Skip to main content

Bergara aldeko hiztegia

pipárrauts, pipárrautsa. (b). Izena. Pimentón. Txorixuak eitteko ekarrizu piparrautsa dendatik.
pipártu. (c). da du Aditza. Jenio txarrez jarri. · Poner(se) de mal genio. Ziero pipartuta jartzen da Realak galtzen dabenian. content_copy piparmínddu.
pipi. 1.pipi, pipíxa. (d). Izena. Zerena, Egurra jaten duen momorroa. · Carcoma. Gutxi erabilia.. content_copy zéren. Esamoldeak: pipixak jota egon. Esapidea. "Jota egon, behea jota egon, ez egon sasoirik onenean. Au gure moduan pipixak jota dao. (Lar Antz).” content_copy ónenak emonda egon. 2.pipi. Izena. haur hizkera Txoria, haur hizkeran. content_copy txio-txio.
pipítta
pipítta. 1.pipitta, pipittía. (c). Izena. pepita, -ia. Pepita, simiente. Kalabazian pipittak gozuak die jateko. 2.pipitta, pipittía. Izena. Oiloaren gaixotasuna (?).
pirenáika, pirenáikia. (c). Izena. Ganado de raza pirenáica. Behi gorria.
piríngito, piríngitua. (d). Adjektiboa. Memelitoa, memelotxoa. Arnedilloko gure monitoria alako piringito bat zuan. Klem.”
pírri. 1.pírri, pírrixa. (c). Adjektiboa. Zazpikia, ipurterrea. · Puntilloso, -a, cascarrabias, impaciente. Gizon ona da, pirri xamarra izatia, eze. 2.pirri.
pirristara, pirristarie. Izena. Leintz. Diarrea.
písta. 1.písta, pístia. (a). Izena. Kamioia kabitzeko moduko zabalerako baso-bidea. · Pista forestal. Baso guztiak pistaz jositta dare. 2.písta, pístia. (b). Izena. Lorratza, arrastoa. · Pista, huella. Eztok erreza ire pistia jarraitzia./ Aren pistia galduta najaok aspaldi.
pístola. 1.pístola, pístolia. (a). Izena. Pistola. Pistolia? Geure aittak pe eukitze eban da, orduan pistolia libre izengo zan. Ben.” 2.pístola, pístolia. (c). Izena. Pistola, pan tostado, generalmente en forma de dos cilindros que se unen en los extremos, utilizado para sopa. · "” Plazentziarren txistea, Bergarako Imanol Lazkanok kontatua.. content_copy zopáko.
pitíliñ, pitilíña. (a). Izena. Zakila. Haurrena batik bat, baina nagusienaz ere entzun daiteke. · Pene. Beti pitiliña ikutzen dabill zuen mutikua.
píto. 1.píto, pítua. (b). Izena. Zakila. · Pene. Geldi egon ari, bestela pitua moztukostat eta. (Ohizko amenazu zakarra).” 2.píto, pítua. (b). Izena. Txilibitua. · Silbato. Arbitrua muturrez aurrera jausi tta ixa pitua tragau jok. content_copy txíflo, txilíbittu. Esamoldeak: pito bat ardura ez. (c). Esapidea. Batere ez ardura. · No importar un comino. Iñon esana ari etxakok pito bat ardura.”
pitótx
pitótx, pitótxa. (d). Izena. putorius putorius. Turón. content_copy ipurtatx.
píttar, pittárra. (c). Izena. pinttar. Udazkenean, sagarra xehetu, barrikara bota, ura gaineratu, eta horrela lortzen den sagardo goxoa. Atzo pitarra naikua eran neban, da gaur berakua. Zenbait etxetan, irakin (fermentatu) aurretik edaten den sagardo gozoari ere esaten zaio..
pittín bat. (c). Zenbatzailea. Apurtxo bat. · Un poquito. Emoidazu gaztai pittin bat.
pitx, pitxa. Antzuola. Bitsa. · "Bizitasuna. Sardao onek eztauka pitxik." (Lar Antz).”
pitxada, pitxadia. (b). Izena. Eibar. Dejada (pelotan). Pitxada bategaz irabazi eban azkenengo tantua. (Etxba Eib).”
pítxar
pítxar, pitxárra. (b). Izena. Jarra. Pitxarra apurtu jat. Esaerak: Itturri bidian dabillen pitxarra apurtzen da. Esaera. "Dabilenari gertatzen zaio. Ezertan parte hartzen ez duenak edo ezer egiten ez duenak ez du arazorik izango edo sekula ez du hutsik egingo." (Lar Antz). Esamoldeak: pitxárra astátik euki. (c). Esapidea. Tener la sartén por el mango. Presidentiak nai dabena eitten dau, berak dauka astatik pitxarra ta.