Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

adarréko, adarrékua. (d). izena. (Eibar.) Medida mínima de capacidad.. Adarreko bat patxar Erremona Martantzat, ondoezik dogu ba oian. (Etxba Eib)..
adarsárda, adarsardía. (d). adjektiboa. Zezenaren tankerara adarrak dituen aberea (behia edo idia).. Zezenan zerera dauzkana, adarsardia. Don..
adártente, adártentia. (c). izena. Adar tenteak dituen aberea.   Animal de cuernos tiesos. . Iri bat adartentia ta bestia adarrapala.. Sin. adartxúti. Ant. adárrapal, adármakur.
afái, afáixa. (a). izena. AFÁRI, APAI. Cena. . AFÁRI, afaríxa. (a). APÁI, apáixa. (d).. Dagonian dagontxua, nere gizontxua, eztao afarik eta autsi moltzua, . (-). esaera. Jateko ezer ez zegoenean esan ohi zen. (Lar Antz). .. afái pasaría eiñ, . (c). esapidea. Afaldu. . Laister, afari pasaria ein eta estudixatzera juan biot./ Eztou betekara aundirik eiñ, baiña afari pasaria einddou behintzet eta. Inoiz badu honek ere arin afaltzearen zentzua... afái legía eiñ, . (c). esapidea. Afaltzeko ohiturarekin konplitu. Goikoak gutxi jan dela esan nahi du. Honek ere bai, testuinguru batzuetan, baina ez nahi eta nahi ez. .. afái izéna eiñ, . (c). esapidea. Afari arin bat egin.   Cenar ligero.. Afaldu eztakitt, baiña afai izena ein ddou beintzet. .. afáittan, . (c). adberbioa. Cenando.. Atzo afaittan gendela argixa joan zan./ Oiñezkero afaittako ordua izango da./ Biar tia Maria dator afaittara./ Afaittatik etara eben medikua./ Zer preparaukot afaittarako?. afáittan, afaittáko, affaittátik, afaittára, afaittaráko: Afaltzen, afaltzeko (izl.), afaltzetik, afaltzera, afaltzeko. Goiko formak galduz doaz eta ordez afaltzen, afaltzera, etab. nagusitu dira...
Dagonian dagontxua, nere gizontxua, eztao afarik eta autsi moltzua. (-). esaera. Jateko ezer ez zegoenean esan ohi zen. (Lar Antz). .
afái izéna eiñ. (c). esapidea. Afari arin bat egin.   Cenar ligero.. Afaldu eztakitt, baiña afai izena ein ddou beintzet. .
afusilau. (b). AFUSILLAU. Fusilar.. Lau lagun afusilau zittuen errira sartu zienian..
ága. (-). 1. aga, agía. (b). izena. Gaztainak, intxaurrak, etab. eraisteko edo beste zerbaitetarako erabiltzen den makila luzea.   Palo largo que se usa para derribar castañas, etc. y para otros usos.. Aga luze batekin artu neban teillatutik zure jertsia./ Agiakin erexten zien gaztañak... 2. aga, agía. (c). Etxegintzan, postetik postera botatzen diren egur luze eta meheak.. Bueno, ori izan leike aga bat, postetik postera doian aga bat. Jesus...
1. aga, agía. (b). izena. Gaztainak, intxaurrak, etab. eraisteko edo beste zerbaitetarako erabiltzen den makila luzea.   Palo largo que se usa para derribar castañas, etc. y para otros usos.. Aga luze batekin artu neban teillatutik zure jertsia./ Agiakin erexten zien gaztañak..
2. aga, agía. (c). Etxegintzan, postetik postera botatzen diren egur luze eta meheak.. Bueno, ori izan leike aga bat, postetik postera doian aga bat. Jesus..
agaittik. (-). Ik. áaittik.
Agapitto, jo buruan eta itto. (-). esaera. Bada haur berba-jolas bat honela dioena:. Agapitto, jo buruan da kitto, errekara salto eiñ ezkero itto, ta kitto. Klem. .
agarratz. estepan. (-). Ik. algárratz.
agárrau. (-). 1. agarrau, agarráua. (b). izena. Dantza lotua. El baile agarrado.. Agarraua joten asten zienian gu baztarrera mokola-mokola./ Agarrauan abadiak ikusi ezkero kriston sermoia botatzen joskuan.. AGARRÁUAN EI. Sin. dantza-lótu. Ik. kontradántza, báltsio.. 2. agarrau, agarráua. (a). adjektiboa. (despektiboa.) Zekena.   Agarrado, -a.. Txikito bat pagatzeko baiño agarrauaua dok.. Ik. siku, ximur..
1. agarrau, agarráua. (b). izena. Dantza lotua. El baile agarrado.. Agarraua joten asten zienian gu baztarrera mokola-mokola./ Agarrauan abadiak ikusi ezkero kriston sermoia botatzen joskuan.. AGARRÁUAN EI. Sin. dantza-lótu. Ik. kontradántza, báltsio.
Agárre-égi, Agárre-egíxa. (c). toponimoa. AGARREI, ARRAI. Uberan, errekaren iparraldea, eguzkialdea, eguzki-begia.   En Ubera se llama así a la ladera sur, a la solana.. Agarre-egixa askoz be epelaua da.. Dena dela, gutxik esaten du hala. Gehienek bere forma kontraitua: Árrai, Árraixa.. Ant. Isúziar.
agértu. (-). 1. agertu, . (a). da aditza. Azaldu.   Aparecer, dejarse ver.. Amabirjiñia agertu jakon./ Ezta aspaldixan etxian agertu.. Sin. azáldu.. 2. agertu, . (a). du aditza. Azaldu.   Mostrar.. Eztau agertu gauzia konpontzeko bape gogoik.. Sin. azáldu..
1. agertu. (a). da aditza. Azaldu.   Aparecer, dejarse ver.. Amabirjiñia agertu jakon./ Ezta aspaldixan etxian agertu.. Sin. azáldu.

