía. (b). izena. Artaburuaren estalkia.   Envoltorio de la mazorca.. Malutazko koltxoiak zien len.. Sin. artamaluta.. 2. maluta, malutía. (b). izena. Copo de nieve.. Txapelan lakotxe malutak jausten zien.. Sin. edur-malúta, mataza.. 3. maluta, malutia. (d). izena. Kardatutako artile multzoa.   Copo de lana.. Kardau ta malutak eiñ, bolia. Kardiakin kardatzen zana atzera bueltau eskuakin kurioso-kurioso, malutak esate jakuen ari, ta gero maluta aretatik juaten zan makiñiai emoten poliki-poliki. Pedro. . komentario 1 . malutia izpittu, . (-). "Desenredar, deshacer el copo de lana, hilándolo.. Malutia be izpittu ein biar izaten da. Txabillia eta goru-ardatzak erabiltzen hari-malutia askatu, izpittu... eta harixa eiñ." (SB Eibetno). ...
malúskau. (d). da-du aditza. Muskildu, lardaskatu. Magullar(se), estropear(se).. Umiak oillaskua jan ez, baiña dana maluskauta laga, bai./ Txakurrak sagar guztiak maluskau dittu.. Perretxikuak, adibidez, plastikoan nola-hala ekartzen badira, maluskauta geratzen dira.. Ik. mazpílddu, muskílddu.
2. malo. (c). adjektiboa. Txarra. Adinekoek inoiz esaten dute baldintza zentzuko esaldien bukaeran, sententzia moduan: hau edo bestea gertatzen bada,  "malo".. Arek astegunian etxetik afalduta ta eskuan purua dabela urtetzen badau, malo./ Gure jefia antiaju beltzekin datorren egunian, malo. . Ik. mútxo.
1. málo, málua. (c). "Cualquier insecto dañino de las plantas: escarabajo de la patata, etc." (Izag Oñ) .
málo. (-). 1. málo, málua. (c). "Cualquier insecto dañino de las plantas: escarabajo de la patata, etc." (Izag Oñ) .. 2. malo, . (c). adjektiboa. Txarra. Adinekoek inoiz esaten dute baldintza zentzuko esaldien bukaeran, sententzia moduan: hau edo bestea gertatzen bada,  "malo".. Arek astegunian etxetik afalduta ta eskuan purua dabela urtetzen badau, malo./ Gure jefia antiaju beltzekin datorren egunian, malo. . Ik. mútxo..
malma. (-). Ik. málba.
malko. (-). Ik. márko.
málizia, málizia. (b). izena. Malicia.. Okerra da, baiña eztauka bape maliziaik. .
3. máleta, máletia. (c). izena. Jokalari txarra, kirolean, adibidez; brometan eta familia giroan, batik bat; apelatibo gisa, sarri.   Maleta.. Bittorren kontra partidua galdu? Maleta! Makaloi, alakuoi./ Neuk pe irabaziko neukek olako maleta baten kontra.. Gaztelerazko "malo"tik, ziurrenik. .
1. máleta, máletia. (a). izena. Maleta..
máleta. (-). 1. máleta, máletia. (a). izena. Maleta... 2. máleta, máletia. (d). izena. Haurdunaldia. . Zela zan ori? Izena, ikuste ebana (Ezkioko amabirjina). Gero beintzet e maletiakin agertu zan Bilbon. Jesus barrixoi a izengo zan. Fran. (AA BergEus, 346. o.). .. 3. máleta, máletia. (c). izena. Jokalari txarra, kirolean, adibidez; brometan eta familia giroan, batik bat; apelatibo gisa, sarri.   Maleta.. Bittorren kontra partidua galdu? Maleta! Makaloi, alakuoi./ Neuk pe irabaziko neukek olako maleta baten kontra.. Gaztelerazko "malo"tik, ziurrenik. ..
maldizíñoka. (c). adberbioa. Maldizioak botatzen.. Maillukiakin atzaparra jo zebanian baztarra guztiak erre zittuan maldiziñoka.. Esaldi hau oso entzuna da: maldiziñoka «baztarra» (sic) guztiak erre. .
