esaera
- Urdaixa kakuan gora eta garixa trojan bera. (-). esaera. "Neguan baserrian gertatzen zena: urdaia eta garia gastatuz joaten zirela neguak aurrera egin ahala." (Lar Antz)..
- Urriñeko intxaurrak amalau, bertara joan eta lau. (c). esaera. URRIÑEKO INTXAURRAK BETIAK, JOANDAKUAN UTSAK. (LAR ANTZ). Esaera da urrineko intxaurrak beti etxekoak baino gehiago ematen duela. Aldaera asko ditu esaera honek..
- Urte barrixai zoruak pe igarri. (c). esaera. Eguna luzatzen delako. .
- Viva la república vasca, konforme eztaonak ein daixela ipurdian aska. (-). esaera. "Hau esaten omen zuen Antzuolar xelebre batek." (Lar Antz). .
- Zaarrak barri arrabixaen eraingarri. (-). esaera. Sin. Zárrak bárri, arrabixagarri.
- Zarata aundixa iñ ezkeo mendixak erantzun itten dau. (-). esaera. "Laguntza eskatuz gero, laguntza lortu egiten da." (Lar Antz).
- Zárrak bárri, arrabixagarri. (d). esaera. ZAARRAK BARRI, ARRABIXAEN ERAINGARRI. Ze barri? galderari hala erantzun ohi zaio, gauzak betiko antzera jarraitzen dutela adierazi nahi denean.. Izagirrek zera dakar: "Zaarrak barri, arrabixaen eraingarri: las cosas viejas presentadas como nuevas producen náuseas (rabia). Es una variante del 'Nihil novum sub sole'.".
- Zarrak barri, zarren konsolagarri eta gaztien arrabixagarri. (d). esaera. "Zer berri?" galderari eman ohi zaion erantzuna..
- Zartaiñak lapikuai: alde ortik beltz ori. (-). esaera. (Antzuola.) (Lar Antz). .
- Zartzarua, bigarren umealdixa. (-). esaera. (Lar Antz). .
- Ze ingozu ba, il arte bizi. (-). esaera. Etsipena adierazten duen esaera (Lar Antz)..
- Zein santun argittarako bia dok ori?. (d). esaera. Para qué demonios quieres eso?.
- Zekena, mekena, begixan txeldorra. (-). esaera. "Begian bekatxoa (txeldorra) edo zerbait duenari esaten zaio." (Lar Antz).. zéken, zekéna. (d). adjektiboa. Zikoitza. Tacaño, -a.. Zaharrek bakarrik erabilia.. Sin. siku, ximur. Zekena, mekena, begixan txeldorra, . (-). esaera. "Begian bekatxoa (txeldorra) edo zerbait duenari esaten zaio." (Lar Antz).. zéken, zekéna. (d). adjektiboa. Zikoitza. Tacaño, -a.. Zaharrek bakarrik erabilia.. Sin. siku, ximur. . Zekena, mekena, begixan txeldorra, . (-). esaera. "Begian bekatxoa (txeldorra) edo zerbait duenari esaten zaio." (Lar Antz).. . zéken, zekéna. (d). adjektiboa. Zikoitza. Tacaño, -a.. Zaharrek bakarrik erabilia.......
- Zelako lapiko, alako tapa. (-). esaera. Bakoitzari, dagokiona.. Baekian berak nola berba egin. Zelako lapiko, alako tapa. (SM Zirik)..
- Zer da atia zabaldu eta ezin pasau, eta zerrau eta pasau? : zubixa. (-). esaera. (Izag Oñ). Zubiaren igarkizuna..
- Ziririk onena ezpal berekua ei da. (c). esaera. Kidekoen eztenkadak izaten direla mingarrienak, barren..
- Zor zarra, zor txarra. (-). esaera. Aspaldiko zorra, zor txarra..
- Zozuak beliai ipurbeltz. (a). esaera.
- Zozuak beliai ipurbeltz. (a). esaera.
- Zur da lur ein. (d). esaera. (Oñati.) Harritu. . "Zur da lur ein dda ama: se ha maravillado sobremanera la madre." (Izag Oñ). .