adberbioa
- seko. (a). adberbioa. Ondorengo esapideetan erabilia.. seko geldittu, . (-). . 2. seko geldittu, . (a). esapidea. Bat-batean hil.. Bentanatik jausi tta seko geldittu zan.. Sin. garbi geratu.. 1. (lo) seko geldittu, . (a). esapidea. Loak hartu.. Oera sartu orduko seko geldittu nitzan.... . lo seko egon, . (a). esapidea. Estar dormido profundamente...
- sékula. (a). adberbioa. Alguna vez, en frases interrogativas; nunca, en el resto.. Sekula ikusi dozu operia?/ Sekula be enaiz izan Pikulittan. . . sékula alakóik!, . (b). interjekzioa. SÉKULA OLAKÓIK!. Harridurako esklamazioa, "lo nunca visto!"ren gisakoa.. Sartzen nok etxera eta dana xaguz beteta. Sekula alakoik!/ Joan zan soziedadeko juntaizuan sortu zuan kakanaastia. Sekula alakoik! ..
- sekúla sántuan. (c). adberbioa. (adierazkorra.) SEKULA SANTA(N). Nunca, jamás.. Etzaittez sekula santuan gurera etorri./ Sekula santa etxuat ainbeste perretxiku ikusi. . Azen.: sékula sántuan ere bai.. Ik. sekulaixúan.
- sekulaixúan. (c). adberbioa. (adierazkorra.) Sekularioan, sekula ere ez, sekula santuan. Ni en larguísimo tiempo, ni en un siglo.. Asi gaittien serixo lanian, bestela eztou sekulaixuan akabauko./ Oin daroian martxiakin eztau sekulaixuan euskeraz ikasiko.. sekula santuan eta sekulaixuan Sin. gisa erabiltzen dira testuinguru batzuetan.. Ik. sekúla sántuan.
- 2. sendo. (c). adberbioa. Ugari, asko. Mucho, en abundancia.. Dirua sendo eukiko dau orrek./ Politikuak gizurra sendo esate juek.. Adibideetan ikusten denez, aurrean duen izena mugatu singularrean. .
- sentíduta. (c). adberbioa. Minduta.. Neskatillia oso sentiduta dago bere egunian ezotselako erregaluik eiñ. .
- sínfalta. (a). adberbioa. Ahaztu gabe. Sin falta.. Sinfalta etorri beratzittarako./ Biarko sinfalta eingotsut. .
- siñu, síñua. (d). adberbioa. Mueca.. Orrek nere zer danak, kiñu danak eitteittu, nere siñu danak eitteittu. Don.. Ia galdua. . . síñuka, . (-). . 2. siñuka, . (d). adberbioa. (Oñati.) "Burlando." (Izag Oñ). .. 1. síñuka, . (d). adberbioa. Keinu arraroak eginez, berezkoak batik bat. Haciendo muecas o gestos raros, mayormente involuntarios.. Orren aitta ola beti siñuka ibiltze zan gizon nerbioso bat zan. ...
- 2. siñuka. (d). adberbioa. (Oñati.) "Burlando." (Izag Oñ). .
- 1. sobra. (b). adberbioa. De sobra.. Dirua sobra badaukazu, emoidazu./ Guardazobillak sobre dare emen. .
- soil-soillik. (d). adberbioa. Huts-hutsik. Janagatik batik bat. Sin más aditamentos. Referiéndose sobre todo a la comida.. Berakasaldia soil-soillik janda ezin goldara joan..
- soiñían. (c). adberbioa. Soinean. Aldean, gorputzean. Jantziez bakarrik.. Soiñian jantzitta; soiñian zeukan nik erregalautako soiñokua. Klem./ Kamisetia besteik etzeukan soiñian jantzitta.. Soiñian (inesiboa) bakar-bakarrik. Bestela gorputz. . . Badatoz, dauzkenak soiñían eta dakixenak miñían, . (d). esaera. Gure amak dio soineko berria estreinatzen zutenean Amatiñora joaten zirela tiari erakustera, eta honek esaera hau esan ohi zuela. Norbait itxura hutsa dela adierazteko ere esaten da. ..
- 1. solte. (b). adberbioa. Askatuta, libre. Suelto, sin atar.. Zapata-sokia solte daukazu./ Makiña bat zoro dabill solte. .
- súspensuan. (d). adberbioa. Ezustean. De improviso, de golpe.. Baloiak estomaguan jo nindduan suspensuan, eta luze jausi nitzuan./ Ezixok ama il jakola esan suspensuan./ Suspensuan arrapau najok notiziak.. Urdail zuloko kolpeaz eta ezusteko berri txarraz esana, batik bat. .
- taka-taka. (a). adberbioa. (haur hizkera.) TTAKA-TTAKA, TIKI-TAKA, TAPA-TAPA. Oinez. (haur., batik bat).. Taka-taka goiaz Uberara./ Ibai, zelako ondo ikasi dozun taka-taka.. TAKA-TAKA IKASI, IBILLI, etab. Nagusiez ere bai inoiz. Artu bi marmintt, olaxe, mokor banatan, olaxe eskuekin, abarka baltzak, buruko paiñeluak olaxe, taka- ttaka- ttaka- ttaka, Osintxura. Hil. .
- takían potían. (c). adberbioa. (lagunartekoa.) TAKIEN TAKIEN (LEIN.). Maiz, noiznahi. A menudo.. Takian potian joaten da Barzelonara./ Takian potian mozkortuta ikusten dot.. Ik. sarri, puntúan beiñ, sarrittan.
- takolo. (-). adberbioa. (Aramaio.) Nasai. Holgado.. Takolo raukatela, nasai (arropa oso nasai duelako). (Orm Aram). .
- támaiñuan. (b). adberbioa. Neurri egokian. En su justa medida.. Gradiatzeko arrautziakin gradiatzen dou: arrautza bi bota barrura, da uran gaiñera igotzen dabenian arrautziak, orduantxe gatza tamaiñuan. Enr./ Orri be lana tamaiñuan gustatzen jako (gutxi samar, alegia). .
- tapa-tapa. (b). adberbioa. Oinez pauso normalean.. Uberatik bueltia ein ddou tapa-tapa./ Ale, jaiki tta etorri tapa-tapa.. Ik. taka-taka, táparra-táparra.