Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

2. maiñoso, maiñosúa, -ía. (c). adjektiboa. Esku onekoa, eskutsua.   Habilidoso, -a, manitas.. Mozkorra ta nai dan dana izangok, baiña oso maiñosua dok aura lanian.. Sin. esku onéko, eskutsu.
máiña, máiñak. (b). izena. Ume negarra; gezurretakoa denean, batik bat.   Llanto infantil, sobre todo cuando es fingido.. Txikixak maiña baten pasau dau goiz guztia./ Gaur maiñak dauzka Anek./ Hodei, ez eiñ maiñaik.. Pluralean, batik bat. .
máilluki bédar, máilluki bedárra. (d). izena. botanika Potentilla sterilis. Fresa estéril.. Lurrean asko zabaltzen den belar narrasa. Mailuki landarearen antz handia du. Azen.: maillúki bédar ere bai. .
máilluki, máillukixa. (a). izena. botanika MAILLUBI, MAILLABI (EIB.). Fragaria vesca. Marrubia.   Fresa. Landatuak edo muga baztarretan-eta berez etortzen direnak. Azen.: maillúki ere bai. .
1. máilla, máillia. (b). izena. Peldaño, escalón.. Illunetan etzeban maillia ikusi tta muturrez aurrera jausi zan. . Ik. armáilla.
2. máilla, máillia. (b). izena. Categoría, rango.. Donostiara maillatxua daukan jentia joaten da beraniatzera./ Kostako jak nere maillia arrapatzia. .
3. mailla. (-). Ik. katémailla.
maillabi. (-). Ik. máilluki.
maillátu. (-). 1. maillatu, . (b). da-du aditza. Abollar(se), magullar(se).. Atzo ekarrittako kotxia gaur maillatu dau./ Sagarrak agiakin eretxi ezkero maillatu eitten die. . Ik. aputxúrrau, mazpílddu.. 2. maillatu, maillatúa. (b). izena. Abolladura.. Maillatua daukan frutiak eztauka estimaziñoik. ..
1. maillatu. (b). da-du aditza. Abollar(se), magullar(se).. Atzo ekarrittako kotxia gaur maillatu dau./ Sagarrak agiakin eretxi ezkero maillatu eitten die. . Ik. aputxúrrau, mazpílddu.
2. maillatu, maillatúa. (b). izena. Abolladura.. Maillatua daukan frutiak eztauka estimaziñoik. .
máillu, máillua. (b). izena. Esku-mailuka handia.   Martillo grande de mano.. Sega-mailluakin pikatzen da segia.. Gure etxean sega pikatzekoaz esaten da.. komentario 1 Ik. maillúka.
maillubi. (-). Ik. máilluki.
maillúka, maillukía. (a). izena. Martillo.. Bietza jo dot maillukiakin. .
maillúkari, maillukaríxa. (c). izena. MAILLUKETARI. Mailukaz lan egiten duen behargina.   Martilleador.. Errementarixan laguntzaillia izete zan maillukari eitten zebana.. Martinetero ere esan izan omen da. MAILL. komentario 1
láuziko, láuzikua. (d). izena. Lau-zurikoa.   Oso antzinako txanpona. "Antigua moneda de cuatro blancas o dos maravedises." (Azkue). "Una moneda antigua de poco valor. Podía hacerse cortando un pedazo de caldera de cobre." (Izag Antz).. Gure ama-zarrak esate ebana; lauzikua zan leenao, nik eneban ezautu, gure amak eta ezautu eben lauzikua. Lauzikua zan dirua; gero xemeikua ta txakurraundixa zan bezela, lauzikua. Arek esateban: zetako da ba idixa lauzikuan egotia lauzikua ezpaaukozu. Arek oixe esate eban, da arrazoia eukan. Ezekin diruik artu ez. Miserixa baten bizi zien orduko emakumiak. Mertz.. Ik. xémeiko, lámaiko.
máasti, máastixa. (b). izena. Viñedo.. Len basarri askotan zan maastixa.. Azen.: maásti ere bai. .
lurrakin artu. (-). aditza. Lurrarekin estali.. Da geo lurra bota gaiñea, da lurrakin artu bittarte danak. Cand. .
lurrámill, lurrámilla. (d). "Lurramill bat: un corrimiento de tierra." (Izag Oñ).. Ik. amill.
lurrázal, lurrazála. (c). izena. Lurraren gain partea.   La capa superficial de la tierra.. Urak lurrazala eruan. Olaxe einddakuak estatak. Klem.. Ik. éstata.
lurrestáli. (d). adberbioa. Lurra estalita, sagarrez sagarpean edo satsez soroan, adibidez. Ugari, esateko modu bat.   Adverbio que literalmente significa que la tierra está tapada. Se dice cuando ésta está cubierta de manzanas caídas del árbol, de estiércol, etc.. Satsa lurrestali. Ero beste erozer gauza, sagarra jausitta dagonian, “lurrestali dago”. Lurra tapauta dagola esan nai dau. Klem.. LURRESTALI EGON, batik bat..
lurréta, lurretía. (d). izena. Lur garraioa; aldapa-lekuetan, batik bat, barrenetik gorenera.   Acarreo de tierra, normalmente en terrenos en pendiente.. Orduan lurretak izate zittuan ba, sobarrenera, goldiakin beti kargatzen zuan sobarrena, eta gero lera txikixakin ero leku batzutan banastatxoka bixkarrian guenera jasotzia. . Singularrean nahiz pluralean. .
lurrézko, lurrezkúa. (b). izenlaguna. Buztinezkoa.   Dícese, sobre todo, de la alfarería, de los cacharros de arcilla.. Lurrezko ontzixan einddako berakazopak gozuauak izaten die.. Hilarik izenaren atzetik ere badarabil:Katillu lurrezkuak, aundixak izete zien, lelengo danak saldia. Da gero plater aaundi batera etarata babia. Sin. buztiñezko (gutxiago esana).. Sin. buztiñézko.
lurrézko pítxar, lurrézko pitxárra. (c). izena. Edozein buztinezko pitxar, baina bereziki uretarakoa, edo txorixoak-eta oliotan gordetzeko diren bi eskulekuduna.   Cántaro, vasija de barro.. Lurrezko pitxarra, beste “cántaro”, Kastilla aldian e, estilokuak, bi astakuak, koipia-ta, txorixuak-eta. Don./ Erateko ura lurrezko pitxarrian. Don.. Lurrezko pitxar zein topiñ deitzen dio Don.k asta bikoari. . Ik. topiñ.