da
- láztu. (b). da-du aditza. Latz bihurtu.. Otzakin eskuak laztu eitten die./ Illia laztu ein jatzu aspaldixan. . komentario 1
- 2. lelatu. (b). da aditza. Gehiegi beratutako bakailauaz lelatu egin dela esan izan da. .
- 4. librau. (c). da aditza. (eufemismoa.) Erditu. Parir la mujer.. Alakok familixia izen dau, ero. “Aura?”, ta “Librau ei da”. Don. .
- 2. librau. (c). da-du aditza. Librarse de, librar.. Atsaldian, lanak ein dda libratzen giñanian. Eli./ Ederretik librau nok./ Jo atzera, puxkat geixao. Libratzen dau! . Kamioiari buelta ematen laguntzen dihardutenei entzuna. Eta erderaz denean: "Pega, pega patrás, dale todo. Ya libra!".
- liráinddu. (c). da aditza. Lirain bihurtu. Volverse esbelto.. Len potolua zan baiña ziero liraindduta dago. .
- lizúndu. (c). da aditza. Enmohecerse.. Basarriko ogixa ona da, baiña ein-barrixan. Bein baiño geixaotan janda gare lizundutakua./ Umeldu ero lizundu (belarra). Umeldu ezkero ba urrengo lizuna. Umelak lizuna dakar ondorik. “Bedar umela ekarri dou. Au lizundukok”. Don..
- 1. lokatu. (c). da-du aditza. Loka, koloka jarri; gaizki itsatsia egoteagatik mugitu.. Alanbradurixako esola guztiak lokatuta dare./ Muturrez aurrera jausi tta iru agin lokatu jat./ Astuak azkenian laixia lokatu dau. . komentario 1 Ik. lóka, loka.
- lokátzatu. (c). da-du aditza. LOKAZTU. Lokatzaz zikindu. Manchar(se) de barro.. Perretxikutan izen naiz da erropa guztiak lokatzatatuta ekarrittut. .
- lorátu. (b). da aditza. Loreak atera landareak. Florecer, ponerse en flor.. Negu epelegixa ezta ona, ze arbolak udabarrixa baiño lenao loratzen die ta gero izotzak pasaria emoten dotse. .
- lotsátu. (a). da-du aditza. Lotsa sentitu edo sentierazi. Avergonzar(se).. Ez aiz i puxka bateaittik lotsatuko./ I neikua aiz inguruko guztiak lotsatzeko. .
- 3. lumatu. (c). da aditza. Lumaz jantzi. Emplumarse, llenarse de plumas las aves.. Joan zan astian jaiotako txorikumak lumatzen asitta dare. .
- 1. lurrundu. (b). da aditza. Lurrun bihurtu. Evaporarse.. Ura lurruntzen danian gatza geratzen da./ Lapikoko ur guztia lurrundu da. .
- luzátu. (b). da-du aditza. LUZÉTU. 1. luzatu, . (b). da-du aditza. LUZETU. Luzetu. Alargar(se) tanto en el tiempo como en el espacio, estirar.. Matrikulatzeko plazua luzatu ein ddabe./ Guazen kanpora ankak luzatzera./ Eguna luzatzen asitta dago.. Biak entzuten dira, baina pertsona handi egiteari buruz LUZETU gehiago, eta denborari buruz LUZATU. Zela luzetu dan zuen mutikua. .. 2. luzatu, . (d). da-du aditza. Erraminta baten ahoari, altzairatu ondoren, mailukarekin forma eman.. Beiñ pegaitten danian ba geo aiketa aixkorian formia emun arte, aiketa luzetu arte, ta gero azkenian desteran. Jen. ..
- 1. luzatu. (b). da-du aditza. LUZETU. Luzetu. Alargar(se) tanto en el tiempo como en el espacio, estirar.. Matrikulatzeko plazua luzatu ein ddabe./ Guazen kanpora ankak luzatzera./ Eguna luzatzen asitta dago.. Biak entzuten dira, baina pertsona handi egiteari buruz LUZETU gehiago, eta denborari buruz LUZATU. Zela luzetu dan zuen mutikua. .
- 2. luzatu. (d). da-du aditza. Erraminta baten ahoari, altzairatu ondoren, mailukarekin forma eman.. Beiñ pegaitten danian ba geo aiketa aixkorian formia emun arte, aiketa luzetu arte, ta gero azkenian desteran. Jen. .
