aditza

  • artúa jo. (c). aditza. Artoa aletu artaburuak zaku baten sartu eta mazoaz joz; antzina, "artajaikixan".   Desgranar el maíz metiendo las mazorcas en un saco y golpeándolas con un mazo.. Mutikotan makiña bat aldiz ibillitakuak ga artua joten. . Ik. artájaiki.
    artúa jo
  • artua, babia... sartu. (b). aditza. Hazia soroan zulotxoetan sartu. . Artua sartzera goiaz.. Ik. eréiñ.
    artua, babia... sartu
  • arúztu. (b). du aditza. Harantz eraman.   Llevar hacia allá.. Maixa aruztu daigun armaixua sartzeko. .
    arúztu
  • 3. asárre eiñ. (a). dio aditza. Errieta egin.   Reñir a alguien, reprender.. Amak asarre ein ddost. .
    asárre eiñ
  • asarrétu. (a). da-zaio aditza. Enfadarse. . Trankil esaixozu, ezta orregaittik asarretuko ta.. Adinekoek Nor-Nori bezala ere erabiltzen dute. Aittai asarretzen bajako ikusikozue. komentario 1 Ik. pentsáu, berotu. Asarretziak bi lan dauzka: asarretzia ta aixkiratzia, . (-). esaera. (Antzuola.) (Lar Antz)...
    asarrétu
  • 1. ase. (b). da aditza. Hartarse, saciarse.. Aseezinddako egarrixa daukat. . Edanari buruz gehiago janari baino.. Gosiak baiño kalte geixao eitten dau asiak, . (d). esaera. .. Natibittate, ase ta bete, . (b). esaera. Jateko eta edateko eguna Natibittate.. Ik. Natibittáte eguna..
    ase
  • 2. ase. (b). da aditza. Aumentar de volumen por la humedad, empaparse.. Atia aseta dago ta ezin da itxi./ Euri onekin lur guztiak ase-ase eindda dare. . Sagardo barrikak ere ase egin behar izaten dira erabili aurretik, urez beteta edukiz. Asetzeko, jarixoik euki eztaixen; barrikak ase. Don..
    ase
  • 1. asentau. (a). da aditza. Asentarse.. Ogetamar urterarte ezta asentatzen gaurko gazte asko. .
    asentau
  • ási. (a). da-du aditza. Empezar, comenzar.. Pelikulia asi da./ Edurra asi dau./ Asi dozue kursua? .
    ási
  • asientua artu. (d). aditza. Asentar las primeras piedras para la correcta construcción de la bóveda.. Asientua artutakuan, geo ta aurrerau, geo ta aurrerau, labian moruan, igual-igual, arku bat eitten dan moruan, zerrau eitte zan. Cand. .
    asientua artu
  • asmáu. (a). du aditza. Inventar, acertar, dar con la solución.. Illan azkenera zor barik aillegatzeko zer eiñ asmau eziñik nabill./ Zeiñek asmau ete juan lana. . Igarri eta asmau ez dira gauza bera, normalean. Igarri-k antzeman esan nahi du, intuitiboa; asmau, aldiz, deduktiboa..
    asmáu
  • aspéldu. (c). du aditza. ÁSPELAK EIÑ. Aspelak egin.   Hacer montoncitos de hierba, etc.. Bedarra aspelduta laga dot.. ÁSPELAK EI.
    aspéldu
  • aspértu. (a). da-du aditza. Aburrir(se), cansar(se).. Ni aspaldittik nago lanian aspertuta./ Umiak aspertu eitten die etxe barruan. .
    aspértu
  • 1. astinddu. (b). du aditza. Sacudir, bien sea una alfombra, bien sea una paliza.. Astindduizu jertse ori, zuri-zuri daukazu ta./ Danen artian majo astinddu zeben. . Eskuz arropa garbitzerakoan igurtzi eta eragiteari ere bai. Jabondu, da gero uretan, urkorrientan, ur garbixan, astinddu. Don..
    astinddu
  • astúndu. (b). da-du aditza. Ponerse pesado, aumentar de peso.. Egurra, busti ezkero, astundu eitten da.. Hona hemen hitza erabiltzen den beste testuinguru batzuk: Euri onekin lurra asko astundu da./ Egualdixa asko astundu dau./ Beixa badoia astunduaz (edo umeastunduaz) eta ez etara larrera. . Ik. umeastúndu.
    astúndu
  • atértu. (a). du aditza. Euria gelditu.   Escampar, parar de llover.. Eztau atertu gau guztian. .
    atértu
  • atondu. (-). aditza. "Componerse." (Izag Antz). .
    atondu
  • 1. atrásau. (a). aditza. Atrasar..
    atrásau
  • 1. atrebídu. (a). da aditza. ATREBIRU (D). Ausartu.   Atreverse..
    atrebídu
  • atsótu. (c). da aditza. Zahartu emakumea.   Envejecer la mujer.. Gizakumeak aguretu..
    atsótu
  • atximurka eiñ. (a). aditza. ATXIMURTXI EIÑ, ATXIMURTXIKA EIÑ, IMURTXI IÑ (ANTZ.). Pellizcar. .
    atximurka eiñ
  • átxurran eiñ. (b). du aditza. ATXURRIAN EIÑ. Trabajar con la azada.. Ire eskuak atxurran eitteko baiño tabernarako obiak dittun. .
    átxurran eiñ
  • 1. atxurtu. (b). du aditza. Lurra aitzurrez landu. Trabajar la tierra a azada.. Baiña, zetan atxurtu dozu ori, perrejilla ereindda neukan da. .
    atxurtu
  • 2. atxurtu. (c). da aditza. Mozkortu.   Emborracharse.. Banoia etxera, ziero atxurtu baiño len. .
    atxurtu
  • atzámarka eiñ. (a). du aditza. ATZÁPARKA EIÑ. Arañar.. Atzamarka ein ddost mosuan. .
    atzámarka eiñ
Subscribe to Bergarako euskara