malakatáe, -i,, malakatáia. (d). izena. Gari jotzeko antzinako sistema. Sagarra xehetzeko edo errementari lanerako ere erabiltzen zen.   Antiguo sistema de trillar consistente en un eje, donde se encontraba el machaque, al que se giraba por medio de una pértiga tirada por una yunta o una caballería. También se usaba en en fraguas, etc.. Ganauekin erabiltzen zan zer bat, ola bueltaka-bueltaka; gero poleakin ero, eztakit nik zela, erabiltze juen matxakia. Pare bat beikin. Malakataiakin gari joten. Klem.. Sagarra jotzeko ere bai. Sagarra joteko makinia. Modu askotarakuak: batzuk eskuz eraitteko, au eskuz eraittekua da, beste batzuk motorrakin, beste batzuk e malakataia esaten jakon, ganauakin ibiltzekua. Don. Sistema hau errementariek ere erabiltzen zuten, besteak beste, taladroari eragiteko: Malakataian; arek taladruai eraitte otsan, taladrua zulatzen juate zan. Inaz.. komentario 1 Sin. malárdatz.
2. maneju, manejúa. (b). izena. Azpijokoa.   Manejo, tejemaneje.. Eztakitt, baiña uste dot manejun bat badarabillela eren artian. .
3. makur, makurra. (-). izena. (Eibar.) "Herramienta especial del culatero." (SB Eibetno) .
mantzáliña, mantzáliñia. (c). izena. botanika MANTZANILLA, MANZANILLA (GAUR EGUN ERABILIAGOAK) . Chamaemelum nobile. Kamamila.   Manzanilla.. Infusioan hartzen den landare ezaguna. .
mantxarráda, mantxarradía. (d). izena. MANTXAR, MONTXOR. Obraren baten edo auzo-lanen baten ondorengo bazkari edo afari berezia.   Comida o cena especial después de terminar un trabajo vecinal o una obra.. San Martzialen itte zuan mantxarradia; bakaillau-jana. Argittako asko batze zuan San Martzialen, eta lanak pe egin biar izate jittuen auzokuak, erretillak-eta, gauzak-eta, arregluak anguak, eta gero itte juen mantxarradia. Bakaillau-jana, garrafoi ardaua eruan da. Klem. .
mántxa, mantxía. (a). izena. Mancha. .
mantsótu. (c). da-du aditza. Mantso bihurtu.   Amansar(se), desbravar(se).. Zaldixa asko mantsotu da aspaldixan./ Ori be mantsotuko dau edadiak./ Ezkontzia komeni jak iri puxkat mantsotzeko.. Pertsonez ere bai, baina abereak gogoan izanik, ziur asko.. Ik. umílddu, otzándu, apáldu.
2. mantso, mantsúa. (b). adjektiboa. Manso, -a.. Zaldi au oso mantsua da.. Abereez ia bakarrik.. Ant. nerbióso, -a, bizi. Ik. ótzan.
1. mantso. (b). adberbioa. Astiro, poliki.   Despacio, mansamente.. Mantso-mantso bota zotsan penaltixa./ Mantso asko ibiltzen da bizikletan.. Mantso-mantso, gehienetan.. Ik. sosíuz, astíro, poliki.
mokil-mazo, mokil-mazue. (b). (Leintz.) Mokilak apurtzeko mazoa. . Sin. erpíl-mázo.
mántso. (-). 1. mantso, . (b). adberbioa. Astiro, poliki.   Despacio, mansamente.. Mantso-mantso bota zotsan penaltixa./ Mantso asko ibiltzen da bizikletan.. Mantso-mantso, gehienetan.. Ik. sosíuz, astíro, poliki.. 2. mantso, mantsúa. (b). adjektiboa. Manso, -a.. Zaldi au oso mantsua da.. Abereez ia bakarrik.. Ant. nerbióso, -a, bizi. Ik. ótzan..