Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

baiño. (-). 1. baiño, . (a). juntagailua. Konparaketa juntagailua.. Atzo baiño obeto nago. .. 2. baiño, . (b). juntagailua. Juntagailu adbersatiboa.   Sino, a no ser.. Nerekin egon nai bozu eztaukazu geurera etorri baiño./ Etzan beste iñor azaldu neu baiño./ Neu baiñok eztaki zenbat sufridu neban. . Ohartu azken adibidean ergatiboaren marka hartu duela. Gehienetan esaldiaren azkenean badoa ere ez derrigorrez, azken adibidean ikusten den bezala. Goiko erako esaldietan erabiltzen da batik bat, besteriken sinonimo gisa. Ohartu azken adibidean ergatiboaren marka hartu duela. Gehienetan esaldiaren azkenean badoa ere ez derrigorrez, azken adibidean ikusten den bezala. Goiko erako esaldietan erabiltzen da batik bat, besteriken sinonimo gisa. Enoia mendira itsasora baiño, eta horrelako esaldi klasikoak ez dira apenas entzuten. Baizik ez da entzuten...
1. baiño. (a). juntagailua. Konparaketa juntagailua.. Atzo baiño obeto nago. .
baiézko, baiezkúa. (b). izena. Respuesta afirmativa, consentimiento.. Eun bototik irurogei baiezkuak die ta berrogei ezezkuak./ Oinddio eztoskue baiezkua emon. . Sin. baietz. baiezkuan egon, . (b). esapidea. BAIETZÍAN EGON. Creer que sí.. Biar badaukau afaririk?/ Bai, beintzat ni baiezkuan nago. ..
baiéro, baierúa. (c). izena. Bahe-saltzailea.   Vendedor ambulante de cedazos.. Bein baieruak baserriko atian: “Baiero! baiero!” ta etxekoandriak sukaldetik: “Ezero! ezero!”; etzebala biar... Klem.. Kontu zabaldua..
baietz. (-). 1. baiétz, . (a). Que sí.. Baietz esan dotsut... 2. báietz, . (a). A que sí.. Baietz Marinok irabazi... 3. baietz, baiétza. (b). izena. La respuesta afirmativa, el sí.. Etxia eitteko permisua eskatu giñuan baiña oinddio eztou baietza jaso.. Sin. baiézko. Ant. ezézko, ezetz..
2. báietz. (a). A que sí.. Baietz Marinok irabazi..
3. baietz, baiétza. (b). izena. La respuesta afirmativa, el sí.. Etxia eitteko permisua eskatu giñuan baiña oinddio eztou baietza jaso.. Sin. baiézko. Ant. ezézko, ezetz.
1. baiétz. (a). Que sí.. Baietz esan dotsut..
2. baiben. (-). Ik. báimen.
báibenka. (c). adberbioa. Balantzaka.   Balanceándose.. Ondoeza ein dda baibenka aillegau nitzan etxera.. Sin. bálantzaka.
baibéna zaindu. (b). Oreka mantendu. . Oinddio eztau bizikletan ikasi; puxkat baibena zaintzen bakarrik.. Txikitan sarri erabiltzen genuen esaldia..
erregúlar!. (b). interjekzioa. Horixe baietz, jakina.   Sin duda, claro que sí.. . Erantzun gisa beti..
ero. (a). juntagailua. O. Edo.   O.. Bi ero iru aldiz esan jat./ Etxe bat ein ein ddou o jaso ein ddou. Jaso esaten da ba estruturia gora jasotzen danian. Don. . Edo ez da apenas entzuten..
euzkí-álde, euzkí-áldia. (c). izena. Eguzkiari begira dagoen aldea.   La solana.. Euzki-aldian negua bigunaua izaten da izotz-aldian baiño.. Ant. izotzálde. Ik. euzkí-bégi, eútegi, áiñube.
