Bergara aldeko hiztegia
ozbéra, ozbería.
(c).
Adjektiboa.
ozpéra.
Hozpera. · Friolero, -a.
“Iru mantakin eitten dau lo, alako ozberia da eze.”
ozkill.
ozbero.
Izena.
Hotza eta beroaren nahastea, tenperatura aldaketa.
“Sartu nitzuan tabernara eta ozberuakin antiajuak laiñotu jatazen. ”
Esamoldeak:
ozberúa eiñ.
(c).
du
Aditza.
Isurkin hotza eta beroa nahastu epela lortzeko. · Mezclar un líquido caliente con otro frío para obtener uno templado.
“Esne ori berogixa daukazu ta ozberua eizu frigorifikokuakin.”
ozbíko.
orzbiko.
1.ozbiko, ozbikúa.
(c).
Izena.
Bi hortzeko aitzurra. · Azada de dos púas.
OZBIKO TXIKIxa eta AUNDIxa dira..
2.ozbiko, ortz-biko.
Izena.
Eibar.
"Hortz bi dittuan gubilla, trazo eta ebagi bi batera egitteko erabiltzen dana.
“Gitxittan erabiltzen juek grabadoriak hortz-biko gubilla." (SB Eibetno).”
ozkírri, ozkirríxa.
(d).
Izena.
oxkirri.
Norberak gorputzean sentitzen duen hotz sentsazioa. · Escalofrío.
Esamoldeak:
ozkírri egon.
(d).
Hotzikaraz, gorputzaldi txarrez egon. · Estar destemplado, tener escalofríos.
“Oxkirri, otzikaria dagonian ero ola; gorputzaldi txarra ero, “oxkirri nago”. Klem.”
Gutxi erabilia.
.
ozmíñ, ozmíña.
(c).
Adjektiboa.
"El frio muy agudo. Aizia ozmiña dao: muy frio." (Izag Oñ).
Bergarako Donatorentzat, ostera, hotza bai baina ez hainbeste: Egualdixa ozmiña, aize ozmiña jarri da. Otz aundi aura ez, baiña otz. Don..
ozminddu.
(d).
Aditza.
Eskuak edo hankak hoztu. · Enfriarse, entumecerse las manos o los pies.
“Eskuak ozmindduta dauzkat.”
ózta-ózta.
(d).
Adberbioa.
oztozta(n).
Justu-justu. · Por poco.
“Ozta-ozta eztot arrapau umia kotxiakin./ Ozta-ozta irabazi dau./ Oztoztan zutintzen zan, baiña tentetu arren, ezin zuzendu gizonori. (SM Zirik). Bergaran JUSTU-JUSTU entzuten da ia bakarrik.”