aditza
- 1. eralgi. (c). du aditza. Bahetu, irina bahean pasatu. Cerner harina.. Zai zabala kendutako baiña zai birriña kendu bareko iriñez einddako ogixa dok basilloria. Bi aldiz eralgi biar izate zuan iriña ogi zurixa nai zanian. Klem./ Olatak eitteko iriña iru ero lau aldiz eralgi biar izaten da./ Ganbaran geunkan iriña eralgitzeko makina bat. Aniz./ Eralgi iriñai, eromaixan ogixa eittekuai. Don.. Ik. basíllora.
- 1. eran. (a). du aditza. Edan. Beber. . eranían pasau, . (c). esapidea. Gehiegi edan.. Itxuria eranian pasau zan, da gero txokia kotxiakin./ Len aguazillak erretiratzen jittuan dantzatik eranian pasautakuak. .. eran txarrekua izen, . (-). esapidea. Edandakoan gaizto jarri.. Eran txarrekua izen da beti Inaxio. (Lar Antz).. éranda égon., . (b). esapidea. Estar bebido.. Rekta erdixan baztarra joteko eranda egongo zan...
- 2. erantzun. (c). dio aditza. Responder a una responsabilidad.. Tabernia ipintzia da errezena; gero ari erantzun ein bia jako./ Kredituai erantzun ezindda dabitz itxuria. . Adiera honetan, ostera, erabili samarra da..
- 1. erantzun. (c). du aditza. Responder a una pregunta.. Kontestau eta kontestaziño entzun dugu gure denporan, erantzun oso gutxi. Gure amak dio haren aitajaunak erantzun normal erabiltzen zuela.. Ik. kontéstau. Zarata aundixa iñ ezkeo mendixak erantzun itten dau, . (-). esaera. "Laguntza eskatuz gero, laguntza lortu egiten da." (Lar Antz)..
- 2. erasan eiñ. (c). dio aditza. (Oñati.) ERASANDU (LEIN.). "Resentirse de algo, de un esfuerzo o de un exceso, por ejemplo.. Asko erasan xao orri: la enfermedad le ha hecho mucho efecto." (Izag Oñ)./ Karriuen geratu be ein barik ibiltten gitzuan gu. Gero erdixetan erasandute, baiña jarri horretaiko pegau gorrixetako bat eta aurrera. (AA ArrasEus, 224. o.)..
- 2. erautsi. (d). aditza. (Leintz.) Jardun.. Ta atara dutze eta badarautsie Santaarrok jaten, da larri (AA ArrasEus. 232. o.) / Zer jarautsek orreik? Zertan jiharduek, alegia.. Erautsi infinitiboa ez da erabiltzen. .
- 1. erautsi. (d). du aditza. Artzaiak bildotsari ardiaren erroa harrarazi indarrean.. Billotxai kurioso-kurioso errua e..., lan asko emuten dabe, pazientzia aundixa bia da. Bai, erautsi ein bia da, ardixai batek eutsi tta beste batek errepian ipiñi tta, puxkat gogortu arte. Luis.. Etim.: -ra (faktitiboa)+eutsi. .
- erdíbana eiñ. (a). du aditza. Distribuir a medias.. Diruak erdibana eiñ da bakoitza bere etxera.. Sin. erdibanátu.
- erdibi eiñ. (c). aditza.
- erdibíttu. (b). da-du aditza. ERDIBI EIÑ. Bi zati egin. Dividir(se) en dos partes.. Auzua erdibittuta dago bidegintza gorabera bategatik./ Eskuakin erdibitzeittu sagarrak./ Ogixa erdibi eiñ da bokadillo bana jarri notsen. . erdíttik bi eiñ, . (b). aditza. "Erdibitu" zentzuan ere entzun daiteke, baina gehiago "partirse por la mitad" zentzuan.. Florerua lurrera jausi tta erdittik bi ein zan./ Zubixa erdittik bi eindda dago. .. erdibi eiñ, . (c). aditza. ..
- erdirátu. (c). du aditza. Erdian ipini, erdira atera. Colocar en el medio.. Txokora baztartu biarrian erdiratu eitte zeban pelotia./ Erdiratu daigun mai ori. .
- erdíttik bi eiñ. (b). aditza. "Erdibitu" zentzuan ere entzun daiteke, baina gehiago "partirse por la mitad" zentzuan.. Florerua lurrera jausi tta erdittik bi ein zan./ Zubixa erdittik bi eindda dago. .
- eréiñ. (a). du aditza. ERÁIÑ, ERIÑ (OS.). Sembrar. Se dice cuando se hace a voleo. Sin embargo cuando se deposita la semilla en un agujero: sartu. Akaberaik ezeukan garixan lanak, akaberaik ez. Eriñ, zimaurtu, jorratu, ebai, metatu....