áfoiñu, áfoiñua. (d). izena. Hezetasun handiko zenbait egunetan egon ohi den behelaino antzekoa, behelainora heltzen ez dena. Baita kristalean kondentsatzen den lurruna hozbero kontrastea denean.   Neblina. También vaho que se condensa en los cristales con los contrastes de temperatura. Gaur onezkero eztau jasoko. Euririk eztau eingo baiña afoiñuak segiduko dau illuntzerarte./ Tabernan sartzerakuan afoiñua egin jatan antiajotan da jausi in nitzan eskillaran estropuzauta./ Afoiñua eitten da kotxe barruan neguan.Kristalean itsasten denari lauso, lurrun eta laiño ere esaten zaio.

afizíño, afiziñúa. (a). izena. Zaletasuna.   Afición.. Orrek eztotsa sekula afiziño aundirik izan lanai./ Kazarako afiziñua aittajunaandik datorkixo.. ZETARAKO afiziñua: kirola edo gisa honetako zaletasuna denean; ZERI afiziñua: ardoari, neskei, lanari... ironiaz mintzatzen denean.. Sin. zaletásun.
afái legía eiñ. (c). esapidea. Afaltzeko ohiturarekin konplitu. Goikoak gutxi jan dela esan nahi du. Honek ere bai, testuinguru batzuetan, baina ez nahi eta nahi ez. .
afái pasaría eiñ. (c). esapidea. Afaldu. . Laister, afari pasaria ein eta estudixatzera juan biot./ Eztou betekara aundirik eiñ, baiña afari pasaria einddou behintzet eta. Inoiz badu honek ere arin afaltzearen zentzua..
afái-meríenda, afái-meríendia. (a). izena. Merienda ordu eta afalordu bitartean egiten den jatordua.   Merienda-cena.. Souan lanian gabitzenian, zazpirak aldera afai-meriendia eiñ, da aurrera..
afálaurre, afálaurria. (b). izena. Afaldu aurretiko denbora.   El tiempo antes de cenar.. Afalaurrian ibilalditxo bat ein biot.. Ant. afálondo, afáloste.