Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

2. azur, azúrra. (a). izena. Espina de pescado.. Eziozu sardiña azurrik txakurrai emon. .
babá-jan, baba-jána. (b). izena. Comilona de alubias.. Biar baba-jana daukau Uberan. .
baba-kanpaiak jo. (-). esapidea. Bazkal ordua heldu.. Baba- kanpaiak jo juek eta etxe aldera egin biarko juagu. .
ázunbre, ázunbria. (c). izena. Azumbre, medida de capacidad (2 litros).. Azunbre bat ardao eran giñuan bixon artian. .
babá-ale, babá-alia. (a). izena. Baba-garaua.. Aurten baba-ale txikixa dago.. BABA-BÍRRI. Ik. bírrin.
aztártu. (-). AZTERTU. 1. aztártu, aztértu. (b). du aditza. Escarbar (las gallinas).. Oilluak etxazpi guztia aztartu dabe. .. 2. aztártu, aztértu. (c). du aditza. Arakatu.   Registrar.. Sasiarte ta errekazulo guztiak aztertu giñuzen, baiña ez giñuan topau ardixa. .. 3. aztártu, . (c). du aditza. (Eibar.) Sacudir, vapulear.. Aztartik alper ori! Aztartu pelotia! ... 4. aztártu, aztartúa. (d). izena. (Eibar.) Astindua.. Alanbriari ikutu eta emon zetsan aztartua iltzeko bestekua. ..
aztárren, aztarréna. (c). izena. Arrasto, aztarna.   Huella, indicio, vestigio.. Gerra ondorian ibilli giñan batian da bestian billa, baiña ezkiñuan aztarrenik etara./ Ez i dao lapurra zein dan aztarrenik. . Ia beti partitiboan. AZTARRENIK EZ EUKI edo ETARA, gehienetan.. Ik. árrasto.
1. azpikuaz gora. (b). adberbioa. Buelta emanda. . Platerak azpikuaz gora jarri sagar erriak jateko..
azpikúaz góra. (-). 1. azpikuaz gora, . (b). adberbioa. Buelta emanda. . Platerak azpikuaz gora jarri sagar erriak jateko... 2. azpikuaz gora, . (c). esapidea. Patas arriba.. Guardazobillak etxe guztia azpikuaz gora laga doskue.. Sin. ankázgora..
1. azpi, azpíxa. (a). izena. Beheko partea.   La parte inferior.. Kotxe orrek azpixa ondatuta dauka. . Lekuzkoetan: azpixan, azpittik, azpira.... azpikúaz góra, . (-). . 2. azpikuaz gora, . (c). esapidea. Patas arriba.. Guardazobillak etxe guztia azpikuaz gora laga doskue.. Sin. ankázgora.. 1. azpikuaz gora, . (b). adberbioa. Buelta emanda. . Platerak azpikuaz gora jarri sagar erriak jateko....
ázpi. (-). 1. azpi, azpíxa. (a). izena. Beheko partea.   La parte inferior.. Kotxe orrek azpixa ondatuta dauka. . Lekuzkoetan: azpixan, azpittik, azpira.... azpikúaz góra, . (-). ... 2. azpi, . (a). adberbioa. Lekuzkoetan: azpixan, azpittik, azpira... . azpíttik jokátu, . (c). esapidea. Pelota partiduetan dirua faboritoaren kontra edo nabarmen galtzen doanaren alde jokatu.. Azpittik jokatu giñuan, berreun millai (edo doscientos a milla) eta irabazi. ... 3. ázpi, ázpixak. (b). izena. La cama del ganado. . ázpixak etára, . (b). du aditza. Behien ohea garbitu.. Bi egunian azpixak etara barik dare. .. ázpixak éiñ, . (b). du aditza. Behien ohea egin.. Lelengo beixak jatxi ta gero azpixak eingoittut. ...
azpel. (-). Ik. áspel.
azóka, azokía. (d). izena. Mercado de abastos.. Azokía len asko esaten zuan. Azokia, Bergaan alako egunetan dok azokia. Don.. Galduta egon den hitza, berriro batuaren bidez berpizten ari dena. . Sin. merkáu.
aznarru, aznarrúa. (-). "Dedal." (Izag Antz).. Sin. titára. Ik. azkapela.
azkúra, azkuría. (a). izena. Hazka egiteko gogoa.   Ganas de rascarse.. Buruan azkuria daukat. Ia zorrixak dauzkaten... .
azkóskor, azkóskorrak. (c). (Oñati.) "Los últimos nudos de los dedos." (Izag Oñ). .
ázkor, azkórra. (d). adjektiboa. Lurrari buruz esaten da hau lehorra dagoenean eta erpilak apurtzen ez direnean labratzerakoan.   Dícese que lo está la tierra de labranza cuando ésta queda reseca. Don. .
azkónar, azkónarra. (c). izena. Meles meles. Tejón.. Eguarbitzako aitzian badie azkonarrak. .
azkenésku. (c). ATZENÉSKU. El último en el juego de cartas.. Neuk emoten baittut kartak, azkenesku naizen seiñale.. Ant. esku.
azkénengo, azkénengua. (a). izenlaguna. ATZÉNENGO. El último.. Azkenengo egunian afaixa daukau. .
azken-arnása, azken-arnasía. (c). izena. Agonía, último suspiro.. Azken-arnasan dago.. Ik. agoníxa.
azkenáldi, azkenaldíxa. (c). Ultimamente.. Azkenaldixan izurrauta dabill..
1. azkarri, azkarríxa. (c). izena. Levadura.. Txikittan, amak labesua ein bia zebanian, Bolintxora bialtzen giñuzen azkarrittara./ Masa zati bat ixten zan oremai baztarrian iriñakin tapauta. Da andik zortzi egunera arek ogixa arrotze eban. Aniz. . AZKARRIXA EMON egiten zaio oreari: Etxian eitten danian eromaixan, —oramaixa orreaittik izengo da, oria—: «Oria eindda dao?, oria jaikitta dao?». Lebaduria, azkarrixa emundakuan, da aura kurtiduta ipiñi ta epelian, jaiki eitten dok aura. Don. Lebadura ere deitzen zaio azkarri industrialari; azkarri, berriz, aurreko labesuko ore zatiari, irinetan laga eta fermentatutakoa, hazkarritzat erabiltzeko. Izen bata zein bestea ere esaten zaie biei, bai industrialari bai etxekoari..
2. azpikuaz gora. (c). esapidea. Patas arriba.. Guardazobillak etxe guztia azpikuaz gora laga doskue.. Sin. ankázgora.