euzkí-bégi, euzkí-bégixa. (b). izena. Egutera, eguzkiari begira dagoen parajea.   Lugar soleado y airoso; solana.. Zuen basarrixa euzki-begixan dago, paraje ederrian.. Euzki-begi esanagoa da euzki-alde baino. Sarri Sin. gisa erabiltzen badira ere ez dirudi beti direnik. Euzki-alde eta izotz-alde antonimoak dira eta haran baten bi aldeez ari dira; euzki-begi eta aiñube ere antonimoak dira, baina haranaren bi aldeez baino gehiago paraje bakoitzaren orientazioaz ari dira. Sin. euzkierripa (Lein.), ibargi (Oñ.). . Sin. eútegi, euzkierripa. Ant. ibargi.
eláu, eláua. (a). izena. ELADU. Helado. Soterak ELAD. Orduan eladuak etzeban ainbeste zer. Kafia, kafia artzera. .
1. ibilli. (a). da aditza. Andar. . anasetik kaifasenera ibili, . (d). esapidea. (Oñati.) Zerbait lortzeko atzera eta aurrera ibili.. Azkenian konsegidu arek, Anasetik Kaifasenera ibilli ondoren... zabizten-zabizten, . (-). esapidea. "Ibili eta ibili egin, ibili bitartean, jardun eta jardun.. Oinddio ikusten nao, zabizten zabizten, Nekane ezkonduko dala zuek paiño lenao. . Sin. ibilli-ibilli iñ; jokatu egiten da.» (Lar Antz).. Sin. ibilli-ibilli eiñ.. ibilli-ibilli eiñ, . estepan. (-). esapidea. "Zerbaitetan aritu, jardun.. Ibilli-ibilli iñ, da oixe pasau jaku." (Lar Antz) .. dabillen lekuan, . (c). esapidea. "Edozein lekutan dabilela ere .. Mutiko ori tripazorririk barik ibilliko da dabillen lekuan... andakatik mundakara ibilli, . (-). esapidea. "Galduta edo noraezean ibili." (Lar Antz). . Sin. nunbaittetik nunbaittera..
guráso, gurásuak. (b). izena. Aita-amak.   Los padres.. Bere gurasuen etxian bizi da.. Sin. aittá-áma.
gizóngiñ, gizongíña. (d). adjektiboa. GIZONGILLE, GIZAGIÑ (OÑ.). Osasunerako ona, bizimodurako egokia.   Recomendable para la salud o para una existencia agradable.. Laskurain alkate nonbrau zebenian gurera etorri zuan, senide eitten giñuztan da, eta gure amai esan jotsan, pozik: . Izagirrek gizagiñ dakar zentzu beraz: "gizagiña: lo que contribuye al desarrollo del hombre." (Izag Oñ).. .
esnégoen, esnégoena. (d). izena. Esnegaina.   Nata.. Egosittakua baldin bada esnegoena. Egositta daonian, artzeko ero, esnegoena: “Ze goena daukan esne onek!”. Da bestela ola marmittian da egostekiai: “telia ein jakok”, ikara erain biar. Don.. Sin. esnétela, esnégaiñ, téla.
eskástu. (c). da-du aditza. ESKAXTU. Gauza batek edo pertsona batek itxura edo kalitatea galdu.   Volverse deficiente una cosecha, una planta, etc.; desmejorar mucho una persona, animal o cosa.. Parrandiai laga zotsanetik ziero eskastuta dago./ Jertsia ainbeste pagau ta zeiñek pentsau biar illabete orduko eskastuko zanik.. Eguraldiarekin du ad. Atsaldian asko eskastu dau egualdixa.. Ik. ezebéztu.
egúrtza, egúrtzia. (d). izena. (Eibar.) Usa, herri-basoa.   "Monte donde se saca leña. Ejido.. Lenago ziran errixan egurtzak, auzuak su-egurra eta etxegintzarako biar zan zura ataratzeko.. Sin. egur-baso.
Elgetako kalian, San Roke egunian, aza berdiak eta kafia gaiñian. (-). esaera. (Antzuola.) (Lar Antz)..
autúko, autukúa. (d). izenlaguna. Aukerakoa, aproposa, baina beti alderantzizko zentzuarekin.   Menudo, dichoso.. Jesus! Autuko konbestaziñua etara dozu umien aurrian./ Autuko fuboloi ez ete da sekula akabauko... .