Skip to main content

da

  • defendídu. (a). da-du aditza. DEFENDIRU. Defendiru ere entzun daiteke. Defender(se). Neskatilliak zela defenditzen dabela anai txikixa.../ Erderaz be ondo defenditzen da. .
  • desanímau. (a). da-du aditza. DESALIMAU. Desanimar(se). . Adineko zenbaiti desalimau ere entzun dakioke..
  • deségiñ. (c). da-du aditza. Deshacer(se), destruir.. Patata klase batzuk ziero desegindda gelditzen die egosterakuan. . Intransitiboan, batik bat..
  • desengáiñau. (c). da-du aditza. Desengañar(se).. Nobixuak laga zebanian betiko desengañau zan.. Intransitiboan, batez ere..
  • 1. desesperau. (a). da-du aditza. Desesperar(se).. Desesperauta dabill fabrikan. . desesperauta bizi, . (b). esapidea. Ziero desesperauta bizi da gizona.. Ziero desesperauta bizi da gizona. .. desesperau eragiñ, . (b). Hacer desesperar.. Loibak desesperau eraitten dotse amandriai...
  • 2. desgraziau, desgraziaua. (c). da-du aditza. Desgraciar(se).. Ixa desgraziau dostak alabia kotxiakin.. Umore girokoa. .
  • deskalábrau. (c). da aditza. (lagunartekoa.) Descalabrarse.. Ama il jakonian ziero deskalabrau zuan mutilla. . Azen.: deskálabrau ere bai..
  • deskúidau. (b). da aditza. DESKIDAU. Descuidarse, confundirse, pasarse.. Deskuidauta be ez ari berandu etorri./ Eranakin sarri deskuidatzen da. .
  • 2. despátxau. (d). da aditza. DESPETXAU. Amaitu. Oso adinekoek bakarrik.. Ori gerrioi despetxauta (karlistada) fueruak kendu zittuen? Hil./ Etorte i zan e, zerera, Olaldera, Olaldetik Gantxeira... emendi Lezasora... Bergakua bazan despatxatze i zan emen, Bergako partian. Hil. . Ik. ilddía.
  • 1. despistau. (a). da-du aditza. Despistar(se)..
  • 1. destartalau. (a). da-du aditza. Destartalar(se).. Destartalauta laga giñuan kotxia. .
  • desténplau. (b). da aditza. Destemplarse.. Janda gero destenplau ein naiz. .
  • dibertídu. (a). da-du aditza. Divertir-se..
  • diférentetu. (c). da aditza. Volverse diferente una cosa.. Bizimodua lendik asko diferentetu da. .
  • dirútu. (c). da-du aditza. Aberastu, diruak egin.   Hacer(se) rico.. Bixkor dirutzeko esperantzan joan zan Ameriketara./ Familixa guztia dirutu zeban.. Ik. díruak eiñ.
  • diruzalétu. (b). da-du aditza. Aficionar(se) al dinero.. Mediku geixenak diruzaletu eitten die. .
  • dispárau. (a). da-du aditza. Disparar(se).. Ik. tirátu.
  • 2. distingidu. (c). da aditza. Nabarmendu.   Distinguirse, sobresalir.. Familixa orri beti gustau jako distingitzia. .
  • dotorétu. (b). da-du aditza. Dotore jarri.   Adornar(se), poner(se) elegante.. Ezkondu danetik dotoretuta ikusten da. .
  • drogáu. (a). da-du aditza. Drogar(se).. Perretxikuekin drogatze i da. .
  • ebítau. (a). da-du aditza. Evitar.. Txikiteua ebitatzearren Gorlara joate zan botiakin. .
  • edértu. (b). da-du aditza. Eder bihurtu.   Embellecer(se).. Aspaldixan edertu ein dda./ Etxe aurria edertu dabe. .
  • égaratu. (c). da aditza. Hegan hasi.   Echar a volar. También empezar a volar los pajaritos del nido.. Anka ondotik egaratu jatan oillagorra ta ezin izan notsan tiratu./ Txori-apixia nekixen zazpi txorikumakin baiña akordau orduko egaratu zien. . Azen.: egarátu ere bai..
  • 1. egarrittu. (b). da aditza. Egarria sentitu.   Tener sed.. Egarritzen zanerako eruaizu ura./ Egarrittuta etorri da. .
  • 2. egin. (c). da aditza. Ohitu.   Hacerse, acostumbrarse.. Puxkat eiñarte lan gogorra da./ Edozein gauzatara eitten da personia. . Sin. óittu.