Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

gorráize, gorraizía. (c). izena. Sordera ligera y pasajera.. Zer, lanerako esaten jatzunian gorraizia eitte jatzu?/ Gaur gorraiziakin jaiki naiz.. Ik. gor.
górri. (-). 1. gorri, gorríxa. (a). adjektiboa. Rojo, -a, encarnado, -a.. Jertse gorri bat zeroian./ Tintia bota zeben da gorri zoian errekia. . . piparra baiño gorrixao, . (c). esapidea. Gorri-gorri.. Orduan morenatu in bi eben neska gaztiak; pareta kontra jarri ta piparrak paiño gorrixao jarri zien. (Lar Antz) .. . górrixak ikusi, . (b). esapidea. GÓRRIXAK PASAU. Pasarlas moradas.. Gose denporan gorrixak ikusi giñuzen./ Emakumia gorrixak pasautakua da. Ez mediku bat etxian, familixia izen. Sin. beltzak ikusi.. Ik. misérixa... 2. górri, górrixa(k). (-). adjektiboa. Azkenengo gerratean Errepublikaren alde jokatu zutenak. Baita oso ezkertiarrak, orokorrean (komunista, anarkista...).   "Los rojos". Los que en la última guerra lucharon por La República. También, izquierdista radical (comunista, anarquista...).. Zuen tio gorrittan ibillitakua dok./ Gorrixak Elgeta aldian jezian da nazionalak Bergan./ Zela daukan famelixia ta Bilbon, eta joiela e, orra gorrixetara pasatzera. Fran./ Eibarren gorrixak zien nausi. . . infrañuko Patxi baiño gorrixaua, . (-). esapidea. (Eibar.) Oso gorria, ezkertiarra. (AAG Eibes)... 3. gorri, . (c). adberbioa. Desnudo, pelado.. Aragoi aldian mendixak gorri dare./ Danok gorri jarri tta ibaixan baiñau giñan./ Gorrixan arrapau zittuen soldauak eta ezin izan zeben iñun ezkutau.. Ik. narrugorríxan. . gorri egon, . (c). esapidea. Zentimorik gabe egon.   Estar sin blanca.. Aurten enajoiak bakaziñotara, gorri najaok eta. ... 4. gorri, gorríxa. (a). izena. "Ganado de monte que no sea pinto. Ant. pinto." (SB Eibetno)..
gorrillóta, gorrillotía. (c). izena. GORRIOTA, KURRILLOTA. passer domesticus. Gorrión.. Sin. ormatxóri, artatxóri.
3. gorrittu. (c). da aditza. Zelaiak sikatu lehortearen ondorioz.. Angua aldeko zelaixak gorritzen die lenengo. .
1. gorrittu. (a). da-du aditza. Gorri kolorea hartu edo eman.   Enrojecer.. Errekia gorrittuta zoian. .
gordinddu. (c). aditza. Recrudecer-se.. Katarrua gordinddu egin jako. .
gorríttu. (-). 1. gorrittu, . (a). da-du aditza. Gorri kolorea hartu edo eman.   Enrojecer.. Errekia gorrittuta zoian. .. 2. gorrittu, . (a). da aditza. Sonrojarse.. Bera ikusi orduko gorritzen da. .. 3. gorrittu, . (c). da aditza. Zelaiak sikatu lehortearen ondorioz.. Angua aldeko zelaixak gorritzen die lenengo. ..
górriñ, gorríña. (b). izena. Zenbait landarek, tomateak, batik bat, harrapatzen duten gaitza.   Roya, mildiu.. Gorriña arrapau ezteixen kobrearrizko sufatua botatze jakue, batez be tomatiai, patatiai ta maatsai. . Landareak zimeltzera edo tristetzera eraman ohi duen edozein gaitzi ere gorrin deitu ohi zaio gehienetan..
gorriñ-egualdi, gorriñ-egualdixa. (c). izena. Landareak gorrina harrapatzeko eguraldi egokia, goiestali eta euria, batik bat.. Ik. goiestali.
gorriota. (-). Ik. gorrillóta.
gorrittásun, gorrittasúna. (b). izena. Rojez.. Zeruko gorrittasun orrek eurixa ekarriko dau./ Ze da arpegixan daukazun gorrittasun ori? .
2. gorrittu. (a). da aditza. Sonrojarse.. Bera ikusi orduko gorritzen da. .
gorrínddu. (c). da-du aditza. Landareei gorrina sartu.   Coger la roya las plantas.. Tomate guztiak gorrinddu jako./ Eurixak patatak gorrinddu dittu. .
piparra baiño gorrixao. (c). esapidea. Gorri-gorri.. Orduan morenatu in bi eben neska gaztiak; pareta kontra jarri ta piparrak paiño gorrixao jarri zien. (Lar Antz) .
infrañuko Patxi baiño gorrixaua. (-). esapidea. (Eibar.) Oso gorria, ezkertiarra. (AAG Eibes).
3. gorri. (c). adberbioa. Desnudo, pelado.. Aragoi aldian mendixak gorri dare./ Danok gorri jarri tta ibaixan baiñau giñan./ Gorrixan arrapau zittuen soldauak eta ezin izan zeben iñun ezkutau.. Ik. narrugorríxan. gorri egon, . (c). esapidea. Zentimorik gabe egon.   Estar sin blanca.. Aurten enajoiak bakaziñotara, gorri najaok eta. ..
gorri egon. (c). esapidea. Zentimorik gabe egon.   Estar sin blanca.. Aurten enajoiak bakaziñotara, gorri najaok eta. .
éspillua etara. (d). esapidea. Errementaritzan, oso akabera fina eman piezari, ispilua bezala utziz.. Da orduan an berotze nittuan, da martilluan tirotu ta lenengo agua etara, da gero espillua etara. Bix. .
buéno. (a). BÉNO. Bueno, bueno pues.. Bueno, ze pentsatzen jatzue lotara joango bagiña?. buéno buéno!, . (a). interjekzioa. Solaskideak esandakoaz ezadostasuna adierazteko erabilia.. .. bueno ba, . (b). Bueno pues.. ..
astígar, astigárra. (d). izena. botanika Acer campestre. Azkarra.   Arce.. Don.k dio azkar esan ohi dela, baina astigar ere uste duela baietz.. Sin. azkar.
astó-bánasta, astó-bánastak. (c). izena. Astoari gainean alde bietara jartzen zaizkion saskiak.   Cestas que se le colocan al burro a los lados de su espalda.. Ipursaltoka asi zan astua, marmittak lurrera ta asto-banastak tripapera. . Sin. astozara (Eib.).. Ik. asto-txalma.
antxúme, antxumía. (b). izena. Ahuntzaren umea.   Cabrito.. Auntz pinttuak iru antxume eittu./ Antxumia daukau bazkaltzeko.. Sin. aume (Lein.).
áiketa... arte. (b). juntagailua. Harik eta.   Hasta que.. Ez ari emendik mobidu aiketa nik esan arte./ Etzeban bape lanik eitten, aiketa bialdu eingo zebela esan zotsen arte.Eli./ Ortxe jaio ta ortxe bizi, aiketa gerria zertu arte. Aiketa euskaldunak izatera aillegau arte ikasi ein biakou erderia be. Don..
áiñube, áiñubia. (c). adjektiboa. Eguzkiak jotzen ez duen parajea. Laiotza.   Umbría, lugar sombrío, que no entra el sol.. Mendikute basarrixa benetan paraje aiñubian dago./ Etxia eitteko, aiñubia baiño euzki-begixa obe.. Laiotz ere entzun izan dela dio Don.k. Ant. euzkí-bégi. Ik. izotzálde.